Karbon elyaf

Günümüzde uçakların gövdelerinde, taşıt araçlarının önemli kısımlarında, elektrik üreten rüzgar güllerinin pervanelerinde, çelikten 5 kat hafif, çelikten 3-4 kat dayanıklı, yanmayan, korozyona dayanıklı karbon elyaf kullanılıyor.

Karbon elyaf,  kumaş dokumada kullanılan naylon esaslı akrilik elyafın, ileri teknolojiye dayalı işlemden geçirilmesiyle elde ediliyor.

Ülkemizin en büyük akrilik elyaf üreticisi Aksa 209 yılından bu yana karbon elyaf üretiyor. Türkiye dünyada karbon elyaf üreticileri arasında 9’uncu  sırada.

Dünyada yılda 80 bin ton dolayında karbon elyaf üretimi var. Türkiye’nin üretimi 3 bin 500 ton dolayında.

Tekstil ve giyim sanayi için yılda 300 bin ton akrilik iplik üreten Aksa tesislerinde bu akrilik ipliklerin bir bölümü, oksijensiz 1.500 derece sıcaklık ortamında yanmadan yüzde 90 karbon içeren bir yapıya dönüştürülüyor. Karbon elyaf oluyor.

Karbon elyaf 5- 7 mikron kalınlığında. İnsan saçının kalınlığı 50-70 mikron. İnsan saçından 10 kat ince. Bin karbon elyaf birleştirildiğinde bir kişik ipliği kalınlığına ulaşılıyor.

Karbon elyafın esası olan akrilik, petrol türevinden üretilen (halkımızın naylon türü diye adlandırdığı) bir sentetik madde. Akrilik ile üretilen iplikler ve bu ipliklerle dokunan kumaşlar tekstil ve giyim sanayinde kullanılıyor.

Türkiye dünyanın en büyük akrilik  tüketicisi. Ne var ki akriliğe talep artık artmıyor. İşte bu nedenle Türkiye’nin en büyük akrilik üreticisi akriliği, karbon elyafa dönüştürmeye ve talebi büyük olan karbon elyaf pazarında öne çıkmaya çalışıyor.

Karbon elyaf ile dokunan kumaşlar, reçine esaslı kimyasallarla sertleştirildiğinde, elde edilen levhalar, uçakların, teknelerin, taşıt araçlarının gövdelerinin yapımında ve çelik yerine kullanılıyor. Spor malzemeleri, enerji tesisleri bu malzemeleri kullanıyor.

Türkiye’de karbon elyafı kumaşa dönüştüren 3 üretici firma var. Karbon elyaf ile üretim yapacaklar bu kumaşları özel reçine esaslı kimyasallarla sertleştirerek, çelik yerine kullanılır hale getiriyorlar.

Türkiye’de karbon elyaf üretimi, Türk mühendislerinin araştırma ve geliştirme çabalarıyla gerçekleştirildi.