İstihdam pazarına dâhil edilmeyen milyonlara çözüm sunuyor
Part time, freelance ve dönemsel çalışmaya odaklanan yeni nesil insan kaynakları platformu Pariyer.com’un kurucusu Meryem Bozkurt Sıtkı, “İstihdam pazarına dâhil edilmeyen 28.5 milyon insanımıza, ek iş arayanlar ve yarı zamanlı çalışmak isteyen engelli vatandaşlarımız da olmak üzere, toplamda 57 milyon insanımıza çözüm sağlamayı amaçlıyoruz” diyor.
Part time, yani yarı zamanlı çalışma, haftalık 30 saati geçmeyen çalışma biçimi olarak tanımlanıyor. Bu model, Türkiye’de çok yaygınlaşmış bir model değil. Öyle ki, part time çalışma oranı Avrupa Birliği ülkelerinde yüzde 20’lere ulaşırken, Türkiye’de yüzde 9,9 seviyesinde kalıyor.
Genç kadın girişimci Meryem Bozkurt Sıtkı’nın kurduğu Pariyer.com; part time, freelance ve dönemsel çalışmaya odaklanan, İȘKUR onaylı yeni nesil insan kaynakları platformu olarak faaliyet gösteriyor.
İki çocuk annesi olduktan sonra kendisi için part time çalışma imkanlarını araştırıp, bu alandaki eksikliği görmesi üzerine 2017 yılında Pariyer. com’u kurmaya karar veren Meryem Bozkurt Sıtkı, “Pariyer.com, öncelikle kısa vadede sayısı 5 milyona yaklaşan işsizlere ve uzun vadede 7,5 milyonu aşkın üniversite öğrencisine, 20 milyonu kadın olmak üzere istihdam pazarına dâhil edilmeyen 28.5 milyon insanımıza, ek iş arayanlar ve yarı zamanlı çalışmak isteyen engelli vatandaşlarımız da olmak üzere, toplamda 57 milyon insanımıza çözüm sağlamayı amaçlayan bir girişim” yorumunu yapıyor ve “Hedefimiz öncelikle Türkiye’de daha sonra Doğu Avrupa ve Türk Cumhuriyetleri ve Arap ülkelerinde part time, dönemsel ve freelance istihdam pazarında akla gelen ilk marka olmak” diye ekliyor. Pariyer.com, 120 bin üyesi arasında bir araştırma gerçekleştirmiş. Bu araştırma, Türkiye’de part time çalışmaya bakışa dair çarpıcı verileri ortaya koyuyor. Bu verilere daha detaylı bakacak olursak;
- Part time istihdam oranı Avrupa’da yüzde 20, Türkiye’de yüzde 9.9
Türkiye’de toplamda yılda yaklaşık 3 milyon pozisyon için iş ilanı yayınlanıyor ve bunların 755 bini part time, dönemsel ve freelance işleri kapsıyor. Part time çalışma oranı Avrupa Birliği ülkelerinde yüzde 20, hatta Hollanda ve İsveç gibi ülkelerde yüzde 30 iken, kadınlarda bu oran yüzde 60’a yaklaşıyor. Türkiye’de ise part time çalışma oranı yüzde 9,9 seviyesinde kalıyor. Türkiye İş Kurumu’nun (İŞKUR) 1.3 milyon işletmeye yönelik yaptığı 2018 tarihli araştırmaya göre 100 bin işyerinde part time çalışan istihdamı sağlandığı görülüyor. Hizmet sektöründe yaklaşık her 4 işyerinden 1 tanesinin yarı zamanlı çalışanı bulunuyor.
- İşverenlerin en çok aradığı ikinci yabancı dil: Arapça
Pariyer.com üyesi işverenlerin İngilizceden sonra en fazla tercih ettikleri ikinci yabancı dil Arapça. Part time çalışan arayan işverenlerde İngilizce bilen çalışan arayanların oranı yüzde 16,66 iken, Arapça bilen çalışan arayanların oranı yüzde 5,58 ile ikinci sırada yer alıyor.
İş arayanların ise sadece yüzde 21.86’sı İngilizce bilirken; yüzde 4.6’sı Arapça, yüzde 1.7’si Almanca, yüzde 0.6’sı Çince bildiğini belirtiyor.
- ’Her işi yaparım’ diyenlerin oranı yüksek
Pariyer.com’da part time, dönemsel ve freelance iş arayan açık öğretim, lise, meslek yüksek okulu, lisans ve yüksek lisans öğrencisi üye sayısı yüzde 67.91 seviyesinde bulunuyor. Başta öğrenciler olmak üzere part time çalışmak isteyenlerin yüzde 31.3’ü “Her işi yaparım” kategorisini seçiyor.
Her işi yaparım diyenlerde ise özellikle garsonluk, tanıtım ve stand hostesliği, anketörlük, satış temsilciliği, veri girişi elemanı, oyun ablası/abisi, depo sorumlusu, nakliye ve kurye görevlisi kategorileri öne çıkıyor. Bu oranlar, son yıllarda işsizlik oranında görülen yükseliş nedeniyle iş seçiminden çok, kazanç sağlamanın ön plana çıktığını gösteriyor.
- Y ve Z kuşakları part time çalışmak istiyor
Part time çalışmayı öğrenciler eğitim süreçleri ve mezuniyetlerini takip eden iş arayışı dönemlerinde düşünürlerken, ek iş arayanlar, kadınlar ve emekliler bu çalışma biçimini daimi çalışma şekli olarak düşünüyorlar. Platform kullanıcılarının yüzde 99,8’i hizmet sektöründe çalışmak isterken, part time, dönemsel veya freelance iş arayanların yüzde 48’ini erkekler, yüzde 52’sini ise kadınlar oluşturuyor. İnceleme aynı zamanda, Y ve Z kuşağının part time ve freelance işlerde çalışmaya yatkın olduklarını ortaya koyuyor.
- Hizmet sektöründe çalışmak isteyenlerin oranı yüzde 99.8
İŞKUR’un verilerine göre en çok part time çalışan istihdam eden sektör 17 bin 320 işyeri ile “toptan ve perakende ticaret” sektörü. Pariyer.com’un işveren üyeleri arasında hizmet sektöründeki oran yüzde 99,8. Kadınlar daha çok evden yapabilecekleri paketleme, dikiş nakış, veri girişi, çağrı merkezi müşteri temsilciliği, evden yemek yapma, teknik çizim, kendi evlerinde çocuk bakımı, telefonda satış gibi işleri tercih ederken; ek iş arayanlar ve öğrenciler daha çok iş yerinde bulunabilecekleri işleri tercih ediyorlar.
Gençlerin yeni kazanç kapısı: Çocuk ve hayvan sevgisi
Platformdaki yüzde 20.8 üye çocuklarla arasının iyi olduğunu, oyun abisi/ablası ve çocuk bakıcısı olarak çalışabileceğini belirtirken, yüzde 11,95 üye hayvanları sevdiklerini ve evcil hayvanlarla ilgilenebileceklerini belirterek iş talebi oluşturuyorlar.