Kayısı diyarı, Malatya’dan notlar…
TOSYÖV öncülüğünde, 2018 yılının KOBİ’lere ve girişimcilere yönelik son bilgilendirme toplantısı Malatya Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) ev sahipliğinde gerçekleştirildi. Konuşmacılardan ve konuşma olanağını bulduğum iş insanlarından şehrin ekonomisine, sanayisine ilişkin edindiğim bilgilerden bir bölümü şunlar;
- Ekonomik olarak bölgenin en gelişmiş şehri.
- Malatya, hem kara hem de demir yolu ulaşımında güneyden kuzeye ve doğuya giden yolların kavşak noktasında bulunuyor.
- Malatya, İsmet İnönü ve Turgut Özal gibi Türkiye'nin önemli devlet adamlarının doğdukları şehrimiz..
Malatya mutfağını da es geçmemek gerekirse:
- Malatyalılara “köfte” dediğinizde akıllarına et gelmez. Kiraz, ayva, fasulye, üzüm, fındık yaprağıyla sarılmış bulgurdan ekşili köfte, analı kızlı, sıkma köftesi, ıspanaklı köfte, balcanlı köfte, dolma köftesi, lahana sarması gelir.
Malatya'nın ekonomisi tarıma, tarımsal sanayiye ve hayvancılığa, bitkisel üretim ve ağırlıklı olarak da kayısıya dayalı... Yıllık ortalama kuru kayısı üretimi 80 ile 100 bin ton civarında. Dünya kuru kayısı piyasasının % 90'ı Türkiye'ye ait. Bunun da %70'i Malatya'dan karşılanmakta. Kayısıdan her yıl Türkiye ekonomisine önemli miktarda döviz girdisi sağlanmakta. Malatya’nın merkezde 1. ve 2. (üçüncü organize sanayi bölgesinin altyapı ihaleleri tamamlanmış), Akçadağ Mermer İhtisas, Darende OSB olmak üzere ilde 4 organize sanayi bölgelerinde üretim yapılmakta.
Makine, tekstil, gıda ve plastik gibi kollara ayrılan bu organize sanayilerde toplam olarak yaklaşık 20 bin işçi çalışıyor. Bu sayının da yakın gelecekte bitecek olan projelerle 30 bin civarına çıkacağı öngörülmüş.
Bu iş kollarından kapsamı en geniş olanı ise gıda iş kolu… Bunun ise büyük bir bölümünü kayısı fabrikaları oluşturuyor. Yani Malatyalıların geçim kaynağının büyük oranda genelde tarım üzerine, özelde ise kayısı üretimi üzerine olduğunu söylemek mümkün.
Malatya'nın teşvik paketi kapsamında bazı büyük şirketler, bölgeye yatırım yapmışlar. Buna Eczacıbaşı'nın yapım aşamasında olan nükleer tıp fabrikası örneği gösterilmekte. Sanayi sitelerinde bulunan küçük işletmeler de ekonomisine katkı vermekte. İnönü Üniversitesi de ticaretin ve kentin büyümesinde etkili olmuştur. Etkenler arasında 2. Ordu Komutanlığı'nın ve 7. Ana Jet Üs Komutanlığı'nın bulunması da gösterilebilir.
Malatya'da Karakaya Barajı'nda bir hidroelektrik santrali bulunmakta.
Toplantıya ev sahipliği yapan MTSO Meclis Başkanı, Final Eğitim Kurumları Malatya bölge sorumlusu eğitimci Hasan Özkan ile Avşar Otel’in Yönetim Kurulu Başkanı Osman Avşar’a konukseverlikleri nedeniyle özellikle teşekkür etmek isterim. Osman Avşar’ın iş yaşamı tam tanımıyla bir başarı öyküsü sayılacak türden. Osman Bey, babası Almanya’nın Köln şehrinde öğretmenliği süresinde orta-lise ve yüksek eğitimini burada tamamlar.
1981-2000 yıllarında kardeşleriyle birlikte yaş-sebze ve gıda toptancılığı ticaretinde sadece Almanya değil Avrupa ülkelerinde de başarılı olurlar. 2000 yılında Malatya’ya döner girişimcilik ruhu ile kentte otelcilik alanındaki boşluğu görür ve şehirde ilk 4 yıldızlı Avşar Otelini işletmeye açar.
Sevgisini de katarak yaptığı işletmecilikle Malatyalıların ve otel müşterilerinin sempatisini kazanır.
Osman Avşar, çevresindeki iş adamlarına destek olmak amacıyla 2008 yılında TOSYOV Malatya Destekleme Derneği’ni kurdu. Almanca ve İngilizce dillerini bilen başarılı iş adamı Avşar aynı zamanda Avrupa Malatyalılar Federasyonu’nun başkanlığını üstlenmiş.
Toplantıya dönersek açılış konuşmalarından sonra oturum başkanlığını üstlendiğim panelde Logo Yazılım Direktörü Altuğ Özmen, TÜBİTAK TEYDEB Bilimsel Programlar Başuzmanı Dr. Ayşe Filibelioğlu, KOSGEB Finansman Daire Başkanı Mehmet Haşim Karaman, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü Uzmanı Orhan Arslan, Kredi Garanti Fonu Malatya Şube Müdürü Ramazan Demir konuşmacı olarak yer aldı.
Panel, soru ve cevap bölümüyle sona erdi.
Özellikle ekonominin daraldığı bu ortamda girişimcilere, KOBİ’lere güncel bilgiler veren toplantıları düzenleyen TOSYÖV yönetimini ve destek veren kuruluşları ve panellere katılan uzmanlarımızı bu çok kıymetli hizmetlerinden dolayı kendilerini kutluyorum.