ışverenler kendi şirketinden SSK'lı olamayacak

İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK (Sorular-Cevaplar) / Resul KURT [email protected] www.resulkurt.com 5754 sayılı kanuna göre, limited şirket ortakları, 4/a kapsamında sigortalı bildirilemeyecekler. Fakat, kanun yürürlüğe girmeden önce sigortalı (SSK) olup, yeni kurulacak bir limited şirkette kurucu ortak olacak kişi sonradan yaşlılık aylığı için müracaatında hangi kanuna göre (SSK ve Bağ-Kur) emekli olacak. Şu anda limited şirketi ortağı olup, aynı zamanda kendi şirketinde, SSK'lı olarak çalışan ortağın durumu ne olacak? Faruk Şenses 5510 sayılı yasa öncesinde, Türkiye'de, sigortalıların hangi sosyal güvenlik kuruluşunun kapsamında bulunacağı statülerine göre belirlenmişti. Bağımsız çalışanlar, esnaf ve sanatkarlar Bağ-Kur; Devlet Memurları Kanunu'na tabi olanlar TC Emekli Sandığı ve bir iş sözleşmesine dayanarak sigortalı olarak çalışanlar ise SSK tarafından sosyal güvenceye kavuşturulmaktaydı. Her üç kurumun 5502 sayılı kanunla "tek çatı" adı verilen SGK bünyesinde birleştirilmesinden sonra, uygulama yasası olarak hazırlanan 5510 sayılı yasa kapsamında sigortalı olanlar 4/a (eski SSK'lılar), 4/b (eski Bağ-Kur'lular) ve 4/c (eski Emekli Sandığı iştirakçileri) olarak sınıflandırılmıştır. Okurumuzun kısmen belirttiği gibi, 5754 sayılı kanunla sosyal güvenlik reformu olarak adlandırılan 5510 sayılı kanunun sigortalılık hallerinin birleşmesi başlıklı 53. maddesinde bazı değişiklikler yapılmıştır. Buna göre; sigortalının, 4/(a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan sigortalılık hallerinden birden fazlasına aynı anda tabi olmasını gerektirecek şekilde çalışması halinde; öncelikle 4/(c) bendi kapsamında, 4/(c) bendi kapsamında çalışması yoksa ilk önce başlayan sigortalılık ilişkisi esas alınarak sigortalı sayılacak. Yine, aynı madde uyarınca 4/(b) bendi kapsamında sayılanlar, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı, 4/(a) bendi kapsamında sigortalı olarak bildirilemeyecekler. Yapılan bu düzenleme ile, zaten mevcut uygulamaya paralel bir düzenleme getirilmektedir. Zira, halen yürürlükte olan uygulamada da, şirket ortakları kendi şirketlerinden sigortalı olamamaktadır. Uygulamada sıkça görüldüğü üzere, limited şirket ortakları kendi ortak oldukları şirketlerinden kendilerini de 4/a sigortalısı olarak prim ödemektedirler. Bu bildirim geçerli kabul edilmeyecektir. Anonim şirket yönetim kurulu ve murahhas azalarından öteden beri SSK sigortalısı olup esas görevlerine ilaveten üçüncü bir kişinin yapabileceği görevlerden birini de yapan ve karşılığında ücret alanlarla, sigortalı olarak çalıştığı limited şirkete sonradan ortak olanlar 4/(a) bendi (SSK'lı) kapsamında sigortalı olabileceklerdir. Zira, önce başlayan sigortalılık hali devam ettirilmektedir. Sigortalının, bu madde hükmüne göre sigortalı sayılması gereken sigortalılık halinden başka bir sigortalılık hali için prim ödemiş olması durumunda, ödenen primler birinci fıkraya göre esas alınan sigortalılık hali için ödenmiş ve esas alınan sigortalılık halinde geçmiş kabul edilecek. Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren ilk defa sigortalı sayılanlardan 4/(a), 4/(b) ve 4/(c) bentlerinden birden fazlasına tâbi olarak çalışmış olanların yaşlılık aylığı bağlanma taleplerinde, en fazla sigortalılığın geçtiği sigortalılık hali, hizmet sürelerinin eşit olması ile malullük ve ölüm halleri ile yaş haddinden resen emekli olma, süresi kanunla belirlenen vazifelere atanma veya seçilme ve bağlı oldukları sigortalılık halinin kanunla değiştirilmesi durumunda ise son sigortalılık hali esas alınacak. Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce sigortalı veya iştirakçi olup, 5510 sayılı kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra aylık talebinde bulunanlardan, farklı sosyal güvenlik kurumlarına ya da bu kanunda belirtilen sigortalılık hallerinden birden fazlasına tabi olanlara aylık bağlanmasında birleştirilmiş hizmet süreleri toplamı üzerinden, son 7 yıllık fiili hizmet süresi içinde fiili hizmet süresi fazla olan kurumca, hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise eşit hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu kurumca, kendi mevzuatına göre aylık bağlanacak ve ödenecek. Diğer bir deyişle yasa yürürlüğe girdikten sonra da eski sigortalılar için mevcut uygulama devam ettirilecek.