Karmaşıklığı çözmeye el atan bir kişi: Tınaz Titiz
Bundan yıllar önce Tınaz Titiz, Yeşilköy’de davet ettiği bir balıkçıda öğle yemeği yerken, bana verdiği yayıma hazırlanan kitabı için önsöz yazmamı istemişti. Kitabı okudum, bizlerden farklı düşünen, yaşamı ve sorunları irdeleyen, karmaşıklığı yalınlaştırmaya çalışan bir düşünce yapısına sahip olan Tınaz Titiz için kitabına yazdığım önsözde, onun farklılığını anlatmak için şöyle nitelediğimi hatırlıyorum: “Tınaz Titiz hepimizin her gün yürüdüğümüz caddede alt katlara, dükkan vitrinlerine baktığımız yerde, bizden farklı olarak üst katlara, çatılara bakan kişidir.” Yıllar boyu yaptıklarını izlediğimde yaşamın karmaşıklığını yalınlaştırarak çözme gayretini gördüğümde bu farklı kişiliğin bize yaşamı kolay algılamak için sürdürdüğü çabasıyla karşılaşıyorum.
Tınaz Titiz, uzun süredir karmaşıklığı yalınlaştırma yolunda çalışmalar yapıyor, bunları yazılı hale getiriyor. Son kitabı “Kısır Döngü Nasıl Kırılabilir?” başlığını taşıyor ve yine çok yönlü olarak karmaşıklığı yalınlaştırma, sorunları çözülür kılmaya yardımcı olmaya çılışıyor.
Beni etkileyen ve şaşırtan yine “caddede üst katlara bakan adam olarak” onun bu kitabının da ilgi uyandıracağına inanıyorum ve kitaptan iki kısa alıntıyı buraya aktarıyorum:
İlki “sorun ve cözüm”ün tanımı:
“Sorun: İstenmeyen bir durum veya istenen ama gerçekleşmesinin önünde engeller bulunan durum.
Çözüm:Sorunun önlenmesi veya yol açtığı zararların bütünüyle ya da kısmen katlanılabilir bir düzeye indirilebilmesi.”
Diğeri yaşam ve karmaşıklık üzerine:
“Yaşamı kolaylaştıran her şey karmaşıklık ürünüdür.
Buğday tohumunun buğday, buğdayın un, unun kek haline gelmesi adım adım karmaşıklığı artırır.
Artan karmaşıklık doğru yönlendirilebilirse refah, yönetilemezse karışıklık, huzursuzluk ve sonunda refah azalması ve daha da sürerse toplumların parçalanmasına yol açar.
Karmaşıklığın getirileri pozitif iken, sesi çıkmayan toplumlar, bu getiriyi sağlamak için ödenen bedeller arttıkça huzursuzlanır; bir noktadan sonra ödedikleri bedel (yani vergi, çalışma, sıkıntılara katlanma gibi) artıp getiri de negatife dönünce artık bir arada yaşamanın gereksizliğini anlarlar.
Toplumların parçalanmaya başladıkları nokta burasıdır.”
Evet, benim bu tanıtımım ve alıntılar ilginizi çektiyse Tınaz Beyin sizi sorun ve çözüm konusunda farklı bir yolculuğa çıkaracak olan kitabını edinin...