Kadınlar olmadan sürdürülebilir bir gelecek olmaz

1949 yılında kurulan Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği, 65 yıldır kadınların güçlenmesi için çalışıyor; çünkü kadınlarından olmadığı bir dünyanın, sürdürülebilir bir dünya olmayacağına inanıyor.

1949 yılında kurulan Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği (TÜKD) 65. yaşını kutluyor. Farklı bilim dallarında okumuş, Türkiye’nin ilk üniversite mezunu 10 önder kadını tarafından kurulan derneğin misyonu kadınların eşitliğini ve kadınların insan haklarını savunmak olarak özetleyebiliriz.
Derneğin 16 ilde 20 şubesi var.  Biz Kimiz Projesi kapsamında 1093 dernek üyesi arasında yapılan bir çalışma, her ne kadar Türkiye’de kadının durumunu özetlemese de, oldukça ilginç bir tablo koyuyor ortaya. Çalışma öncelikle, kadınların eğitim düzeyi yükseldikçe, daha yüksek düzeyde çalışma fırsatına sahip oldukları tezini doğruluyor. Nitekim, TÜKD üyelerinin istihdamda yer alma oranı yüzde 66.5. Bu oran, Avrupa Birliği’nin Lizbon hedefi olan yüzde 60 kadın istihdam oranından daha yüksek. TÜKD üyelerinin yüzde 74’ü evli; yüzde 34.8’inin iki, yüzde 19’unun bir, yüzde 3.3’ünün ise 3 çocuğu var. Çalışan üyelerin yaklaşık yüzde 40’ı çocuk sahibi değil. Bu oran da aslında, Türkiye’de kadının çalışma yaşamı ile aile yaşamını uyumlaştıran yasal ve kamusal altyapının ve kadın istihdamını destekleyen kararlı bir devlet politikası uygulanmadığının ya da yetersiz kaldığının bir göstergesi.
TÜKD, 2010-2014 yılları arasında, Genel Başkan Nazan Moroğlu döneminde önemli projelere imza atmış.

Aile İşi Şiddetin Önlenmesi Projesi kapsamında toplamda 7 bin 720 kişiye ulaşılmış. Projenin amacı şiddet konusunda farkındalık yaratmak, yasal haklar konusunda bilgilendirmek, şiddet mağdurlarına destek vermek ve toplumsal cinsiyet eşitliğini yerleştirmek olarak öne çıkıyor.

Bir diğer önemli proje, Çocuk Gelinler Sorununa Çözüm Projesi. TÜİK verilerine göre, son dört yılda çocuk gelin sayısı 226 bin 428’e ulaşmış durumda. 18 yaşından küçük kızlarını evlendirmek amacıyla mahkemeden izin almak için dava açan ailelerin sayısında 2013’de, bir önceki yıla oranla 94.2 artış gerçekleşmiş. TÜKD, kadının güçlenmesinin em önemli anahtarının eğitim olduğu gerçeğinden yola çıkarak, proje kapsamında çocukları, “15 yaşında Gelin, 16 yaşında Anne, 17 yaşında Mutsuz ve Umutsuz” dramından korumak ve toplumun bu çok önemli sosyal sorununa çare bulmak için eğitim ağırlıklı çalışmalara imza atıyor.

Hukuk Okuryazarlığı Projesi’nin amacı ise, haklarını bilen ve kullanabilen yurttaşların sayısının artmasına destek oluşturmak. Hukuk bilgisi ve hak arama bilincinin adalet erişiminin önemli bir aracı olduğuna inanan TÜKD, proje kapsamında her yıl yaklaşık 2 bin kişiye sertifika veriyor. Bu sertifikalar, tüketici hakları, kadına yönelik aile içi şiddetin önlenmesinde yasal haklar, aile hukuku, miras hukuku gibi konularda yürütülen eğitim programları sonrasında veriliyor.

Derneğin 2010-2011 yılları arasında yürüttüğü Gelecek Benim Projesi ise, kadının ve toplumun eğitimde güçlendirilmesini hedefleyen bir AB projesi. Proje bir yıl süre ile Yozgat Çayıralan’da, Aşağı Tekke Köyü Hayri Yıldız Yatılı İlköğretim Bölge Okulu’nda (YİBO) uygulanmış. Okulun, dersliklerinin onarımı, bilgisayar gibi ihtiyaçları giderilmiş. Bu arada Yozgat’ın, çocuk yaşta evliliklerin Türkiye genelinde en fazla yaşandığı il olduğunu belirtelim.  Özellikle Kız Çocuklarının Okullaştırılmasının Arttırılması Hibe Programı, YİBO’da eğitim gören 38 kız öğrenci için umut ışığı olmuş. 38 kız öğrencinin ikinci öğrenimlerine devam etmeleri amacıyla, ailelerinin bilinçlendirilmesi, rehberlik hizmetlerinin sağlanması, rol modellerin tanıtılması gibi destekler sağlanmış. Okulun SBS sınavlarında başarı oranı bir önceki yıl yüzde 41 iken, 2011 yılında yüzde 63’e yükselmiş.
TÜKD tarafından yürütülen bir diğer proje ise ECE. Yani Eğitimde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Projesi. Hedef, cinsiyete dayalı ayrımcılıkların kaldırılmış olduğu bir toplumsal yaşamın temellerini oluşturmak.
Nazan Moroğlu Genel Başkanlık görevini birkaç gün sonra Gaye Erbatur’a devredecek. TÜKD ise, kadınların güçlenmesi için çalışmalarına ara vermeden devam edecek.

Birkaç gün önce, AK Parti'den Bingöl Belediye Meclis üyeliğine seçilen Nurten Ertuğrul, AK Parti'li Belediye Başkanı Yücel Barakgazi'nin, belediye başkan yardımcılığında ve başkan vekilliğinde kadınlara görev vermeyeceği yönündeki sözleri üzerine istifa etti.

Oysa TÜKD’nin savunduğu gibi, kadınlar olmadan sürdürülebilir bir gelecek olmayacak.