Kadının hukukunu ve ekonomisini yenilemek
Av. Cengiz AŞKAN - (LL.M)/Antalya Barosu
En güçlü yaşam ilkesi hukuktur. Haklar ve statüler bağlamında kadınlar yönünden kültür, düşünce ve hukuk uygulama eksikleri şikâyet/mağduriyet yaratmaktadır. Kültür, düşünce, hukuk birbirine bağlı ve etkileşim içindeki kavramlardır. Hukuk, toplumun ölçüsüdür. Neye göre yaşamak istediğiniz önemlidir. Eğer daha iyi bir toplumda yaşamak istiyor isek hem bireysel hem de birlikte mücadele etmeliyiz. Daha iyi için her zaman gayret ve gelişim şart olmuştur.
Hukuk biliminde bir şeye çözüm arıyor iseniz, önce olaya, akışa bakmanız gerekir. Hukuk sosyolojisi bilimsel araştırma metotları(1) dikkate alındığında, kadının yaşamı aynı zamanda hukukunu ve ekonomisini de ifade eder. İşte kadının yaşamına dair toplumsal/güncel akış seması izlendiğinde sorun da tespit edilmiş olur. Hukuk felsefesi açısından baktığınızda da; nedenlere ilişkin amaçsallığın anlamı keşfedilir. Başka bir ifade ile “ …iyi ya da doğru/adil hukuku…”(2) araştırarak/düşünerek bulmamız önemlidir. Aslında bilimsel problem çözme teknikleri de aynı yöntemi önerir(3) .
Kadının yaşam şemasına etkiyen diğer olumsuz tutum cinsiyetçi kalıp ve anlayışlardır. Kültür, görgü, sorgulanmayan düşünüş/uygulama olumsuzluğun başlangıç noktalarıdır. Hukuk, ihtiyaç sahibinin yanındadır. Dolayısıyla, kadının yaşam şeması bütünü ile gözden geçirmelidir. Temel haklardan başlayarak, kadının hukuku ve ekonomisi yenilemelidir. Kadının hukukunu ve ekonomisini yenilemek hatayı görmek ve hatandan dönmektir. Yenilemek sadece kural koymak anlamını taşımaz, hakkını vermekte/tanımakta/yol açmakta yenilemektir.
Hukuk en iyi çözümüm anlamıdır. Kadın; yalnız, güçsüz, eğitimsiz, erişimsiz, çaresiz bırakılmamalıdır. Kadın; aile ve toplumun temelidir. Kadının hukukunu ve ekonomisini yenilemek; insanı, değerlerini, toplumu yükseltmektir.
Bugüne kadarki uygulamada/düşünüşte daha çok sorun oluştuktan sonra çözüme odaklanılmış bulunmaktadır. Oysa çözüm için sorun öncesine ve oluşa/akışa/şemaya odaklanmak gerekir.
Asıl işi ve uğraş konusu kadın hukukunu ve ekonomisini yükseltmek olan idari birimler oluşturulmalıdır. Bu idari birimlerin kültürü/insanı kavraması açısından belediyeler bünyesinde olması anlamlı/fonksiyonel olacaktır. Bu konuda hızlı adımlar derhal atılmalıdır. Zira bilmek veya söylenmek çözüm oluşturmamaktadır. Hızla amaçsal düşünüş ve eyleme geçişe ihtiyaç/zorunluluk vardır.
Kadının hukukunu ve ekonomisini yenilemek, yaşamını yenilemektir. İlgi ve saygıda eşitlik bağlamında; düşünce/davranış ve uygulamada eşitlik başarılmalıdır. Hukuk, adalet içindir. Kadına, adalet düşüncesi/ilgisi/saygısı ile bakalım/davranalım/koruyalım.
-----------
(1) Işıktaç/Koloş: Hukuk Sosyolojisi, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2017,s. 17 vd.
Aktaş, S: Hukuk Kavramının Analizi, AÜHFD, Cilt: 67 Sayı: 2 Sayfa: 227-252
( http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/38/2280/23731.pdf ]
(2) Şener,S.D: TRIZ: Yaratıcı Problem Çözme Teorisi ve Diğer Problem Çözme Yöntemleriyle Karşılaştırma, YLS, s. 8.vd. [ https://polen.itu.edu.tr/bitstream/11527/3174/1/3946.pdf ]
(3) Türkbağı, A.U: Kanıtlanamayanı Kanıtlamak: Ronald DWORKİN’in Hukuk Kuramı, İstanbul, 2012, s.101 vd.