İşte yerel seçimler sonrası bizi bekleyenler
Bugünlerde en merak edilen soru; seçim sonrası neler olacak?İş dünyası merak ediyor, vergiler artacak mı? Halk merak ediyor, fiyat artışları duracak mı? Yatırımcılar merak ediyor, yatırım ortamı oluşacak mı?
Tüm firmalar merak ediyor, matrah artışı olacak mı? Konut alacaklar merak ediyor, kredi faizleri düşecek mi?
Esnaf merak ediyor, piyasa yeniden canlanacak mı? İhracatçılar merak ediyor, kurlar yukarı çıkacak mı? Emekliler merak ediyor, maaşlarında bir iyileştirme olacak mı? Vay arkadaş ne seçimmiş demekten alamıyor insan kendisini. Üstelik bu sadece bir yerel seçim… Demokrasilerin en vazgeçilmez unsurlarının başında gelir seçimler. Genel seçimleri geride bırakalı çok olmadı.
En son 28 Mayıs'ta yapılan 2.tur Cumhurbaşkanlığı seçimleri gerçekleşmişti, şimdiyse sırada yerel seçimler var. Yerel seçimler, yerel demokrasinin gelişmesinde büyük önem taşımakta, öyle ki, bir bölgedeki il ve ilçe yönetiminin belirlenmesiyle kamu hizmetlerinin vatandaşa en yakın biçimde sağlanmasını hedefler ve yerel demokrasinin gelişmesinde yerel yönetimlerin seçilmeleri son derece önemlidir.
Yani buradan da anlaşılacağı üzere bu seçim yalnızca yereli ilgilendiren ve genele mal edilmemesi gereken, ekonomi üzerinde bu denli beklenti yaratılmaması gereken bir seçim aslında. Gelin görün ki ülkemizde öylesi bir seçim atmosferi var ki, yazımın başında bahsettiğim gibi birçok sorunun cevabı seçim sonrasını bekliyor.
Bu sıra gözler ve kulaklar en çok Hazine ve Maliyet Bakanı Mehmet Şimşek’te. Bakan Şimşek, her şeyden önce seçim sonrası yeni vergi yok diyor. Merkez Bankasının elinin son derece serbest olduğunu, enflasyonu düşürmek için ne gerekiyorsa onu yapacağını, bu yıl enflasyonda deprem ve seçim etkisinin sistemden çıkacağını ve enflasyonun düşeceğini de sözlerine ekliyor.
Gelirler politikasının da bu paralelde belirleneceğini ve enflasyon Temmuz’un 3'ünden itibaren düşeceğini de ilave ediyor. Şimşek’e göre para politikası gecikmeli etkiye sahip olurken, maliye politikası daha hızlı etkisini gösterecek. En çok merak edilen konulardan birisi KDV ve Kurumlar Vergisi’nde bizi neler beklediği ki, Sayın Şimşek, bu vergilerin hiçbirisinde artış yapılmayacağının altını çiziyor.
Çiziyor çizmesine de istisnaları, muafiyetleri ve indirim oranlarını gözden geçireceğiz diyerek aslında yükselecek maliyetler olacağını net söylemese de üstü kapalı belirterek kafalarda soru işareti bırakıyor. Şimşek’in enflasyonun düşüşünün maliye politikasıyla hedeflendiğini belirtmesi hususu benim cımbızla çekip aldığım en önemli ifade aslında.
Enflasyonla mücadelede ve ekonomik istikrarsızlıklarda en önemli politikalardan birisi maliye politikalarıdır. Ancak enflasyonla mücadele için kullanımı son derece zordur. Zira enflasyon faiz, döviz ya da para arzından etkilenen bir değişkendir. Toplam talebe yapılan müdahale mal ve hizmet fiyatlarını aşağıya çekse bile enflasyona sebep olan yapısal etmenler değiştirilmediği ya da bu alanlara müdahale edilmediği takdirde istikrar kalıcı olmayacaktır.
Enflasyon ile mücadelede maliye politikalarındaki sert tepkiler ve harcamaların kısılması yönündeki politikalar her zaman olumlu sonuçlar vermeyebilir. Gelelim benim tahminlerime, fal bakmak değil amacım ama bir iki öngörümü de paylaşmak isterim.
Şimşek’in verdiği mesajlardan seçim sonrasında yeni mali yüklerin geleceğini, kurun daha serbest hareket ederek ihracatçının beklentisine yaklaşacağını, yani yukarı seyredeceğini, faizlerin bir süre daha yüksek olacağını, bir süre daha kredilerin artmayacağını tahmin ettiğimi belirtmem lazım.
2024’de sıkı para, dolayısı ile sıkı kemer politikası öyle görünüyor ki devam edecek. En erken yılın sonuna doğru taşlar oturacak ve bir sonraki yıla daha iyi girilecek. Her ne kadar para politikaları çok iyi sonuçlar vermese de, bu iyileşmeyi ben gelecek yabancı sermayeli yatırımlara bağladığımı itiraf etmeliyim.
Zira iç ekonomik dengeler, ülkenin dış borcu, ülke risk priminin yükselişi gibi faktörler olumlu seyretmiyor. Ancak belirttiğim gibi ülkemize geleceğini düşündüğüm önemli bir sermaye girdisinin etkisinin olumlu olacağını kanaatindeyim. Eh bir seçime daha artık günler kaldı, bir an önce bitip önümüze bakma zamanı, gün çalışma zamanı, gün mücadele zamanı. O sebeple ne diyeyim, seçimin de hayırlısı olsun.