Kamu ihalelerinde yerele avantaj sağlayan düzenleme

Son dönemde Televizyon programlarında HDP’li Altan Tan sık sık , doğu ve güneydoğuda bölge işadamlarının kamu ihalelerinde devre dışı kalmalarından, başka kentlerden gelenlerin ihaleleri kazanmalarından yakınıyordu. Bölge işadamlarının gelişmesini bu durumun engellediğini öne sürüyordu. Garanti Anadolu Sohbetleri için gittiğim illerde de işadamlarının benzeri yakınmalarıyla karşılaşıyordum. Yeni düzenleme kamu ihalelerinde yapıldığı ilin işadamlarına fiyat eşitliğinde puanlamada avantaj getiriyor.

Arkadaşımız Hüseyin Gökçe’nin haberine göre, fiyat esasına dayalı ihalelerde 3 alanda 4 puanlık  avantaj sağlayan puanlama kriteri sistemi getirildi. Buna göre, fiyatların eşit olması halinde puanı yüksek olan firma ihaleyi kazanacak.

İhaleyi yapan idarenin, örneğin bir HES projesinin yada hastahane projesinin yapıldığı kentin odasındaki meslek kuruluşlarına kayıtlı firmalar, fazladan bir puan alarak avantajlı olacaklar. İşçi ücretlerini gecikmesiz ödeyenler de bir puan kazanacaklar. 

Ayrıca, son iki yılda imzaladığı ve bitirdiği ihalede işin toplam maliyetinden daha düşük olması halinde 2 puan, maliyet tutarında ve maliyet  tutarı ile iki katı arasında olması halinde bir puan kazanacak.
Puanlamada firmanın ihalenin yapıldığı kentte kayıtlı firma olması 4 puanda bir puanlık yüzde 25’lik avantaj getirecek.

Bunun ihaleye katılan yerel firmalara avantaj getirebilmesi için öncelikle ihale şartnamesinin iyi hazırlanıp denetlenmesi gerekir. Bunu söylememin nedeni, yerli firmalara yabancılara karşı yüzde 15 fiyat avantaj sağlayan düzenlemenin bugüne kadar birçok ihalede işlerlik kazanmamış olmasından kaynaklanıyor.

Bu düzenlemede  açıklık göremediğim bir konu da, yabancı bir kentin firmasıyla ihaleye ortak girme kararı alan kentin yerli firmaların bu puanlama avantajına sahip olup olamayacağı konusu. Eğer bu avantaj söz konusu olursa yerel birçok firma, kendisi için hacimli gördüğü ihaleye, dışardan büyük firmalarla ortaklık kurarak katılacaktır. Bu da o firmaların iş içinde bu ortaklıkla büyümeleri sonucunu beraberinde getirecektir.

Bunun doğal sonucu küçük kentlerin yerel firmalarının ihalede puan avantajıyla kurabilecekleri ortaklıklar, yerel birçok firmanın kamu ihaleleri sayesinde büyümeleri sonucunu sağlayacaktır. 

Ayrıca, bu düzenleme, ihale fiyatının altında fiyatla iş bitiren firmalara, çalışanlarına düzenli ödeme yapanlara da yeni girdikleri ihalelerde puan avantajı sağlayacaktır. Bu düzenlemenin yerel firmaların kamu ihalesi almalarında avantaj sağlayıp sağlamadığını ve küçük kent firmalarını büyütüp büyütmediğini zaman içinde göreceğiz...