Kadınların yönetim kurullarındaki rolü ve önemi
“Sermayedarlar ve yöneticiler arasındaki köprü: Yönetim kurulları”
Yönetişim ve yönetimin en temel organı olan yönetim kurulunun verimliliği, kurumların performansının önemli bir unsuru olmakla birlikte kurumların operasyonel başarısının da en temel belirleyicisi. Yönetim kurulları, sermaye sahipleri (hissedarlar) ile bu sermayeyi değer yaratmak üzere kullanan yöneticiler arasındaki bağlantıyı kuran bir köprü olarak görülebilir. En temel görevleri, hissedarların menfaatlerini ve beklentilerini temsil etmek, formüle etmek ve yerine getirmek. Yönetim kurulları, kurumsal hiyerarşideki yerlerinin yanı sıra etki, güç, sorumluluk ve prestij açısından da en üst düzey kurumsal birimler.
“Kadınların yönetim kurullarındaki varlığı, toplumsal cinsiyet eşitliği politikalarının göstergesi”
Kadınların iş dünyasına katılımı konusunda tartışmaların ivme kazandığı günümüzde, en önemli odaklardan birisinin de “kadınların yönetim kurullarındaki varlığı” olması gerekiyor. Zira bu varlık, ülkeler ve kurumlar tarafından benimsenen cinsiyet eşitliği ilerlemesinin ve politikalarının güvenilir bir göstergesi niteliğinde. Çeşitli küresel, bölgesel ve ülke düzeyindeki müdahalelere rağmen, bu konudaki ilerleme hala yeterli düzeyde değil.
“Cinsiyet eşitliğinin, ekonomik, politik ve sosyal gelişim alanlarında çarpan etkisi bulunuyor”
Ekonomik, politik ve sosyal gelişim alanlarının tamamında çarpan etkisi yapan cinsiyet eşitliği, kadınların ve erkeklerin, yaşamın her düzeyinde eşit temsili, kapsayıcı büyüme ve sürdürülebilir kalkınma için kritik öneme sahip. Sürdürülebilir kalkınma için küresel hedefl erden biri olan “cinsiyet eşitliği” (UN SDG-5, 2015) insani gelişme, işgücü piyasaları ve dolayısıyla GSYİH büyümesi için çok büyük önem taşıyor. Yüksek kurumsal performans elde etmek için yönetimdeki cinsiyet çeşitliliğinin önemi, birçok kurumun yöneticileri tarafından fark edilmekle birlikte, uygulamada üst yönetimde cinsiyet çeşitliliğinin sağlanması, bir şirketin nadiren stratejik önceliği oluyor.
“Kadınlar, kurumlara daha fazla yaratıcılık ve inovasyon getiriyor”
Yapılan bilimsel araştırmalar, kurumsal yönetişimde de önemli bir role sahip olan yönetim kurulunun cinsiyet kompozisyonunun, kurumların firma değeri, performansı ve risk alma davranışına etkisinin olduğunu gösteriyor. Yönetim kurullarındaki cinsiyet dinamiklerinin değiştirilmesi, yönetim kurulu performansını iyileştiren daha geniş bakış açıları, nitelik ve beceriler sunuyor. İlgili araştırmalarda, kadınların yer aldığı kurullarda, daha fazla bilişsel çeşitlilikten kaynaklı olarak, yaratıcılık, inovasyon, problem çözme ve etkili karar verme becerileri daha da artıyor.
“Kadınların yönetim kurullarına katılımı, hissedarların korunma düzeyini ve kurumların ESG performansını artırıyor”
Akademik çalışmalar en güçlü hissedar koruma seviyesine sahip ülkelerde, yönetim kurullarındaki kadın sayısının daha fazla olduğunu gösteriyor. Ayrıca, kadınların kurumsal yönetim kurullarına katılımının, kurumların ESG (çevresel, sosyal ve yönetsel kriterler) açıklamalarını ve ESG performansını olumlu yönde etkilediği, araştırmaların bir başka bulgusu…
“Cinsiyet çeşitliliği, kurumsal performans ve yapısal verimlilik üçgeni”
Cinsiyet çeşitliliğinin kurumsal performans üzerinde olumlu etkisi olmasına karşın, kadın üyelerin yer aldığı yönetim kurullarının verimliliği de kurumların yapısal verimliliğine bağlı. Uluslararası örnekler, kurumların bulunduğu ekosistemin, ilgili yönetmeliklerin, ilkelerin ve standartların, yönetim kurullarında kadınların durumunu şekillendirdiğini gösteriyor.
“Kota mı, teşvik mi?”
İşe alımda ayrımcı uygulamalar gibi etkenler sebebiyle getirilen zorunlu cinsiyet kotası, bir kesim tarafından desteklenirken, diğer taraf ise zorunlu cinsiyet kotası gibi düzenlemelerin optimalden sapmaya sebep olabileceğini savunuyor. Bu noktada, artan çeşitlilik açıklamaları ve dış paydaşlar tarafından daha fazla çeşitlilik talepleriyle ilgili düzenlemelerin, kurumların yönetim kurullarına daha fazla cinsiyet çeşitliliği getirmelerini teşvik etmeye yönelik olması daha temkinli bir yol olarak görünüyor.
Referans : Aras, Güler, Aluchna,M. (2018) Women on Corporate Boards: An International Perspective, Routledge UK.