Kat maliklerinin yüzde 50'si dönüşüm kararı alabilecek

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, kat maliklerinin üçte iki çoğunluğu ile alınan kentsel dönüşüm kararını yüzde 50’ye düşürecek yasal düzenleme yapacaklarını söyledi. Özhaseki ayrıca, İstanbul'da 6 ay içinde 600 bin konutun dönüşümüne başlayacaklarını kaydetti.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, Ankara temsilcileri ile bir araya gelerek kentsel dönüşüm yasasıyla ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Özhaseki, “Kentsel dönüşüm kararı için, mevcut yasaya göre kat maliklerinin üçte iki çoğunluğu aranıyor.

Bunu yüzde 50’ye düşürecek yasal düzenleme yapacağız” dedi. “İstanbul demek Türkiye demek” diyen Özhaseki şöyle devam etti: “5 milyon konutun 600 bini yıkılır ve hayat devam eder diyenler çok yanlış düşünüyor. Her sokakta bir ev yıkılsa dahi, bu tüm İstanbul’daki su, doğalgaz, elektrik, kanalizasyon, ulaşım hizmetlerinin durması anlamına gelir. Bu nedenle, İstanbul için kimsenin keyfini bekleyemeyiz. Ciddi yasalar çıkararak depreme hazırlık yapmalıyız. 6 ay içinde 600 bin konutun dönüşümüne başlayacağız.”

İstanbul için özel birim

İstanbul'da 5,8 milyon civarında bağımsız birim olduğunu kaydeden Bakan Özhaseki, “Bunun 1,5 milyonu riskli gözüküyor. Ama 600 bin konut ilk etapta çok daha riskli ve yıkılabilecek bir yapı olarak gözüküyor.

Bizim bir an önce 600 bin yapıyı dönüştürmek gibi bir mecburiyetimiz, zorunluluğumuz var. Şu anda 39 ilçede de 188 alanda kentsel dönüşüm yapılıyor” ifadelerini kullandı. Türkiye’nin son yüzyılda 226 tane yıkıcı deprem yaşadığını vurgulayan Bakan Özhaseki, “Yani her yıl ortalama 2 tane yıkıcı deprem yaşıyoruz. Bu depremlerde 130 bin kişi kaybetmişiz. Türkiye depremde en riskli ülkeler arasında 5’inci sırada. Böyle bir ortamda siyaset yapmamalıyız, çözüme siyaseti karıştırmamalıyız.

Geçtiğimiz dönemde CHP’li belediyelere de çağrıda bulunmuştum, yine bulunuyorum: Projelerinizi getirin, bir abiniz olarak üzerime düşen ne görev varsa yapayım, önünüzü açayım. Belediyeler biran önce vatandaşla görüşmeye başlasın, boşa geçirecek bir saniyemiz yok” diye konuştu. Haftaya İstanbul’da çalışmalara başlayacaklarını belirten Özhaseki, dönüşüm için İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ile de görüştüklerine de değindi. Özhaseki şöyle konuştu: “Deprem siyaset üstü bir durum, üzerinden siyaset yapılacak bir durum değil. Geçenlerde Ekrem Bey de geldi.

Onunla da konuştuk. İlçe belediye başkanı arkadaşlarımızla da bir araya geldik, prensipte anlaştık. Haftaya çalışmalara başlıyoruz. İstanbul için belki özel bir birim kurarak düşündüklerimizi en hızlı bir biçimde bizim yapmamız gerekiyor. Daha önceki kentsel dönüşüm yapılan yerlerde karşımıza çıkan ne kadar sorun varsa onların hepsini biliyoruz. Bunları aşacak şekilde de çok ciddi yasalar ortaya koyarak hızlı bir biçimde İstanbul'u da depreme hazırlayacağız.”

Yerinde dönüşüm için saatte “bin” başvuru

 Bakan Özhaseki, deprem bölgesinde başlanan inşaatların bir yıl içinde tamamlanacağını ve kat maliklerinin çoğunluğunun yerinde dönüşüm istediğini belirterek, “Deprem bölgesinde Yapım ve Dönüşüm ofisleri açtık. Aradan 38 saatgeçti. Şu an müracaat eden vatandaş sayısı 36 bin 825. Neredeyse saatte bin kişi müracaat ediyor. Demek ki doğru işler yapıyoruz ki, vatandaşlarımız da hızla müracaat ediyor. Önümüzdeki günlerde başvuruları göreceğiz, inşa faaliyetleri başlayacak ve rezerv alanları da bir daha gözden geçirip ona göre yapacağız” dedi.

Yerinde dönüşüm için vatandaşlara katkıda bulunacaklarını tekrarlayan Özhaseki, “Vatandaş yerinde kalmak istiyor, evini yeniden yapmak istiyor. Zaten elimizde 850 bin konutluk rezerv alan yok. Bunun için de bir mecburiyet olarak biz yerinde dönüşüm projemizi şekillendirdik. Vatandaşlar da bunu olumlu karşıladılar. Aslında düşündüğümüz şuydu; 100 metrekarelik bir evin şu andaki Anadolu’da yapım maliyeti 1 milyon lira civarında.

Metrekaresi 10 bin lira gibi gözüküyor. O zaman biz bunun yarısını verelim, yarısını da kredilendirelim istedik. Evet, yarısını 100 metrekarelik bir ev için hibe olarak veriyoruz, yarısını da kredilendiriyoruz. Bütün krediler 2 yıl inşaat süresince ödemesiz, sonra 10 yıl ödemeli olacak. Ama sıfır faizle. Sanki vermiş olduğumuz 1 milyon lira vatandaşa tamamı hibe gibi gözüküyor.

Eğer yıkılan evi 150 metrekareden fazla ise kredi miktarını 800 bine çıkarıyoruz” bilgisini paylaştı. Özhaseki’nin verdiği bilgiye göre, deprem bölgesinde, yerinde inşaat yapmayı seçenlere 500 bin TL hibe desteğinin yanında, 500 bin TL de kredi olarak verilecek. Kredi 2 yılı ödemesiz, 10 yıl vadeli ve sıfır faizli olacak. Yıkılan ev 150 metrekareden fazla ise kredi miktarını 800 bin TL’ye çıkacak.

“Binaları TOKİ tamamlayacak”

Bunları yaparken başta ‘bu şehirler yıkıldı. Neden yerinde yapıyoruz?’ gibi. akıllarına birçok sorunun geldiğinin altını çizen Özhaseki şu noktalara dikkat çekti: “Bu yıkımın sebeplerini çok araştırdık. Bilim adamlarıyla çalıştık. Ve O bölgelerde 4 kırmızı çizgi belirledik” dedi ve ekledi: “Bunlardan taviz vermeyeceğiz. Birincisi fay kırıklarının olduğu yerde konut yapmaya izin verilemeyecek. İkinci olarak dere ve sel yataklarının olduğu yerlerde yapılaşmaya müsaade edilmeyecek. Üçüncüsü zemin sıvılaşmasının olduğu zeminlerde de yapı yasağı var.

Son olarak ise mimarlık ve mühendislik işlerinin yapım aşamasında sıfır tolerans uygulanacak. En önemlisi burada yapılacak inşaatları ruhsattan iskân sürecine ve vatandaşın oturacağı ana kadar her türlü inşa faaliyetlerini bizler denetleyeceğiz ve takip edeceğiz. Çalışmalar yarım kalırsa, bizim nezaretimizde başlayan ve denetlediğimiz bu işler için TOKİ devreye girecek ve bütün vatandaşların binalarını TOKİ tamamlayacak.”

Kat malikleri isterse kendileri de yaptırabilir

stanbul’da kentsel dönüşüm için 2/3 çoğunluk kuralı, 6306 sayılı yasa ile devreye girdi. Yasa, kat mülkiyetli bir binada bağımsız bölüm sahibi olanlar veya bir taşınmazda paydaş olanlar; binalarının riskli olması nedeniyle yıkılması gerekli olduğu zaman, yerine yeni yapılacak yapının veya arsanın boş olarak bırakılması ya da müteahhide verilmesi hallerinde paydaşların ya da bağımsız bölüm maliklerinin 2/3’nün onay vermesi halinde, taşınmazın tamamı üzerinde tasarrufta bulunmasına olanak veriyor.

Kentsel dönüşüm 2/3 çoğunluğu ile bina yıkıldıktan sonra yerine yapılacak yapının belirlenmesi ya da yıkımında sonra ilgili kararın alınması aşamasında devreye giriyor. Yıkılan yapının ardından arsa haline gelen taşınmazın durumunu belirleme aşamasında bir araya gelen taşınmaz malikleri arsayı nasıl kullanmak istediklerine karar veriyor. Kat malikleri; isterlerse arsayı kendileri yaptırabiliyor, kat karşılığı müteahhide verilebiliyor, tamamını arsa olarak bırakılabiliyor ya da arsanın satımına karar verebiliyor.