Karanlık havuzlar
Son günlerdeki açıklamaları da hesaba katarsak, Çin son bir yılda tam beş kez Euro'yu desteklediğini açıklamış. Sorunlu ülkelerin tahvillerini alacağını söylemiş. Daha önce açık piyasadan İspanyol tahvillerini almışlardı. Çin'in, bankaların oluşturduğu karanlık havuzlardan alım yapıp yapmadığı ise bilinmiyor. Yunanistan, Portekiz, İrlanda gibi ülkelerin bilinen kreditörleri yanında, bilinmeyen finansörleri de var. Bu bilinmeyen yatırımcılar, karanlık havuzlar da toplanıyor. Adının 'karanlık' olması, illegal bir iş olduğu anlamına gelmiyor. Bu yatırımcılar sadece bilinmek istemiyor.
Bu kadar belirsizliğe rağmen Euro'nun güçlü kalması ilginç gelebilir. Ancak, Çin desteği ne zaman verse Euro'nun morali düzeliyor. Yunan tahvillerini portföylerinde bulunduran Fransız bankalarının, vadesi gelen tahvillere yeniden yatırım yapma olasılığı da Euro'yu dengeliyor. Yine de, bu denklemdeki temel faktör Çin. Euro'nun geleceği tartışılırken, Çin'in verdiği destek kritik olabilir. Çin, stratejik bir hamle yapıyor. ABD ve AB, uyguladığı kur politikası nedeniyle son iki yıldır Çin'i baskı altına almaya çalışıyordu. Dikkat edilirse, son dönemde AB'den ses seda çıkmıyor. Tabii her şeyin bir karşılığı var. ABD bu konuda yalnız kaldı. Çin, on sene sonra Yuan'ı rezerv para yapmayı amaçlıyor. Ekonomik büyümenin lokomotifi ihracat olduğu için, düşük değerli Yuan politikasına devam etmeyi hedefliyor. Önümüzdeki on seneyi minimum sorunla atlatmak istiyor.
Rezerv paraya sahip olmak için güçlü bir orduya sahip olmak gerekiyor. ABD'den önce rezerv paraya sahip olan İspanya, Hollanda, İngiltere gibi ülkeler incelenirse, dönemlerinin en güçlü ordularına sahip oldukları görülür. Dünyanın en güçlü ordusu bugün ABD'de olduğuna göre, rezerv paraya sahip olması da normal. Çin, ekonomik büyümesini ve her yıl iki kat artan askeri harcamalarını devam ettirirse, Dolar'ın hegemonyasına son verecek para birimi Yuan olabilir.
Çin motivasyonuna sahip bir Euro varken, Dolar'ın destekçisi kim olacak? Aslında yeni bir tahvil alım programı da açıklanmamışken, Dolar'ın daha güçlü ataklar yapması beklenebilir. Ancak, ABD'deki bütçe tartışmalarına zayıf makro veriler de eklenince, Dolar istenilen sıçramayı yapamıyor. Sadece Euro bölgesinden gelecek negatif haber akışı ile Dolar'ın ciddi bir ralliye başlaması zor gözüküyor. Yeni tahvil alım programı gelmeyecek görüşünde olan ekonomistlerin sayısı hızla artıyor. Fed'in parasal genişlemeye devam etmesi için, bazı şartların oluşması lazım. Önceki yazılarımda da belirttiğim gibi; petrol fiyatının zirve seviyelerden yüzde 30 düşmesi gerekiyor. Bu hedefi gerçekleştirmeye yönelik psikolojik hamlelere başladılar. Uluslararası Enerji Ajansı, geçen haftaki kararı kendi başına almadı. Tabii petrol ile birlikte altın da düşerse hiç fena olmaz. Bernanke geçen haftaki gibi; 'Enflasyon sorun değil, ekonomideki yavaşlama geçici' diye konuşurken, altın fiyatının rekor seviyelerde olması hoş kaçmaz. Altın'da da bir düzeltme hareketi yaşanıyor. Bunlar Fed'in bilgisinde gerçekleşen gelişmelerdir.
Bu piyasaların yüzde 100 bağımsız olduğu yanılgısına düşmeyin. Yatırımcıların güvenli liman olarak kabul ettikleri bir ülkenin merkez bankası dünyanın en büyük spekülatörü ise, piyasa mekanizmasının sağlıklı olduğu söylenemez.