İthal yazılımların vergilenmesi
Son yıllarda ülkemizde de bilgisayar yazılımı faaliyetleri artmış olmakla beraber bilgisayar yazılımlarının önemli bir kısmı yurtdışı yazılım firmalarından sağlanmaktadır. Bugün yazımızda bir gayri maddi hak türü olan yazılımlarının ithalinin vergilenmesi üzerinde duracağız.
Yazılım kavramı
Tanım olarak vermek gerekirse yazılım, elektronik aygıtların belirli bir işi yapmasını sağlayan programların tümüne verilen isimdir. Diğer bir tanımla, mevcut problemleri çözmek amacıyla bilgisayar dili kullanılarak oluşturulmuş anlamlı anlatımlar bütünüdür. Hem bilgisayar sistemini oluşturan donanım parçalarının yönetimini, hem de kullanıcıların işlerini yapmaları için gerekli olan komutlar bütününe yazılım denmektedir.
Yazılım ithali ve vergileme
Bilindiği gibi kanuni ve iş merkezlerinden her ikisi de Türkiye’de bulunmayan kurumlar dar mükellefiyet esasına göre ve sadece Türkiye’de elde ettikleri kazançlar üzerinden vergilenmektedir. İkametgahı Türkiye’de bulunmayan gerçek kişiler de sadece Türkiye’de elde ettikleri gelirler dolayısıyla mükellef olurlar. Dar mükellef kurumların Türkiye’de bulunan iş yeri veya daimi temsilci vasıtasıyla elde edilen ticari ve zirai kazançların tespitinde, esas itibariyle, tam mükellef kurumlar için geçerli hükümler uygulanır.
Ticari ve zirai kazançlar dışında kalan kazanç ve iratlar hakkında ise Gelir Vergisi Kanunu’nun ilgili hükümleri uygulanır. Türkiye’de tamamı tevkif suretiyle vergilendirilen; ücretler, serbest meslek kazançları, menkul ve sermaye iratları ile diğer kazanç ve iratlar için tevkifat nihai vergileme niteliğindedir. Diğerleri için münferit beyanname verilir.
Bilgisayar yazılımlarında tevkifat
Yurt dışında mukim firmalardan alınan bilgisayar programları ve yazılımlar dolayısıyla yapılan ödemeler üzerinden stopaj mükellefiyeti konusunda tereddütler olagelmiştir. Ancak, son yıllarda Maliye Bakanlığı’nın özelgeler bazında yaptığı açıklamalarla tereddütler büyük ölçüde giderilmiştir. Yurtdışından hazır yazılım ithal eden bir ticari işletmenin/kurumun bu yazılımı, çoğaltmadan nihai tüketicilere satması ya da bu yazılımları kendi ihtiyaçları için kullanması durumunda alım için yurtdışındaki firmaya ödediği tutar üzerinden stopaj yapmasına gerek olmamalıdır. Bu şekilde alımı yapılan yazılım bir gayri maddi hak değil, bir ürün olarak değerlendirilebilir.
Yazılım çoğaltma, değiştirme, dağıtma, gösterme ve benzeri tasarruf hakları ile beraber alındığında bir gayri maddi hak alımı söz konusu olduğunda yabancı bir gerçek kişiden alınmışsa GVK'nın 94. yabancı bir kurumdan ise KVK'nın 30. maddesi uyarınca stopaj yapılmalıdır.
Gelir İdaresi'nce verilen özelgelerde, ne suretle tevkifat yapılacağı, özetle aşağıdaki şekilde belirtilmiştir.
■ Yurtdışında mukim firmalardan ithal edilen bilgisayar programları üzerinde herhangi bir değişiklik yapılmadan ve/veya çoğaltılmadan nihai tüketicilere satılması veya aynı şekilde işletmede kullanılması halinde yurtdışında mukim firma tarafından elde edilen kazanç ticari kazanç niteliği taşıyacağından, bu nitelikteki ödemeler üzerinden vergi kesintisi yapılmayacaktır.
■ Yurtdışında mukim firmalardan alım yapan işletmede kullanmak ve/veya müşterilere satışını yapmak üzere daha önce piyasada bulunmayan bir bilgisayar programının özel olarak hazırlatılması halinde, yurt dışında mukim firma tarafından elde edilen kazanç serbest meslek kazancı niteliği taşıdığından bu kapsamdaki ödemeler üzerinden %20 oranında vergi kesintisi yapılacaktır.
■"Copyrigt" kapsamında bir bilgisayar programının çoğaltma, değiştirme, topluma dağıtma, gösterme gibi haklarının satın alınması halinde, şirket tarafından bir gayri maddi hak elde edilecek olup, yurtdışında mukim firmaya yapılacak söz konusu gayri maddi hak bedeli ödemelerinden %20 oranında vergi kesintisi yapılacaktır. Çifte vergilemeyi önleme anlaşmaları uygulanacak oranı değiştirebilecektir.
■Bilgisayar yazılım ürünlerinin, şirkette CD, disket vb. taşıyıcı medya içerisinde gümrükten ithal edildikten soma internet üzerinden indirilen şifre ile aktive edilerek iktisap edilmiş olması yada bilgisayar programının doğrudan doğruya internet üzerinden şifre ile indirilerek iktisap edilmiş olması durumu yurtdışına yapılacak ödemelerin vergilendirilmesinde herhangi bir değişikliğe yol açmayacaktır.
Çifte vergilemeyi önleme anlaşmalarının etkisi
Anlaşmalarda genellikle aşağıda ki hükümlere yer verilmektedir.
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Arasında Gelir ve Sermaye Değer Artış Kazançları Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması'nın "Gayri maddi Hak Bedelleri" başlıklı 12'nci maddesinde;
"1. Bir Akit Devlette doğan ve diğer Akit Devletin bir mukimine ödenen gayri maddi hak bedelleri, bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. Bununla beraber, söz konusu gayri maddi hak bedelleri elde edildikleri Akit Devlette ve o Devletin mevzuatına göre de vergilendir ilebilir; ancak gayri maddi hak bedelinin gerçek lehdarı diğer Akit Devletin mukimi ise, bu şekilde alınacak vergi gayri maddi hak bedelinin gayrisafi tutarının yüzde 10'unu aşmayacaktır.
..." hükümleri yer almaktadır.
Aynı mahiyette faaliyetler neticesinde İngiltere mukimi gerçek veya tüzel kişilere yapılacak ödemeler üzerinde de %20 oranında kurumlar vergisi tevkifatı yapılması gerekmekte olup, İngiltere mukimi bu gerçek veya tüzel kişilerin Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması ile tespit edilmiş olan İngiltere yetkili makamlarından alacağı mukimlik belgesiyle bu belgenin noter veya Türk konsolosluklarınca tasdik edilecek Türkçe tercümesinin ilgili vergi dairesi veya sorumlu sıfatıyla tevkifat yapacak olan şirketinize ibraz etmeleri halinde söz konusu Ödemeler üzerinden yapılacak tevkifat oranının %10 olarak uygulanması gerekecektir.
Katma değer vergisi
Yazılım alımı dolayısıyla yurt dışı firmaya yapılan ödemeler üzerinden ayrıca sorumlu sıfatıyla KDV ödenmesi gerekecektir. Ödenen bu vergi aynı ay için verilecek KDV bildiriminde(1 No.lu)indirim konusu yapılabilir. Yurt dışından ithal edilecek yazılımın internet üzerinden veya CD ortamında kargo ile ithalinin vergilemeye etkisi yoktur.