İyimserler ağır bastı
İyimserlik iyi bir şeydir. Fakat önemli olan iyimserlikte "kafinin ötesine" geçmemektir. Eğer iyimserlik sonucu gereken tedbirler alınmaz ise işler birden tersine döner.
Son dönemde iş çevrelerimizde iyimserler öne çıktı. İşadamlarımız belli konularda ısrarcı oldu:
- Faizler yüksek. Faizler yüksek olduğundan iç talep daraldı. Büyüme yavaşladı. Faizler aşağıya çekilince büyüme hızlanacak. İşler açılacak. Faizler inse biz yüzde 6-7 büyüme imkanını yakalarız.
- Merkez Bankası aşırı sınırlayıcı politikalar uyguluyor. Merkez Bankası ayağını frenden çekmelidir.
İş aleminin iyimserliğinin boyutunu dün Merkez Bankası'nın yayınladığı beklenti anketlerinin sonuçlarından izlemek mümkün. Beklenti anketine göre;
- Yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 7'nin altında. (Çelişkili olan 12 ay sonrası yıllık enflasyon beklentisinin de aynı olması.)
- Gösterge faiz beklentisi yüzde 8'in altında.
- Merkez Bankası'nın borç verme faizi oranı beklentisi yüzde 5.79'a kadar gerilemiş
- Dolar kurunun bu yıl 1.80, gelecek yıl 1.82 olacağı beklentisi var.
- Cari açık beklentisi 60 milyar dolara yaklaşmış. Ama büyüme beklentisi bu yıl için yüzde 3.6, gelecek yıl için yüzde 4.6 oranında.
Beklenti anketi sonuçlarının açıklandığı günün (dünün) gazetelerinde;
Merkez Bankası'nın faiz indirimi çağrılarına olumlu sinyal verdiği , manşet haber olarak yer almıştı..
Başkan Başçı, "Temmuzdan bu yana ayağımızı frenden yavaş yavaş çekiyoruz. Gelecek aydan itibaren faiz koridorunun üst limitini kademeli olarak daraltacağız" dediği belirtiliyordu.
Haberlere göre, Merkez Bankası, faiz indirimi çağrısı yapan sanayiciye olumlu sinyal vermişti.
Demek ki iyimser iş adamlarının uzun süredir yaptıkları açıklamalar Merkez Bankası Başkanı'nı etkilemiş bulunuyor.
Başçı, "Temmuz ayından bu yana ayağımızı yavaş yavaş frenden çekiyoruz. Gelecek aydan itibaren kademeli olarak faiz koridorunun üst limitini daraltacağız" dedikden sonra "aşırı ihtiyatlı" olmaları yönündeki eleştirilerle ilgili olarak "Hava uçuşa müsait değil. O nedenle piste indik. Görevimiz gaza basmak değil. Sürüşü emniyetli bir şekilde sağlamak" diye konuşmuş.
Başkanın her biri özenle seçilmiş cümleleri haberlerde şöyle sıralanıyor:
- Yangın musluklarını hazırladık. Temmuz ayından bu yana ayağımızı yavaş yavaş frenden çekiyoruz. Daha önce 'ölçülü' diyordum şimdi 'kademeli' diyorum. Finansal istikrar kaygımız yok.
- Artık Çin dahil yüzde 7-8 büyümeyi kimse kolay başaramaz. Bayram'da İzmir'deydim. Yol kenarlarına radarlar koymuşlar. MB bu şekilde düşünülebilir. Gaza basmak isteyen çok kişi var, özel sektör var. Biz temkinli gidelim. Görevimiz gaza basmak değil.
- Türkiye 'nin uluslararası rezervleri artıyor. Haziran sonu itibarıyla net uluslararası rezervler 113.3 milyar dolar, altın rezervi ise 15.5 milyar dolar oldu. Risk primlerini düşüren krizden erken çıkacak. Türkiye de bunun güzel bir örneği.
- İster bu yıl ister 2013'te Lehman benzeri bir şok ihtimalini düşük buluyoruz. Merkez bankaları devrede. Böyle bir şokun yaşanmasına izin vermezler. Likidite konusunda dersler çıkarıldı. Türkiye'nin hareket alanı pek çok ülkeden daha fazla. Merkez Bankası'nın itfaiyecilik görevini küçümsemeyin.
- IMF ile yeni bir anlaşma gündemde. Bu borç anlaşması değil de garanti anlaşması IMF, yeni sözleşme konusunda bütün gelişmekte olan ülkelerle konuşuyor. İkincil bir savunma hattı düşünün. Çin dahil herkes çalışıyor.
Merkez Bankası'nın ayağını frenden nasıl çekeceğini ve bunun sonuçlarını önümüzdeki günlerde izleyeceğiz