Kanatlı ihracatına yeni kuş gribi tokadı
2006 yılında beyaz et ve yumurta sektörüne iç tüketim ve ihracatımıza büyük sekte vuran kuş gribi vakası , sınırlı bölgelerde görülüp hemen karantina uygulaması başlatılmasına karşın, ülkemizin en büyük ihracat pazarı Kuzey Irak’ın Türkiye’den ithalata 10 gün önce yasak getirmesiyle, sektörün 500 milyon dolarlık ihracat kaybı riski yaşaması gündeme gelmiş durumda.
Türkiye kuş gribi bölgeleri karantinaya alındığı için iç piyasada sorun yaşanmıyor tüketim sürüyor. İhracatta da Irak dışındaki pazarlara Suriye, Azerbaycan ve Afrika’ya yumurta ve tavuk eti ihracatında sorun yaşamıyor. Ancak, Türkiye’den ithalatı durduran Kuzey Irak’ın ihracatımız içerisindeki payı çok yüksek.425 milyon dolarlık yumurta ihracatımızın 325 milyon dolarlık bölümünü yaptığımız bu pazarın tıkanmasının riski, sektör temsilcilerine göre, yüzde 80 daralmaya yol açabilir. Aynı şekilde 700 milyon dolarlık 2014 kanatlı ihracatımızın 443 milyon dolarlık bölümü yüzde 56’sını da Irak pazarına yapılmıştı. Sektör şu anda Irak’a on gündür ne bir yumurta, ne de bir kilo tavuk eti gönderebiliyor.
Bu sorunun çözülebilmesi için Ekonomi ve Tarım Bakanlığı konuyu takip ederek bir an önce çözüme bağlanmasına çalışıyorlar. Irak’a verdikleri garanti mektubunda, sorunlu bölgelerin karantinaya alındığı bilgisini verirlerken, Irak’a heyet göndermeyi yada Irak’tan heyet davet etmeyi de önerdiklerini cevap beklediklerini belirtiyorlar.
Yum-Der Genel Sekreteri Dr. Hüseyin Sungur, konuyu değerlendirirken, “Yumurta fiyatları düşüyor. Ancak, son on yılın istatistiklerine baktığımızda mayıs aylarında hep fiyat düşüşleri yaşandığını görürüz. Bunun köy tavuk yumurtalarının piyasaya girmesiyle alakası var. Geçtiğimiz yıl Mayıs’ta 16-17 kuruş olan yumurta fiyatı şu anda 15-16 kuruş. Tüketimde de düşüş yok. Ancak, bazı tüccarlar ihracat durdu, yüzde 25- 30 üretim fazlası var diye fırsatçılık yapmak istiyorlar. Fiyat düşmesi ondan. Ancak, Irak’ın yasağı sürerse üretici bu fiyatlara dayanamaz. Maliyetlerimiz 20 kuruş. Turizmin sezonunun başlamasından umutluyuz” açıklamasını yapıyor. Hüseyin Sungur , 2006’da yurdumuzda görülen kuş gribi vakasının işlemelerde biyogüvenlik konusunu gündeme getirdiğini, her işletmenin biogüvenlik tedbirlerini tekrar gözden geçirmesi gerektiğini belirtirken, “Biyogüvenlik konusunu işletmelerin keyfine bırakmamak için zorunlu hale getirecek yönetmeliğin çıkması gerekiyor. İhracatın aksamadan sürebilmesi için de Dünya Hayvan Sağlığı Örgütünün normlarına uygun geçerliliği olan bölümlendirme uygulamasına Türkiye’de de geçilerek, geniş coğrafyalarda işlemelerde hastalıklardan ariliği sağlayan 2009’da çıkan yönetmeliğe uyulmasına işletmelerin talepkar olmasını sağlamalıyız” uyarısında bulunuyor.
2014 yılında iki milyar doların üzerinde ihracata konu olan kanatlı ve yumurta ihracatımızın devam edebilmesi için sektörün örgütlerinin uyarılarına hem kamunun, hem de sektördeki işletmelerin dikkat etmeleri gerekir. Yeni ihracat engelleri yaşamamamız için buna önem vermeliyiz.