İstanbul'un üçüncüleri: Üçüncü köprü üçüncü hava limanı
İki köprü ve iki havalimanını her geçen gün artan "Çilesini" yaşayan İstanbullu'lara bir süredir bunların üçüncülerinin yapılacağının müjdesi (!) veriliyor. Ama bundan önce yapılması gereken 20-50 yıllık kent gelişim beklentisine göre bir entegre master plana sahip olmamızdır. Yoksa birincisine 13 yıl sonra ikincisini eklediğimiz üçüncüsünü 2015'te ilk etabıyla devreye sokmayı planladığımız köprülere yenilerini ekleye ekleye çare bulacağımızı sanırız…
İstanbul'un şu anki iki köprüsü de, iki havalimanı da yetersiz kalmış durumda. Bunu İstanbul'da yaşayıp bunları kullanan, daha doğrusu istediği gibi kullanamayıp "çilesine katlanan" herkes biliyor…
Anadolu'da bir kentten bir saatlik bir uçuşla geldikleri İstanbul'da havada 40'dakika iniş izni bekleyen, yada uçuş saati geldiğinde pistte 12. Sırada olduğu için saatinden yarım saat sonra uçmaya başlayabilen yolcular bunun "çilesine katlanan" lar.
Aynı şekilde kamyonların geçiş saatlerinin kurallarının doğru uygulanamadığı köprüde sıkıştıkları günü "zorluk" olarak görürken, başlatılan tamir nedeniyle iki köprüde de o "zorluğa rahmet okutacak" yeni durumu yaşayan İstanbul'lular da bunun farkındalar.
Bu yetmezlikler gündeme geldiğinden beri bu iki "Yetmez" köprüye bir yenisinin iki "Yetmez" havalimanına bir "Üçüncüsünün " ekleneceği haberleri gündeme geldi. Bu günlerde de en yoğun şekilde tartışılıyor. Fatih Sultan Mehmet köprüsündeki "trafikte çılgınlığa yol açan tamirat" bu tartışmaların tuz biberi oldu.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım'ın ulaştırma muhabirleriyle bir araya geldiği iftar yemeğinde de bu konu ele alınmış. Bakan Yıldırım, üçüncü köprü ihalesine çıkılacağını, 2015 yılına kadar da birinci etabının tamamlanabileceğini açıklamış. 3. Havalimanı çalışmasının ilk etabının da yine 2015 yılında tamamlanmasının planlandığını Yap-Işlet-devret yöntemiyle yapılacak bu havalimanın güzergahı ile ilgili kamulaştırmaya başlandığını, bu kapsamda Yüksek Planlama Kurulu'nun kararının çıkma aşamasında olduğunu bu ay içinde ihaleye çıkılacağını söylemiş.
Türkiye'de ilk boğaz köprüsünün yapımı aşamasında önemli tartışmalar olmuş, deniz üstünün daha iyi kullanıldığı bol iskeleli deniz taşıma yöntemleriyle, demiryolunu da içeren boğaz altı tüp geçit önerileri gündeme getirilmişti.
1973 yılında açılan Birinci Boğaz köprüsünün yetmezliği 10 yıl kadar sonra görülünce 1986 yılında ilk köprüden 13 yıl sonra ikincisinin yapımına başlandı. Ve 1988 yılı ortasında ilkinde 15 yıl sonra bu köprü de devreye girdi. O dönemde de deniz taşımacılığının artırılması ve tüp geçit tartışmaları yapıldı. Bir süre sonra yetersizlikler başlayınca Marmaray projesi ve tüp geçit gündeme geldi. İnşaatı bir yandan devam ediyor. Bir yandan da üçüncü boğaz köprüsü gündemde.
Dünyanın her yerinde otoyol, köprü, liman, tren yolu havalimanı inşaatleri konusunda araştırmalar en az 20 yıllık araç, yük, insan sayılarına göre yapılır. 50 yıl planlanarak yapılan birçok çalışma sonunda inşa edilen bu tür ulaşım altyapı çalışmaları da vardır. Ve uluslar arası alanda projelerin bir başka özellikleri de entegre bir master plan içersinde düşünülmeleridir.
Bizde ise 20-50 yıllık perspektifler yerine, yetmezli ortaya çıkınca yenilemeler, eklemeler yöntemi gündemdedir.
Şimdi ikincilerin yetmezliği üzerine üçüncüleri düşünülen köprü ve havalimanı ihalelerine çıkılırken, mutlaka ve mutlaka uzun vadeli yeni entegre projeler için 20-50 yıllık perspektifler araştırılıp sonuçlarına göre hareket edilmelidir. Aksi halde birkaç yıl sonra 2023, Cumhuriyetin 100. Yıl öncesi 4. Köprü ve 4. Havalimanını tartışmaya başlarız…