Kaptanın Seyir Defteri : Dünya Yılı 2013

Şant Manukyan / İş Yatırım

Şimdi geri dönüp bakıyorum da insan hakikaten geçmişten ders almıyor. 1990ların sonunda olmayan iş planları, elde edilemeyen karlar , dağıtılmayan temettüler bangır bangır "teknoloji hisselerinde bir balon var" diye bağırmasına rağmen iyimserlik ve kazanma hırsı ile teknoloji hisselerinde alımdan vaz geçmedik. 2000 yılında 5000 seviyesini gören Nasdaq aradan geçen 13 yıldan sonra halen 2000-3000 bandında  seyretmeye devam ediyor. Ardından Konut balonu geldi. Şimdi geriye dönüp baktığımızda 500 bin dolarlık evlerin 1 milyon dolara satılmasını nasıl doğal karşıladığımızı anlamak zor. 20 bin dolar yıllık geliri olan insanlara açılan yüz binlerce dolarlık kredilerin geri dönmeyeceğini söylemek için alim olmak gerekmezdi. Oysa o günlerde herşeyin yolunda gideceğini, gitmese bile sihirli bir müdahale ile kurtarılabileceğimizi düşünüyorduk. FED bile konut krizinin tüm ekonomiye yayılmayacağını ve kontrol altında tutulabileceğini söylememiş miyidi? Son ana kadar iyimserlik ve kazanma hırsımız baskın çıktı ve 2008 krizine yakalandık. Peki ya euro krizine ne demeli? Önce Yunanistan fona baş vurdu ve kurtarıldı. Daha sonra Irlanda ve Portekiz fona baş vurdular. Her defasında kurtarıldıklarını düşündük. 2010 da fona başvurduğunda 10 yıllık tahvil getirileri 8% olan Yunanistan "kurtatıldıktan" 1 yıl sonra Mayıs 2011de 16% getiri veriyordu. Önerilen reçetede önce KDV'nin arttırılması vardı, ardından düşürülmesi yer aldı. ECB önce notu düşürülen Yunan bonolarını teminat olarak kabul etmeyeceğini söyledi, ardından etti. Almanya önce koşullar yerine gitirilmez ise Yunanistana yardıma son verileceğini söyledi ardından bir yıl sonra bu fikrini değiştirdi. Ekonomiler büyümez, borç oranları azalmaz, faiz oranları düşmezken çıkan her "kurtarma" haberi ile Euro almaya koştuk. Oysa değerli olanın her defasında "kurtarılan" değil kurtarılmaya hiç ihtiyacı olmayan para birimi olduğunu biliyorduk. Şimdi geri dönüp baktığımızda Euro Dolar paritesinin 0.90a düşmesinin  kaçınılmaz olduğu   çok net görülüyor. Ancak o günlerde  KDV indirilse de arttırılsa da , Almanya destek verse de vermese de koşup Euro alıyorduk.  Her neyse şu 100 euroyu bozdurup 90 dolar alalım, onunla da altın almaya devam ederiz.