KDV iadelerinde indirimli teminat uygulaması sistemi (İTUS)

Maliye Bakanlığı son yıllarda vergi kanunlarıyla ilgili olarak, daha önce yayımlanmış çok sayıda Tebliğler uygulamasını terk ederek her bir kanunla ilgili açıklama ve düzenlemelerini tek bir tebliğ altında toplama yolunu tercih etmektedir. Bu uygulamayla ilgili olarak son yapılan düzenleme Katma Değer Vergisi’nde olmuş ve 26 Nisan 2014 tarihli Resmi Gazete’de “KDV Genel Uygulama Tebliği” yayımlanmıştır. Daha önce yayımlanmış olan 123 adet genel tebliğ o tarihten itibaren yürürlükten kaldırılmış ve o tebliğlerde yapılmış açıklamalar bu tek tebliğde toplanmıştır. Bu işlem yapılırken de önceki uygulamalardan farklı uygulama ve açıklamalar da bu tebliğde yer almıştır. 

Bilindiği üzere; mükelleflerin, belli sınırı aşan ve işlem türü itibarıyla YMM raporu veya vergi inceleme raporuna bağlanan katma değer vergisi iadelerinde, henüz YMM raporu ibraz edilmeden veya inceleme sonucu iade öngörülmüşse inceleme yapılmadan teminat gösterilmesi halinde iade yapılmakta ve teminat, iadeye konu işlem türüne göre vergi inceleme raporu veya YMM raporuna dayanılarak çözülmektedir. Bu kapsamda daha önce 84 Nolu KDV Genel Tebliği’nde yer alan “İndirimli Teminat Uygulaması” yeni tebliğde “İndirimli Teminat Uygulaması Sistemi (İTUS)” başlığı altında yeniden düzenlenmiştir. Daha önce, sadece ihracat istisnası kapsamında iade talep eden mükellefl erin (dış ticaret sermaye şirketlerinin, sektörel dış ticaret şirketlerinin, imalatçı-ihracatçıların, ihracatçıların ve özel finans kurumlarının) yararlanabildiği indirimli teminat uygulamasının kapsamı da yeni düzenleme ile genişletilmiş ve gerekli koşulları sağlayan ve KDV iadesi alan tüm mükellefl erin yararlanabileceği bir şekle dönüştürülmüştür. Yeni şekliyle sistem şöyle uygulanacaktır: 

İTUS Sertifikası kapsamına giren mükellefler 

Aşağıdaki şartları taşıyan mükelleflere bağlı oldukları vergi dairesi başkanlığı (bulunmayan yerlerde defterdarlık) tarafından İTUS sertifikası verilecektir. 

1. Genel şartlar

Başvuru tarihinden önceki son üç takvim yılı içinde; 
● Vergi mükellefiyetinin bulunması, 
● Mücbir sebep sayılan haller dışındaki nedenlerle, defter ve belgelerin ibrazından imtina edilmemiş olması, 
● Gelir veya kurumlar vergisi, geçici vergi, gelir vergisi stopajı, ÖTV ve KDV (tevkifat hariç) uygulamalarından her birine ait beyanname verme ödevinin her bir vergi türü itibarıyla ikiden fazla aksatılmamış olması (süresinden sonra kendiliğinden verilen beyannameler hariç), 
● Sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme veya kullanma fiili nedeniyle özel esaslara tabi tutulmamış veya tutulmuşsa genel esaslara dönülmüş olması, 
● Cari takvim yılı da dahil olmak üzere son iki takvim yılına ilişkin “tam tasdik” sözleşmesi bulunması. Başvuru tarihi itibarıyla; 
● KDV iade taleplerinde özel esaslara tabi olmayı gerektiren bir durumunun bulunmaması, 
● Ödenmesi gereken vergi borcunun bulunmaması (vergilerin tecil edilmiş olması bu şartın ihlali sayılmaz). 
● Sertifika başvurusundan önceki, iade talebinin bulunduğu birbirini izleyen son beş vergilendirme dönemi itibarıyla haklarında yazılmış YMM ve/veya vergi inceleme raporlarının olumlu olması. 

(Birbirini izleyen beş vergilendirme döneminden kasıt, iade hakkı doğuran işlemlerin yapıldığı birbirini izleyen dönemlerdir. Bu dönemler arasında herhangi bir dönemde vergi inceleme raporu veya YMM raporu düzenlenmesini gerektiren bir iade hakkı doğuran işlem bulunmadığı takdirde, bu dönemler, birbirini izleyen beş vergilendirme döneminin hesaplanmasında dikkate alınmaz. Ancak beş olumlu rapor şartını kısmen veya tamamen YMM’lerce düzenlenen raporlarla yerine getiren mükellefl erin indirimli teminattan yararlanabilmeleri için, iade talebinde bulundukları dönem için de tam tasdik sözleşmesi yapmış olmaları gerekmektedir.-Son olumlu rapor vergi dairesine intikal ettikten sonra (diğer şartlar da gerçekleşmişse) raporun ilgili olduğu vergilendirme döneminden sonraki dönemlere ilişkin iade talepleri için indirimli teminat uygulamasına başlanır. Raporun ait olduğu vergilendirme döneminden sonraki dönemler için verilen teminatların, indirimli teminat tutarını aşan kısmı iade edilir) 

Yukarıda belirtilen genel şartları sağlayan dış ticaret sermaye şirketi ve sektörel dış ticaret şirketi statüsündeki şirketlere başka bir şart aranmaksızın İTUS sertifikası verilecektir. 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (II) sayılı listede yer alan tarifelerdeki taşıtların ihracatını yapan, otomotiv sektöründe faaliyet gösteren dış ticaret sermaye şirketi niteliğindeki imalatçılarda, iade talebinin bulunduğu birbirini izleyen son beş vergilendirme dönemine ilişkin olumlu rapor şartı aranmaz. 

2. Özel şartlar 

Yukarıda belirlenen genel şartlar ile birlikte, kendileri için öngörülen özel şartları taşıyan aşağıdaki mükellefl er de İTUS sertifikasına hak kazanırlar. 

2.1. İhracat istisnası kapsamındaki iade talepleri bakımından 

A- İmalatçılar ve imalatçı-ihracatçılar: Genel şartlara ek olarak; 

a) İlgili sicile kayıtlı olan, 
b) Ödenmiş sermayelerinin veya son bilançolarında kayıtlı ATİK’lerinin (gayrimenkuller hariç) amortisman düşülmeden önceki toplam tutarı 100 bin TL’yi aşan, 
c) Üretim kapasitesi ile bu kapasitenin gerektirdiği iktisadi kıymetlere sahip olduğu kapasite raporuyla teyit edilen, 
ç) İmalat işinde 20 veya daha fazla işçi çalıştıran (İşçi sayısının tespitinde bizzat imalat işinde çalışan işçiler dikkate alınır. Bunlar dışında kalan yönetici, büro personeli ve muhasebeci gibi personel dikkate alınmaz. Hesaplamada, ihracatın gerçekleştiği dönemden önceki 12 aylık ortalama esas alınır) imalatçı-ihracatçılar ile ihraç kaydıyla teslimde bulunan imalatçılara, bağlı oldukları vergi dairesi başkanlığına/ defterdarlığa bir dilekçe ile başvurmaları halinde, başvuru tarihini izleyen 15 gün içinde İTUS sertifikası verilecektir. 

B- Diğer ihracatçılar (hizmet ihracatı yapanlar hariç) 

Genel şartları taşıyan mükellefl erden, son üç takvim yılı itibarıyla yıllık 4 milyon ABD Doları veya son beş takvim yılı itibarıyla yıllık iki milyon ABD Doları ve üzerinde ihracat yapanlara, bu şartları sağladıkları tarihi takip eden yılbaşından itibaren geçerli olmak üzere İTUS sertifikası verilecektir. 

2.2. Diğer iade hakkı doğuran işlemler bakımından

Yukarıda “İhracat İstisnası Kapsamındaki İade Talepleri Bakımından” bölümünde açıklananlar kapsamında olmayan mükellefl erden; 
a) Başvuru tarihinden önce vergi dairesine verilmiş olan son yıllık kurumlar vergisi veya gelir vergisi beyannamesinin ekinde yer alan bilânçoya göre en az; 
● Aktif toplamı 40 milyon TL, 
● Maddi duran varlıkları toplamı 10 milyon TL, 
● Öz sermaye tutarı 20 milyon TL, 
● Net satışları 50 milyon TL, 
b) Cari yıl dahil, başvuru tarihinden önceki takvim yılında vergi dairesine verilmiş muhtasar beyannamelere göre aylık ortalama çalıştırılan kişi sayısı 50 veya daha fazla, (Hesaplamada işlemin gerçekleştiği dönemden önceki 12 aylık ortalama esas alınır.) olanlara, yukarıda açıklanan genel şartları da taşımaları kaydıyla, mükellefl erin bağlı oldukları vergi dairesi başkanlığına/defterdarlığa bir dilekçe ile başvurması halinde, başvuru tarihini izleyen 15 gün içinde “İTUS Sertifikası” verilir. 

İTUS Sertifikası uygulamasına göre iade taleplerinin yerine getirilmesi 

Yukarıda belirtilen koşulları sağlayan mükellefl erin KDV iade talepleri, sertifika tarihini içine alan dönemden başlamak üzere, yerine getirilir. İadenin teminat karşılığında talep edilmesi halinde, iade miktarının tebliğde belirlenen sınırı aşan kısmının (%8’i) (dış ticaret sermaye şirketleri ve sektörel dış ticaret şirketleri için %4’ü) için teminat verilir. Teminat, tebliğde aksi belirtilmedikçe, iadenin yapıldığı tarihten itibaren altı ay içinde ibraz edilecek YMM raporu ile çözülür. Bu süre içerisinde YMM raporu ibraz edilmemesi halinde veya mükellefin talep etmesi durumunda teminat vergi inceleme raporu sonucuna göre çözülür.