Kalkınma Ajansı yönetiminde revizyon isteği

 

2006 yılında kurulduğu dönemden bu yana Kalkınma Ajanslarının hem yönetim yapılarının sivilleştirilerek güçlenmesi hem de güçlerini artıracak kamu desteğine sahip olması isteniyor. Son olarak Türkonfed'in üyelerinin yaptığı  "Görüş çalışmaları" da hem yönetim yapısının değişmesi, hem de kaynaklarının güçlendirilmesi gerektiğini ortaya koydu.

Kalkınma ajansları dünyada yerel kalkınma ve büyümeyi teşvik için uygulanan olumlu sonuçları görülen bir kalkınma modeli olarak görüldü ve yaygınlaştı.

Ülkemizde de DPT tarafından alt yapı çalışmaları yapılarak 2006 yılında 26 bölgede yerel potansiyeli harekete geçirmek için Kalkınma Ajansı kuruldu. Bu gün bu ajansların geldiği noktada Kalkınma Ajanslarında 1000 uzman görev yapıyor. Bugüne kadar desteklenen proje sayısı 1000'i aşarken, bu projelere verilen destek miktarı da 1 milyar liraya ulaşıyor.

Bu konuda başlangıçtan bu yana hem yönetim modelinin sivilleşmesi, hem de imkanların artması konusunda Kalkınma Ajanslarıyla ilgili revizyon talepleri gündeme getiriliyor. Bu konuda bir milyon üyesiyle Anadolu'da en yaygın sivil toplum kuruluşlarından Türkonfed'de yakın ilgisiyle belli çalışmalar yapıyor. 

2010 yılında Türkonfed'in konuğu olarak ülkemize gelen bağımsız bir örgüt olan Avrupa Kalkınma Ajansları Birliği EURADA direktörü Sabulens Kalkınma ajanslarının önünde üç tehlike bulunduğunu belirterek bunların Ortada elle tutulur araçların bulunmaması, yaklaşımların tek tip olması ve araçların üst üste gelerek birbirini kilitlemesi "Lazanya sendromunun" yaşanması olduğunun altını çizmişti. 

Türkonf ed'in üyeleriyle "Görüş çalışması" olarak isimlendirilen bir çalışma yaptı. Bu çalışmada Kalkınma Ajanslarının hem yapıları hem değerlendirmeleri ele alındı ve temel veriler ortaya konuldu.

0-Kalkınma Ajansları Türkiye genelinde yarattığı hareketliliğe karşın yetkileri kısıtlı ve devlet güdümünde kalıyor.

0-Yönetim Kurulu yerine daha kolay çalışan İcra Kurulu oluşturulmalı. Yönetim kurullarına ilde en yüksek istihdam yaratan veya en yüksek vergi veren girişimciler de katılmalı.

0-Kalkınma Ajansı Genel Sekreterlerinin sorumluluğu yeniden tanımlanmalı ve Özel Girişimci Kimliği ağır basmalı.

0-Kalkınma Ajanslarının zayıf bütçe yapısını güçlendirmek için Belediye Paylarının Merkezi bir yöntemle kesilmesi öneriliyor.

Türkonfed Başkanı Süleyman Onatça'nın değerlendirmesinde ise Kalkınma Ajansları yönetim yetkilerinin artırılması, Yönetim Kurullarına insiyatif verilmesi, hata yapılabilir korkusuyla kararların çoğunda Kalkınma Bakanlığı onayı istenmesinin yumuşatılması gibi konulara yer verilirken, yönetimde revizyon isteniyor.

Saha çalışmasında 26 ajanstan 23'ünde bir koordinasyona ihtiyaç olduğu ortaya çıkıyor. Birçok ilde ilin kaynağından fazlasının kamu katkısı olması gerektiğinin altı çiziliyor. 

Saha çalışmasında ortaya çıkan verilere göre 24 puanlık rekabet gücü değerlendirmesinde 15 puan üzerinde 4 bölge ve 9 il yer alıyor. Buna karşılık Doğu ve Güneydoğu'daki bütün iller ile 8 Orta Anadolu ilinin rekabet gücünün "zayıf" olduğunu gösteriyor. Bu sonuçlarda Kalkınma Ajanslarının hem yönetim modellerini sivilleştirecek, hem de güçlerini artıracak, kamu desteğini güçlendirecek bir yönetim modeline ihtiyaçları olduğunu gösteriyor. Ve Kalkınma Ajanslarında revizyona ihtiyaç olduğunu ortaya koyuyor.