Karar…

Moody’s’in not indirimi ve yaptığı açıklama; eğitim, hukuk, ekonomi gibi yatırım iklimini etkileyen alanlarda, reforma yönelik kararlar almamız ve uygulamamız gerekliliğini bir kez daha ortaya koyuyor.

* * *

Eski Savunma Bakanı Vecdi Gönül ile sohbet ederken, İzmir Valiliği yaptığı dönemde aldığı bir kararı ve sonrasındaki gelişmeleri de anlattı…

“O dönemde İzmir’de bir orman yangını çıktı…

Müdahalede yetersiz kalınca jandarma da devreye girdi…

O da yetersiz kalınca, ani bir kararla, köylüden de yardım alınmasını istedim…

Vahim sonuçları olabilecek yangın, halkın da yardımı sayesinde kontrol altına alındı…

Sonrasında, yangına müdahale sırasında hafif yaralanan iki köylü vatandaşımız dava açtı…

O davalar 4-5 yıl sürdü…

Daha vahim sonuçları önlemek adına o kararı almak zorundaydım ve alıp uyguladım.

Davalar açılacak diye düşünemezdim…”

* * *

Bürokrasiye yönelik ‘hantal’ eleştirilerinin altında da, ‘kararsızlık’ eylemi yatıyor…

“Başıma şunlar gelebilir!” diyerek alınan veya alınmayan kararların, tüm makro ve mikro verileri olumsuz etkilediği biliniyor…

Bu nedenle adına ‘reform’ denilebilecek yasal düzenlemelerin, ‘karar alabilmeyi kolaylaştıracak’ bir yapıda olması gerekiyor…

* * *

Hafta başından buyana ‘Dünyanın en zenginleri’ listesi elden ele dolaşıyor…

Dünyanın en zengin 10 ismi arasında ise ABD’li endüstri grubu olan Koch’tan Charles Koch ve David Koch’un isimleri dikkat çekiyor…

Toplam servetleri 120 milyar doları aşıyor…

Charles Koch, “Good Profit” isimli kitabında, şirketlerin büyümesini, ‘karar almaya’ bağlıyor…

Ve,

“Herhangi bir karar alınırken, şirketin, kısa değil uzun dönemli çıkarı düşünülmelidir.

Toplum için değer yaratmak, amaçlanmalıdır. Daha iyi karar alabilmek, yenilikler yapabilmek ve hak edilmiş kâr yapabilmek için bilgili olmak ve eğitimi desteklemek zorundayız.” diyor…

* * *

Karar almak deyince…

Bakan Vecdi Gönül (Pazartesi yayımlanacak Ankara Sohbetleri’nde TÜRKSAT’ın hedeflerine yönelik düşüncelerini de okuyacaksınız) bugün TAİ’nin yüz akı olan HÜRKUŞ için alınan kararı da anlattı…

“…TAİ 2003 yılına kadar 250’nin üzerinde F16 savaş uçağı üretmişti…

Ama, sadece montaj yapabildiği için, finansal olarak sıkıntılı bir süreçten geçiyordu…

Tamamı yerli, 2 kişilik başlangıç ve temel eğitim uçağı yapması için karar aldık…

Ve hükümet olarak arkasında durduk…

HÜRKUŞ’u üretebilmesi 10 yıl sürdü ama sonunda üretmeyi başardı…”

* * *

Biraz araştırdım. Gerçekten başarı hikayesi…

F-16 uçaklarının seçilmesinin ardından TAI üretim hattı kurulmuş ve üretime başlanmış.

İlk teslimatlar 1987 yılında yapılmış.

Peace Onyx. Peace Onyx (1) kapsamında 152 F-16 üretilmiş.

Ve tamamı montajmış…

Peace Onyx 2 kapsamında 80 uçak daha üretilmiş.

Bu uçaklarda ise gövdenin büyük kısmı TAİ tarafından yapılmış…

Peace Onyx 3 programı ile daha önce üretilen uçakların modernizasyonu ele alınmış.

Peace Onyx 4 programı ile 30 uçak daha üretilmiş.

* * *

Sonrasını takip ettiğim için biliyorum. Alınan o karar ve verilen destek sayesinde 2005 sonrası TAI'nin "yeteneklerinin hızla geliştiği" bir dönem oldu.

Aslında sadece TAI’de değil diğer savunma şirketlerinde de yeteneklerin gelişmesi sağlandı.

Bunlar arasında klasik C-130 nakliye uçaklarının modernizasyonu ve kokpitinin tamamen sayısal hale getirilmesi, T-38 jet ileri eğitim uçağının modernizasyonu ve aviyoniklerinin-kokpitinin yenilenmesi gibi işler başarıldı.

HÜRKUŞ başlangıç ve temel eğitim uçağının geliştirilmesi projesi resmi olarak 2006 yılında başladı. Bu uçağın bütün tasarımı TAI tarafından yapıldı ve üretimi gerçekleştirildi.

* * *

Denizaltından savaş gemisine, helikopterden savaş uçağına, İHA’dan SİHA’lara kadar geliştirilen tüm ürünlerde o kararın etkisi var…

Bugün 2020’de tamamlanması planlanan Türksat 6A uydusunu ASELSAN, TAI ve CTech yerli ortaklığı yapacaksa, yine o karar sayesindedir…