İşsizlik Fonu istihdam sağlayacak

İşsizlik Fonu, zorunlu bir sigorta kolu olarak kabul edilen işsizlik sigortasının yönetilmesi amacıyla kurulmuştur. Fonun yönetimi ve fon harcamaları Türkiye İş Kurumu yönetimine bırakılmıştır. İşsizlik Fonu’nun kurulmasındaki temel amaç, Türkiye İş Kurumu’nun işgücü politikalarının uygulanmasını sağlamaktır.

İşsizlik Fonu’nun gelirlerinin büyük bir kısmı, işsizlik sigortası primlerinden oluşmaktadır. İşsizlik sigortası primleri işçi, işveren ve devlet olmak üzere üçlü bir yapı tarafından ödenir.
Sigortalının prime esas kazancının %1’i işçi, %2 si işveren ve %1’i devlet tarafından SGK’ya ödenir ve daha sonra İşsizlik Fonu’na aktarılıyor. İsteğe bağlı olan sigorta primi ödeyen sigortalılar için sadece işçi ve işveren payları alınır.

Geçtiğimiz günlerde İşsizlik Fonu’nda yapılan değişiklik ile istihdamı artırmak ve korumak başta olmak üzere işsiz kimselere nitelik kazandırılması gibi amaçlara hizmet etmek üzere işsizlik sigortası gelirlerinden ayrılan pay oranı %30’dan %50’ye çıkarılmıştır.

Esasen daha önceki yıllar yapılan uygulama 2019-2020 yılları için 382 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla devam ettirilmiştir.

İşsizlik Fonu’ndan istihdamın arttırılması faaliyetlerine ayrılan payın artmasında rol oynayan etmenler şöyledir;

Birincisi, Milli İstihdam Seferberliği kapsamında sigorta prim teşviklerinin genişletilmesidir. Kadın, genç ve engelli istihdam eden işverenlere sağlanan sigorta prim teşviklerinin İşsizlik Fonu'ndan karşılanmasıdır. Aynı zamanda istihdam teşvikleri ustalık belgesi sahibi olan esnaflara da verilmeye başlanmıştır. İŞKUR giderleri arasında teşvik ve desteklerin payı Ekim 2018 itibariyle %48,18 ‘dir.

Giderler arasında en yüksek pay istihdam teşviklerine aittir.

İkincisi ise; işbaşı eğitim programından yararlanma imkânının kolaylaştırılmasıdır. Özellikle genç istihdamının arttırılması için işbaşı eğitim programları çeşitlendirilmiş ve genişletilmiştir. Örneğin, gençlerin dijital mesleklere yönelmesini sağlamak adına işbaşı eğitim programı tasarlanmıştır. İşbaşı eğitim programında katılımcı giderleri İşsizlik Fonundan karşılanmaktadır.

Üçüncüsü; Mesleki Yeterlilik Belgesi zorunluluğu olan mesleklerde başarılı olanların sınav ve belge ücretleri İşsizlik Fonu’ndan karşılanmaktadır.

Nitekim MYK nezdindeki sınav ve belge ücretleri meslek türlerinde değişkenlik göstermek ve diğer eğitimlere göre yüksek miktardadır.

Dördüncüsü ise Kısa Çalışma Ödeneği’ne duyulan ihtiyaç artmıştır.

Kısa çalışmada genel kural, genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile zorlayıcı sebeplerin varlığıdır. Zorlayıcı sebepler, öngörülemeyen ve dışsal etkileri içermekteydi. Ancak yapılan düzenleme ile “dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlar” da zorlayıcı sebepler arasında eklenmiştir.

2016 yılı itibariyle yapılan düzenlemeyle doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma hakkı getirilmiştir. İŞKUR tarafından sağlanacak yarım çalışma ödeneğinden faydalanılmaya başlanılması da istihdam hizmetlerine ayrılan payın artmasındaki önemli nedenlerden biridir.