İstanbul için Blockchain çare olur mu?

Teknolojinin gelişimiyle birlikte zaman ar­tık daha hızlı akıyor. Eskiden büyük emek verilerek yapılan birçok iş, bugün tek bir ko­mutla dakikalar içinde tamamlanabiliyor, bu da hayatı önemli ölçüde kolaylaştırıyor. Bu dö­nüşümün en büyük kazanımlarından biri ise her geçen gün daha fazla alanda kendine yer bulan blockchain teknolojisi.

Bu teknolojinin sunduğu fırsatları bugüne kadar birçok yazıda ele aldık, bugün de gelece­ğin şehirlerini inşa etmedeki rolüne ve hayata geçmiş projelere odaklanacağız. Blockchain, altyapıdan şehir yönetimine kadar geniş bir yelpazede uygulanarak sürdürülebilir şehirci­lik ile akıllı şehirlerin temel yapı taşlarından biri haline gelebilir.

Ulaşımda Blockchain devrimi

Özellikle metropollerde ulaşım altyapısı­nın kusursuz işlemesi çok önemli. Geleneksel ulaşım sistemlerinin bunu sağlamakta yeter­siz kaldığına ne yazık ki hepimiz deneyimleye­rek tanıklık ediyoruz. Şehirlerin trafik yükünü azaltmak, daha planlı bir toplu taşıma ağının kurgulanmasında zaman, bütçe yönetimi ve mutlu kent yaşayanları için blockchain çözüm sunabilir.

Trafik yönetimi: Blockchain tabanlı sis­temler, verileri gerçek zamanlı olarak kayde­dip analiz edebilir. Böylelikle trafik akışı op­timize edilerek yoğunluk azaltılabilir. Akıllı sinyalizasyon sistemleri (trafik ışıkları ve yön­lendirme sistemlerinin veri analiziyle optimi­ze edilmesi) blockchain ile entegre edilerek trafik akışı daha verimli hale getirilebilir.

Toplu taşıma sistemleri: Otobüs, metro ve paylaşımlı ulaşım sistemleri blockchain ile daha etkin çalışabilir. Gerçek zamanlı biletle­me ve dijital kimlik doğrulamaları ile yolcula­rın bekleme süreleri kısaltılabilir, usulsüzlük önlenebilir ve sistem arızalar daha hızlı rapor­lanabilir.

Başarılı Blockchain projeleri

Blockchain teknolojisi dünya çapında birçok akıllı şehir projesinde uygulanmaktadır. İşte başarılı birkaç örnek:

Dubai akıllı şehir projesi: Dubai’de, 2020’den bu yana ulaşım ve enerji yönetimi, tapu kayıtları gibi birçok kamu hizmeti block­chain ile entegre edilmiş durumda. Dubai’nin hedefi, dünyanın tamamen blockchain destek­li ilk şehri olmak.

Estonya e-Residency ve dijital kimlik sistemi: Estonya, blockchain teknolojisini va­tandaşların kimlik doğrulaması, sağlık kayıtla­rı ve kamu hizmetleri yönetiminde kullanıyor.

Shanghai akıllı trafik yönetim sistemi: Çin’in Şanghay şehri, blockchain teknolojisini trafik yönetiminde kullanarak büyük veri ana­liziyle trafik yoğunluğunu azaltmayı amaçlıyor.

Enerji verimliliği ve veri güvenliği

Akıllı şehirlerin başarılı olabilmesi için enerji kullanımının da optimize edilmesi gere­kir. Blockchain, enerji tüketimiyle ilgili bir iz­leme mekanizması sunarak gereksiz harcama­ları azaltmakta kullanılabilir. Örneğin, Blockc­hain tabanlı akıllı enerji şebekeleri sayesinde şehirlerin elektrik üretimi ve tüketimi optimi­ze edilebilir.

Diğer taraftan, akıllı şehirlerde veri güven­liği kritik bir konu olarak öne çıkıyor. Kentsel sensörler ve IoT cihazları büyük veri topluyor ancak bu verilerin manipüle edilmesi ciddi gü­venlik riskleri taşıyor. Blockchain sayesinde, bu veriler merkeziyetsiz ve şeffaf bir defterde saklanarak yetkisiz erişim ve veri manipülas­yonu engellenebilir.

Altyapı yönetiminde Blockchain

Akıllı şehirlerin başarılı olabilmesi için alt­yapının sürekli olarak izlenmesi ve optimize edilmesi gerekir.

Su ve atık yönetimi: Akıllı sensörlerden gelen veriler blockchain ile kaydedilerek su ka­çağı tespiti yapılabilir ve gereksiz su tüketimi önlenebilir.

Yol bakımı ve onarım: Şehir yollarındaki hasarlar tespit edilerek blockchain tabanlı ra­porlama sistemleriyle ilgili kurumlara iletile­bilir, böylece onarım süreci daha hızlı ve etkili bir şekilde yürütülebilir.

Gayrimenkul ve tapu kayıtları: Arsa ve tapu kayıtları blockchain ile saklanarak mani­pülasyon ve yolsuzluk ihtimali ortadan kaldırı­labilir ve işlemleri hızlandırabilir.

Blockchain teknolojisi, akıllı şehirlerde ula­şımdan altyapıya, enerji yönetiminden veri gü­venliğine kadar birçok alanda devrim yaratma potansiyeline sahip. İstanbul gibi nüfus yoğun­luğu yüksek ve ulaşım altyapısı karmaşık bir şehirde blockchain teknolojisinin uygulanma­sı büyük fark yaratabilir. Özellikle trafik yö­netimi, toplu taşıma sistemleri ve enerji ve­rimliliği konularında blockchain, İstanbul’un sürdürülebilir bir akıllı şehir haline gelmesine yardımcı olabilir.

Ne dersiniz, blockchain tabanlı projeler 15,7 milyon nüfuslu İstanbul’un trafik, ulaşım ve altyapı dönüşümünde etkili olabilir mi?