İstihdam teşvikinde ortalamayı tutturmak şart!

Torba Kanun olarak bilinen 6111 Sayılı Kanun'la, özel sektör işyerleri için yeni bir ilave istihdam teşviki getirilmiştir. Buna göre; 31/12/2015 tarihine kadar işe alınan sigortalılar için 1/3/2011 tarihinden itibaren özel sektör işverenlerince işe alınan ve fiilen çalıştırılanların; işe alındıkları tarihten önceki altı aya ilişkin SGK'ya verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar dışında olmaları, aynı döneme ilişkin işe alındıkları işyerinden bildirilen prim ve hizmet belgelerindeki sigortalı sayısının ortalamasına ilave olmaları ve diğer koşulları da sağlamak kaydıyla, prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hisselerine ait tutarı, işe alındıkları tarihten itibaren İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanmaktadır. Ancak teşvikten yararlanılması için;

Sigortalı yönünden;

a) 1/3/2011 ila 31/12/2015 tarihleri arasında işe alınmış olması,

b) 18 yaşından büyük olması,

c) İşe alındığı tarihten önceki altı aylık dönemde SGK'ya verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı olmaması,

ç) Fiilen çalışması,

İşyeri yönünden ise;

d) Özel sektör işverenlerine ait olması,

e) Sigortalının, ortalama sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılması,

f) Yasal ödeme süresi geçmiş prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması,

g) Aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içinde SGK'ya verilmesi,

h) ğ) Tahakkuk eden sigorta primlerinin yasal süresi içinde ödenmesi,

şartlarının birlikte gerçekleşmiş olması gerekmektedir.

Ortalama sigortalı sayısı, sigortalının işe başladığı işyerinde işe giriş tarihinden önceki altı ayda SGK'ya bildirilmiş olan toplam sigortalı sayısının, aynı dönem aralığında SGK'ya bildirim yapılmış ay sayısına bölünmesi suretiyle bulunacaktır. Sigortalıların, ortalama sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılıp çalıştırılmadığının tespiti sırasında, ortalama sigortalı sayısının küsuratlı çıkması halinde, yarıma kadar kesirler dikkate alınmayacak, yarım ve üzerinde olan kesirler ise tama iblağ edilecektir. Buna göre, ortalama sigortalı sayısının küsurat kısmı 0.01 ila 0.49 arasında ise 0 (sıfır) olarak dikkate alınacak, 0.50 ila 0.99 arasında ise tama iblağ edilecektir.

Diğer şartlara sahip olan sigortalılar, ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınmasalar dahi, daha sonraki aylarda işyerinde çalışan sigortalı sayısı ortalama sigortalı sayısının üzerine çıktığı takdirde, bahse konu sigortalılardan dolayı bu destekten yararlanılabilecektir. Aynı şekilde, ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınsalar dahi, daha sonraki aylarda işyerinde çalışan sigortalı sayısı ortalama sigortalı sayısının altına düştüğü takdirde, bahse konu sigortalılardan dolayı ortalama sigortalı sayısının üstüne çıkıncaya kadar bu destekten yararlanılamayacaktır.

İşe alınan ve maddede aranılan diğer şartlara sahip olan sigortalıların ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınmış olup olmadıkları hususu her bir ayda işe alınan sigortalılar için ayrı ayrı belirlenecektir. Yani, her bir sigortalı için ayrı ayrı ortalama sayının takibi gerekecektir.

Ortalama sigortalı sayısının tespitine esas olan altı aylık sürede, gerek işyerinin yeni tescil edilmiş olması, gerekse sigortalı çalıştırmaya ara verilmiş olması nedeniyle geriye doğru altı aylık süre içinde sigortalı bildiriminde bulunulmamış olması halinde, sigortalıların, ortalama sigortalı sayısına ilave olup olmadıklarına bakılamayacağından, teşvik kapsamına giren sigortalıların tamamından dolayı bu teşvikten yararlanılabilecektir.

SGK'ya bildirilmiş toplam sigortalı sayısının tespiti sırasında, her bir ayda çalışan sigortalı sayısı, ilgili dönemlerde kuruma verilmiş asıl ve ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısından, iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısı düşülmek suretiyle tespit edilecektir.

Ortalama sigortalı sayısının tespitine esas olan altı aylık döneme ilişkin düzenlenen aylık prim ve hizmet belgelerinde, bir sigortalının işten ayrılmasını müteakip aynı ay içinde ayrıldığı işyerinde tekrar işe başlamış olması halinde, bu sigortalı için ilgili aylık prim ve hizmet belgesinde iki ayrı kayıt yer alacağından, sigortalı sayısının tespitinde bu nitelikteki kayıtlardan mükerrer olanlar dikkate alınmayacaktır.

Ay içinde kuruma bildirilmiş sigortalı sayısının tespitinde, ay içinde işe giren veya işten çıkan sigortalılar da hesaplamaya dahil edilecektir.

Gerek ortalama sigortalı sayısının tespitine esas olan altı aylık sürede, gerekse destekten yararlanılacak olan aylarda çalışan sigortalı sayısının tespiti sırasında, hem tüm sigorta kollarına hem de sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışan sigortalılar ile çeşitli nedenlerle ay içinde çalışması bulunmayan ve ücret ödenmeyen (istirahat veya ücretsiz izin gibi nedenlerle aylık prim ve hizmet belgesinde 0 gün ve 0 kazançlı olarak kayıtlı) sigortalılar da hesaplamaya dahil edilecektir.

Daha önceki uygulamalarda yıllık ücretli izin kullanan işçiler fiilen çalışma kapsamında değerlendirilmezken, SGK işverenler lehine yorum değişikliğine giderek yıllık ücretli izin kullanan işçilerin bu sürede de teşvikten yararlanabileceğini hükme bağlamıştır.

Dolayısıyla ilk defa açılan işyeri için geriye dönük altı ay aranmayacak, ancak sonraki aylarda bir önceki altı aya kadar olan aylar toplanarak toplam ay sayısına bölünecek. Örneğin, 2011 Mart ayında açılan bir işyeri için mart ayında işe girenler için ortalama sayı aranmayacak, ancak mayıs ayında işe girenler için mart ve nisan aylarında ortalama sayıya bakılacaktır. Diğer bir deyişle martta işe alınanlar için önceki şubat ayı ortalaması, nisanda alınanlar için şubat ve mart ortalaması, mayısta alınanlar için şubat, mart ve nisan ayları ortalamasına, yine haziran ayında alınanlar için şubat, mart, nisan ve mayıs ayları ortalamasına bakılacak.