İşsizlik artıyor, istihdamın kalitesi bozuluyor
Mayıs dönemi verilerine göre işsizlik oranı nisana göre 0.3 puan gerileyerek yüzde 9.3’e indi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre ise işsizlik oranı nisana göre 0.3 puan artarak yüzde 10.2’ye çıktı. Birbiriyle çelişiyor gözüken bu veriler kafa karıştırabilir. Yıllık değişimi normal verilere bakarak, aylık değişimi arındırılmış verilere bakarak değerlendirmek gerekiyor.
Ancak her ay için yıllık ortalama işsizlik ve istihdam verilerini hesaplarsak bu verilerle hem aylık değişimi, hem de yıllık değişimi daha iyi görebiliriz. Her ay için yıllık ortalama verilerin hesaplanmasıyla ortaya çıkan tablonun gösterdiği manzara şöyle:
• Yıllık ortalama işsizlik oranı, Kasım 2012’den bu yana 31 aydır iki aylık istisna dışında her ay sürekli yükseliyor. Tarım dışı işsizlik oranı ise üç aylık istisna dışında sürekli yükseldi.
• Yılın ikinci çeyreğini ifade eden mayıs dönemi itibarıyla yıllık ortalama işsizlik oranı yüzde 10.31’e, tarım dışı işsizlik oranı yüzde 12.40’a, gençler arasındaki işsizlik oranı ise yüzde 18.91’e çıktı.
• Yıllık ortalama işsizlik oranı, bir yıl öncesine göre 1.02 puan, tarım dışı işsizlik oranı 1.15 puan, gençler arasındaki işsizlik oranı 2.01 puan arttı.
• Bir yıl öncesine göre yıllık ortalama işsiz sayısı yüzde 16.42 artarken, istihdam artışı sadece yüzde 3.74 oldu. Tarım dışı işsiz sayısı yüzde 16.82 artarken tarım dışı istihdam artışı yüzde 4.60’ta kaldı.
• İstihdam edilen gençlerin yıllık ortalama sayısı sadece yüzde 2.15 artarken, genç işsiz sayısı yüzde 17.13 arttı.
• Yıllık ortalama istihdam adedi bir yıl öncesine göre 946 bin kişi artarak 26 milyon 209 bine ulaştı. Yıllık ortalama işsiz sayısı ise 425 bin kişi artarak 3 milyon 14 bini buldu.
• Yıllık ortalamalara göre geçen yılın mayıs dönemine göre tarım ve inşaatta istihdam sadece 31 biner kişi arttı. Sanayideki yıllık ortalama istihdam artışı da 95 binde kaldı. Buna karşın toplam 946 bin kişilik istahdam artışının 790 bini hizmet sektörlerinde meydana geldi.
• İstihdamda tarımın payı yüzde 20.6, sanayinin payı yüzde 20.3, inşaatın payı yüzde 7.17. Buna karşın istihdam artışında tarımın yüzde 3.2, sanayinin yüzde 10.1, inşaatın yüzde 3.2 payı var. İstihdam payı yüzde 52 olan hizmetlerin istihdam artışındaki payı yüzde 83.5’i geçiyor.
• İstihdam artışının sadece yüzde 16.47’sinin üretici sektörlerde gerçekleşmesi, istihdam artışının nicelik olarak yetersiz olmasının yanısara yapısal olarak da sorunlu olduğuna işaret ediyor.