Kamu 2009 yılının ilk yarısında 74 bin ihale ile 25 milyar TL'lik a

Kamu ekonomiden elini çekti diyoruz ama, gene de kamu harcamaları ekonomi için önemini koruyor.

Çünkü kriz döneminde bile kamu, harcamalarını sürdürüyor.

Kamu İhale Kurumu 2009 yılının ilk 6 ayındaki kamu ihaleleri ile ilgili rakamları açıkladı.

Bu rakamlara göre yılın ilk yarısında kamu 74 bin 216 ihale ile çok kişiye iş ve aş dağıttı.

İhale sözleşme bilgilerine göre 25.3 milyar TL kamu alımı yapıldı.

Doğrudan temin yoluyla yapılan 1.7 milyar TL'lik alımla birlikte bu yılın ilk 6 ayında mal ve hizmet alımları ile yapım işleri kapsamında, toplam 27 milyar TL kamu alımı yapıldı.

2008 yılı ilk 6 ayında toplam 79 bin 96 ihale yapılmıştı.

. Bu ihalelerin 32 bin 170'i kanun kapsamındaki ihale usullerine göre, 12 bin 988'i istisna kapsamında gerçekleşmişti.

Toplam 24.2 milyar TL kamu alımı yapılmıştı.

Kuruma ulaşan verilere göre, ihale yoluyla yapılan alımlarda sayısal bazda mal alımı, parasal bazda hizmet alımı ihaleleri ilk sırada yer aldı.

Kanun kapsamında yapılan 33 bin 181 (22.6 milyar TL) ihalenin 15 bin 804'ünü (6.1 milyar TL) mal alımı, 12 bin 868'ini (10.7 milyar TL) hizmet alımı, 4 bin 509'unu (5.8 milyar TL) yapım işleri oluşturdu.

İstisna kapsamında yapılan 9 bin 844 adet (2.7 milyar TL) ihalenin ise 7 bin 624 adedini (1.4 milyar TL) mal alımı, 2 bin 176 adedini (901 milyon TL) hizmet alımı, 44 adedini (365 milyon TL) yapım işleri oluşturdu.

Günlük ve küçük ölçekli alımları içeren doğrudan temin yoluyla yapılan alımlarda ise, mal alımı 1.2 milyar TL, hizmet alımı 350 milyon TL, yapım işleri ise 77 milyon TL düzeyinde gerçekleşti.

Görülüyor ki kriz ortamında kamu mal alımı yoluyla piyasada talebi canlandırıyor.

2009 yılının ilk 6 ayında, kanun kapsamında yapılan 33 bin 181 ihalenin 26.528'i açık ihale, 6 bin 525''i pazarlık, 128'i ise belli istekliler arasında ihale usulüyle gerçekleştirildi.

Parasal bazda bakıldığında ise, ihale usullerine göre yapılan toplam 22.6 milyar TL kamu alımının, 19.6 milyar TL'si açık ihale usulü, 2.5 milyar TL'si pazarlık usulü, 521 milyon TL'si ise belli istekliler arasında ihale usulü ile yapıldı.

İstisna kapsamında yapılan alımların yüzde 12'sini (336 milyon TL) savunma, güvenlik ve istihbarata yönelik alımlar, yüzde 11'ini (310 milyon TL) ise Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki restorasyon, düzenleme vb proje ve uygulamalarına ilişkin mal ve hizmet alımları oluşturdu.

2009 yılı 6 ayında sözleşme bilgisi kuruma iletilen 43 bin 25 adet ihale 29 bin 304 yüklenici arasında paylaşıldı. Mal alım ihalelerinde bir yüklenici ortalama 2.2 adet ihale sözleşmesine imza atarken, bu oran hizmet alımı ihalelerinde 1.6 adet, yapım işi ihalelerinde ise 1 adet olarak gerçekleşti.

Bu bilgiler önemli. Türkiye'de genelde "Kamu Müteahhidi" diye adlandırılan ve tüm faaliyeti kamu ihalelerini izleyerek devletten iş alan çok sayıda girişimci olduğu bilinir. Tabii ki ortalamalar önemli ama en fazla iş alan yüklenicilerin kaçar iş aldıklarını bilmekte de yarar vardır.

Bizde genellikle ihale denilince MSB öne çıkar. Bu nedenle ihalelerin bakanlıklar arası dağılımı önemlidir.

2009 yılı ilk 6 ayında, kanundaki ihale usulleri ve istisna kapsamında yapılan 43 bin 25 ihaleye göre bakanlıklar arasında yapılan karşılaştırmada sayısal dağılımda, Sağlık Bakanlığı 7 bin 892 ihale ile birinci, Milli Savunma Bakanlığı 3 bin 246 ihale ile ikinci, Çevre ve Orman Bakanlığı bin 444 ihale ile üçüncü sırada yer aldı.

Parasal dağılımda ise toplam 25.3 milyar TL kamu alımında Sağlık Bakanlığı 3.1 milyar TL ile birinci, Ulaştırma Bakanlığı 1.7 milyar TL ikinci, Milli Savunma Bakanlığı 1.2 milyar TL ile üçüncü sırada yer aldı.

Öte yandan, belediyeler bu dönemde toplam 9 bin 99, KİT'ler 8 bin 633, Yüksek Öğretim Kurumları 2 bin 401, İl Özel İdareleri ise bin 862 ihale gerçekleştirdi. Parasal bazda bakıldığında ise bu dönemde, belediyeler 7.6 milyar TL alım yaptı. Belediyeleri 3.7 milyar TL ile KİT'ler, 1.5 milyar TL ile Yüksek Öğretim Kurumları izledi.

Kamu ihalesi konusunda yoğun faaliyet gösteren ve "Devlet Müteahhidi" diye adlandırılan girişimcilerden bir kısmının "Kara Liste"ye alındığı bilinir.

Kamu İhale Kurumu'nun Aktif Yasaklı Listesi'nde, 2009 yılı Haziran ayı sonu itibariyle, geçmiş yıllardan gelen ve bu yılın 6 aylık dönemi içerisinde verilen yasaklamalarla birlikte toplam 5 bin 628 kişi ya da kuruluşun yer aldığı belirlendi.

Yasaklayan kuruma göre bakıldığında ise 2 bin 309 yasaklama kararı ile Cumhuriyet savcılıkları birinci sırada, Milli Savunma Bakanlığı 790 yasaklama kararı ile ikinci sırada, İçişleri Bakanlığı ise 583 yasaklama kararı ile üçüncü sırada yer aldı.