İşte konut sektörünün hal-i pürmelali!
Kasım ayında 22 işgünü vardı. Bu 22 işgününde gerçekleştirilebilen ipotekli ilk el konut satışı yalnızca 2 bir 725 adet oldu. Yani her gün ancak 124 konut satılabildi.
Bir yıl önce, yine kasım ayı. 2017’nin kasım ayında ise her işgünü ortalama 753 adet ipotekli ilk el konut satışı yapıldı.
753’ten 124’e... Toplamda 16 bin 566’dan, 2 bin 725’e... Tam yüzde 83.6’lık bir düşüş.
İpotekli konut satışındaki düşüş yalnızca kasım ayına ya da yalnızca ilk satışlara özgü bir durum değil.
Kasımda ikinci el ipotekli konut satışı da yüzde 87 geriledi.
Ocak-Kasım dönemindeki gerileme de geçen yıla göre ipotekli ilk satışlarda yüzde 36, ikinci el satışlarda yüzde 40 olarak gerçekleşti.
Olmuyor, olmuyor!
İpotekli konut satışları ekim ayında da yüzde 79 gerilemiş, ancak diğer satışlarda yüzde 64’lük sürpriz bir artış olmuş ve bu artış sektörü bile şaşırtmıştı. Bu hızlı artışın ekim sonunda bitecek şekilde açıklanan vergi ve harç avantajından yararlanmak isteyenlerin alıma hücum etmesinden kaynaklandığı belirtilmişti. Çünkü ortada böylesine bir artışı izah edecek başka veri yoktu.
Vergi ve harç avantajının süresi başlangıçtaki açıklamaya göre ekim sonunda bitecekti ama o süre yıl sonuna kadar uzatıldı. Dolayısıyla konut almak için vergi ve harç avantajını gözeten biri elini çabuk tutarak alımını ekimde tamamlamıştı.
İpoteklide satışlarda ekimde de yüzde 79'luk gerileme olduğunu biraz önce belirttik. Ekim ayında diğer satışlar geçen yıla göre yüzde 64 artmıştı. Bu satışlar kasım ayında geçen yıla göre artmadığı gibi yüzde 1.4 de geriledi. Kasımdaki diğer satışlar, ekime göre ise yüzde 39 oranında azaldı.
Toplamdaki düşüş yüzde 27
Kasım ayında ipotekli satışlar yüzde 86’ya yakın, diğer satışlar da yüzde 1 dolayında geriledi ve toplam konut satışındaki düşüş yüzde 27’yi buldu.
Yılın ilk on bir aylık döneminde geçen yıla göre kaydedilen düşüş ise yüzde 3 düzeyinde.
Yüzde 0.98 faiz çare olur mu?
Üç kamu bankası konut kredisi faizlerini durup dururken aylık yüzde 0.98’e çekmediler. Aslında bu bankalar söz konusu orana çok da gönüllü olarak mı indiler, orası ayrı bir tartışma konusu.
Yüzde 0.98 faiz, banka ile kredi ilişkisi olan müteahhitlerden alınacak konutlar için geçerli. Yani her önüne gelen bu faizden konut kredisi kullanamayacak. Dolayısıyla yüzde 0.98 faizin adeta dibe oturan ipotekli konut satışlarına belirgin bir canlılık getireceği pek beklenmiyor.
Mevduat bankalarınca konut kredilerine uygulanan faizin ortalaması yüzde ise 28.02 düzeyinde. Bu oran, 7 Aralık’taki durumu gösteriyor.