Karşılıklı-bağımlılık ilişkilerini anlamak
Yönetim üzerine düşünenlerin bize öğrettikleri önemli ilkelerden biri de, özellikle toplumsal sorunlarda, "…iki noktayı birleştiren en kısa yol 'doğru' değildir. O nedenle 'karşılıklı-bağımlılık ilkesi' gereğince güçler arasında meşrulaştırılan güç 'dengelerinin' yarattığı 'ortak dili' kavramış olmamız gerekir…"
Karşılıklı-bağımlılık ilişkilerinin yaşamlarımızı ne kadar derinden etkilediğini anımsatma amacıyla bir dizi soru üzerinde düşünelim:
· "Mudi" olmadan "banka", banka olmadan "kredi", kredi olmadan "iş geliştirme", iş geliştirme olmadan " üretim artırma", üretim artırma olmadan "zenginlik", zenginlik olmadan "refah" artırılabilir mi?
· "Işık" olmadan "gözlerin", gözler olmadan "renklerin", renkler olmadan "çeşitliliğin" anlamı olabilir mi? O halde, göz, ışık ve renk arasındaki karşılıklı-bağımlılık ilişkisi olmadan hayat çeşitlenir ve zenginleşebilir mi?
· "Canınız" güvende değilse "aklınız", aklınız yerinde değilse "nesliniz", neslinizi sürdüremiyorsanız "malınız", malınızı koruyamıyorsanız "inancınız" bir "anlam" ifade edebilir mi?
· "Toprak" yoksa "güneş", güneş yoksa "bitki", bitki yoksa "canlı" canlı yoksa "yaşam" olur mu?
· "İstikrar" olmadan "güven", güven olmadan "gelecek düşü", gelecek düşü olmadan "uzun dönemli beklenti", uzun dönemli beklenti olmadan "yatırım", yatırım olmadan "üretim" üretim olmadan "insan yaşamını kolaylaştırma" mümkün müdür?
Özgüven olmadan hoşgörü olmaz
· "Özgüven" olmadan "hoşgörü", hoşgörü olmadan "diyalog", diyalog olmadan "ortak akıl", ortak akıl olmadan "uzlaşma", uzlaşma olmadan "ortak güç", ortak güç olmadan "kalkınma" nasıl sağlanır?
· "Veri" olmadan "malumat", malumat olmadan "bilgi", bilgi olmadan "anlama", anlama olmadan "farkındalık", farkındalık olmadan "öngörü", öngörül olmadan "önlem", önlem olmadan "fırsat yakalama", fırsat yakalamadan "gelişme" sürdürülebilir mi?
· "Büyük resmi" kavramadan "eğilimleri gözleme", eğilimleri gözlemeden "fırsat ve tehlikeyi sezme", fırsat ve tehlikeyi sezmeden "gelişme planı", gelişme planı olmadan "olanak ve kısıtlarımızı iyi bilme", olanak ve kısıtlarımızı bilmeden, fırsat ve tehlike arasında "denge" yaratma nasıl mümkün olur ki?
Sapmalar ve düzeltme
· "Sorgulama" yapmadan "sapmalar", sapmaları bilmeden "düzeltmeler", düzeltmeler yapmadan "sürekli gelişme" yaratmanın bedeli yüksek olmaz mı?
· "Yolcu" olmadan "yolun", yol olmadan "haritanın", harita olmadan "ulaşabilirliğin", ulaşabilirlik sağlanmadan "erişebilirliğin", erişebilirlik olmadan "verimliğin" verimlilik olmadan "yarar üretmenin" bedeli yüksek olmaz mı?
Neresinden bakarsak bakalım hayat bir "karşılıklı-bağımlılık ilişkisine" dayanır… Fizik yapıda da, toplumsal yaşam da karşılıklı-bağımlılık ilişkilerini gözlemeden kavranamaz…
Değer yaratma zincirinde karşılıklı-bağımlılık ilişkilerini anlamadan, işimizde verimliliği artırmak mümkün mü?
Soruya "…değil" yanıtını veriyorsanız; hemen önünüze bir kağıt koyun, işinizde değer yaratma zincirinin bütün halkalarını, karşılıklı-bağımlılık ilişkilerini, bu ilişkilerde yaratılan dengeleri, dengelerin çözülmesi ve yeniden örülmesi koşullarını düşünün… Göreceksiniz, içinize yaptığınız bu yolculukta avucunuzun içine çok şey koyacak…