Kadın internete girsin, ekonomiye 18 milyar $ aksın

DİDEM ERYAR ÜNLÜ
DİDEM ERYAR ÜNLÜ YAKIN PLAN didem.eryar@dunya.com

İnternet, Mısır'daki aktivistlerden, Kolombiya'daki çiftçilere kadar milyarlarca insanın hayatını değiştirdi. Bunun nedeni insanlar ile yeni fikirler, kaynaklar ve fırsatlar arasında önemli bir köprü kurması. Fakat bu süreçte kadınlar ve kız çocukları oldukça geride kalıyorlar.

Intel geçtiğimiz haftalarda Women&Web Report adı altında bir rapor yayınladı. Raporda gelişmekte olan ülkelerde kadınlarla erkekler arasındaki dijital uçurumun kapanmasının önemi vurgulanıyor; internete dokunan kadın sayısının artmasının hem kadınlara, hem de ülke ekonomilerine katkısı gündeme getiriliyor.
Gelişmekte olan ülkelerde önümüzdeki üç yıl içinde internet kullanan kadınların oranının iki kat artıp 600 milyona ulaşması, ekonomiye 13-18 milyar dolar ek değer yaratabilecek.
Intel raporuna göre, gelişmekte olan ülkelerde internete ulaşabilen kadınların oranı erkeklerden yüzde 25 daha az. Bu fark Sahra Afrika'sında yüzde 45'lere kadar çıkıyor. Güney Asya, Ortadoğu ve Kuzey Afrika gibi hızlı büyüyen ekonomilerde bile kadınların internet ulaşımı erkeklerin yüzde 35 gerisinde kalıyor. Avrupa'nın bazı bölgelerinde ve Orta Asya'da ise bu fark yüzde 30 civarında.
Yüksek gelirli ekonomilerde ise tablo oldukça farklı. İnternet erişiminde kadın-erkek oranı birbirine son derece yakın. Hatta Fransa ve ABD gibi ülkelerde internet kullanan kadınların oranı erkekleri geride bırakıyor.

İnternet ulaşımı aslında tahmin ettiğimizin çok daha üzerinde faydalar sağlıyor. Bazı somut örnekler vermek gerekirse; internetin küresel gelire katkısı, Kanada'nın GSYIH'sından daha fazla. Hindistan'da internet temelli ekonomik faaliyetler, büyümenin yüzde 5'inden fazlasını sağlıyor.
Kalkınma hedeflerine ulaşmakta dünya nüfusunun yarısını oluşturan kadınların rolü vazgeçilmez bir önem taşıyor.

İnternette kadın-erkek eşitliği

İnternet ulaşımında kadın-erkek eşitsizliğini ortadan kaldırmak, ve kadınların internet ulaşımını sağlamak ne anlama geliyor? İşte raporun sonuçları:

. İnternet ulaşımı ve kullanımı, kadınların gelir düzeyini ve gelir düzeyi potansiyelini artıracak. Araştırmanın gerçekleştirildiği ülkelerde kadınların yarısı interneti iş bulmak için kullanıyor; yüzde 30'u ise interneti kullanarak ek gelir elde ediyor.

. İnternet ulaşımı kadınların kendilerini güçlü hissetmelerini sağlıyor. İnternet kullananların yüzde 70'i, "internet serbest kalmamı sağlıyor" derken, yüzde 85'i, internetin daha fazla özgürlük sağladığını düşünüyor.

. İnternet, kadınlara eşitlik duygusu veriyor. Uluslararası toplum, internet ulaşımının insan hakkı olup olmadığını tartışadursun, kadınların yüzde 90'ını bunun bir insan hakkı olduğunu savunuyor.

. Her ne kadar gelişmekte olan ülkelerde internet kullanımı hızla yaygınlaşsa da, internette olan kadınların oranı erkeklere kıyasla yüzde 25 daha az. Gelişmekte olan ekonomilerde internete ulaşımı olan kadın sayısı 300 milyon. Önümüzdeki üç sene içinde, internet penetrasyonunda yaşanan organik büyümenin bir sonucu olarak bu sayı yaklaşık 450 milyona ulaşacak. Oysa, Intel'in raporuna göre, internet erişiminde kadın-erkek eşitsizliğini ortadan kaldırmayı amaçlayacak küresel bir çaba ile, internete ulaşabilen kadın sayısı üç yıl içinde iki katına çıkartılabilir. Bu da 600 milyon kadın kullanıcı anlamına geliyor. İnternete ulaşabilen 600 milyon kadın demek, gelişmekte olan ülkelerdeki kadın ve kız çocuklarının yüzde 40'ının internetin dönüştürücü gücüne ulaşabildiği anlamına gelecek.

. Gelişmekte olan ülkelerde internet kullanan erkeklerin sayısı ise 800 milyon. İnternet kullanan kadınların 600 milyona ulaşması sağlanırsa gelecek üç yıl içinde, ekonomiye 13-18 milyar dolar ek değer yaratılabilecek.

Türkiye'de kadınlara sıra gelmiyor

Intel Türkiye, Orta Doğu ve Afrika Bölge Başkanı Ayşegül İldeniz, "Türkiye'de en büyük sorun kadınların internet kullanmayı bilmemeleri ya da evde onlara bilgisayarı kullanma sırasının gelmemesi" diyor.

İldeniz, kadınların internet kullanımının düşük olmasının üç temel nedenini şöyle sıralıyor: "Kadınların büyük bir bölümü parasal sorunlar yüzünden genişbant bağlantısına ulaşamıyorlar. Bir diğer kısmı kültürel nedenlerden dolayı internet kullanamıyor, ailesi kadının internet kullanmasını doğru bulmuyor. Üçüncü önemli sorun da evde kadınlara bilgisayarı kullanma sırasının gelmemesi. Evde bilgisayarı ilk kullanan erkek çocuk. Anneler, 'bozarım' korkusu ile bilgisayara dokunmaktan korkuyor. Oysa bugün Meksika, Rusya gibi internetin uzun süredir var olduğu ülkelerde, kadınlar interneti kendi çıkarları için kullanmaya başlamış durumdalar. Bunların başında, iş aramak, sosyal çevre yaratmak, sağlık konularına cevap bulmak ve devletle ilgili işlerini çözüme kavuşturmak geliyor."

Devletin internet stratejisi olmalı

Ayşegül İldeniz, kadınların internet kullanımının artması için ülkenin genişbant stratejisinin olması gerektiğini söylüyor. Yani öncelikli olarak internet ucuzlamalı.
Çok önemli ikinci adım da, kadınların internet kullanımı konusunda eğitim almaları. İldeniz bu kapsamda kamu, özel sektör ve sivil toplum işbirliklerinin çok önemli olacağını kaydediyor. İntel bu yönde önemli çalışmalara imza atıyor. İldeniz şu bilgileri veriyor: "İntel'in Kadın ve Bilişim Platformu kapsamında son dönemde Kagider ile birlikte çalşıyoruz. Bu kapsamda evlilik ve çocuk yüzünden kariyerine ara vermek zorunda kalan kadınlara teknoloji ile fırsat yaratmaya çalışıyoruz. Bugüne kadar teknoloji eğitimi sağladığımız kadınlar arasında başarı hikayeleri var. Bunlardan birisi Gizay Baki. Baki, kocasının mantı dükkanını internete taşıdı ve ciroyu 3 katına çıkardı. Son olarak geçtiğimiz hafta Genç Fikirler Güçlü Kadınlar projesi kapsamında Kütahya'da bir fikir üretme kampı gerçekleştirdik. Bir sonraki kamp Antep'te gerçekleştirilecek. Hedef, gençlerin teknolojiyi kullanarak kadınların sorunlarına çözüm yaratmaları. Kütahya'daki kampa tam bin 750 genç başvurdu."

İldeniz'in bahsettiği projeler Eğitim Bakanlığı tarafından değerlendirilecek ve başarılı projelere hem fon hem de teknolojik destek sağlanacak. Kütahya'dan çıkan fikirler oldukça ilginç: İl-il gezip kadınlara eğitim veren bilişim tırı, kadın-erkek rollerinin eşit olduğu online oyunlar, kadınlara çocuk bakımı, temizlik gibi konularda destek sağlayacak insan kaynakları sitesi bunlardan bazıları.

Bakalım gençler, kadınların sorunlarını çözmekte ne kadar yaratıcı olabilecek?

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar