İthalat ihracatın önünde koştukça cari açık büyüyor
Dün Merkez Bankası şubat ayı cari açığını 4.1 milyar dolar olarak açıkladı.
Geçen yılın ilk 2 ayında 5.2 milyar dolar olan cari açık, bu yılın ilk 2 ayında 11.1 milyar dolar oldu.
Şubattan geriye yıllık açık 53.3 milyar dolara ulaştı.
Cari işlemler hesabı, ülkenin olağan döviz giderleriyle, olağan döviz gelirleri arasındaki farkı gösteriyor.
Ekonomimiz uzun süredir cari açık (döviz açığı) veriyor. Önemli olan;
(1) Açığın küçülmesi, (2) Açığı finanse edecek büyüklükte döviz girişinin olması.
Özellikle ithalatın ihracattan fazla artması, turizm gelirlerindeki iyileşmenin zaman alması cari açığın büyümesine yol açıyor.
Cari açığı 3 kanaldan döviz girişi ile finanse edebiliyoruz.
1) Doğrudan yatırımlarda, giriş yerine, şubat ayında 268 milyon dolar net çıkış oldu.
Yabancılardan doğrudan yatırım beklerken, yurtiçi yerleşiklerin yurtdışında yaptığı doğrudan yatırımların arttığı görülüyor. Yurtiçi yerleşiklerin yurtdışında yaptıkları yatırımlar, şubatta bir önceki yılın aynı ayına göre net olarak 592 milyon dolar artarak, 779 milyon dolara yükseldi.
2) Portföy yatırımlarında da giriş yerine 297 milyon dolar net çıkış oldu. Yurt dışı yerleşikler, hisse senedi piyasasında 348 milyon dolar ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 180 milyon dolar net satış yaptı.
3) Bankalar, şubatta yurtdışından tahvil ihraç ederek 511 milyon dolar net borçlanma gerçekleştirdi. Diğer yatırımlar (borçlanmalar) ile 3 milyar 80 milyon dolarlık net döviz girişi, açığın finansmanını sağladı.
Özetle, doğrudan yatırımlarda, portföy yatırımlarında net döviz girişi olmamasına rağmen, şubat açığını, döviz kredileri ve nereden geldiği belli olmayan döviz ile rezervlerden 263 milyon dolar döviz kullanımı ile finanse edebildik.
Şubat ayı cari açık rakamı dolar fiyatındaki oynaklığı artıracak ters bir gelişme oldu.