İsrail ile anlaşmak siyasi bakımdan bize ekonomik bakımdan onlara yarar
İsrail ile ilişkileri düzeltmek Türkiye’nin yararınadır.
İsrail ile iyi ilişki Türkiye’ye siyasi yarar sağlar. Ekonomik yarar sınırlıdır.
İsrail ile iyi ilişkiye uzun süre ara vermek Türkiye’nin aleyhine olmuştur.
Gerçekçi olalım İsrail’in ABD’de politik çevrelerde Türkiye’yi desteklemesi, Ortadoğu’da iyi ilişkiler içinde olması Türkiye’ye iyilik getiriyor.
Talihsiz bir şekilde ilişkiler kesildi. Türkiye’de az sayıda da olsa Musevi asıllı vatandaşlarımız eskiden Türk İsrail ilişkilerinin aksamamasına büyük gayret gösterirlerdi.
Jak Kamhi, bu konuda aktif çaba gösteren Musevi asıllı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının önde geleni idi.
Ümit edilir ki aynı çabayı genç Musevi vatandaşlarımız bundan sonra sürdürürler.
İsrail ileri teknolojiye dayalı üretim yapıyor.
Türkiye İsrail’den yüksek teknoloji gerektiren savunma sanayisi ürünleri alıyor.
Anlaşma silahlı kuvvetlerin bir çok alanda alternatif alımlarını kolaylaştıracaktır. Büyük olasılıkla savunma sanayinde ortak üretime de imkan sağlayacaktır.
İki ülke arasında “Serbest Ticaret Anlaşması” var.
Yaklaşık 200 çeşit üründe gümrük uygulanmıyor.
Türkiye’nin İsrail’e ihracatı 2015 yılında 1 milyar 528 milyon 370 bin dolar. İthalatı 1 milyar 70 milyon 128 bin dolar. Bu yılın dört ayında ise İsrail’e 415 milyon 979 bin dolar ihracat, İsrail’den 695 milyon 406 bin dolar tutarında ithalat yapıldı.
İsrail’e demir-çelik, otomotiv ve yan sanayi, petrol ve petrol ürünleri, elektrikli makine ve cihazlar, dokumacılık ürünleri, kimyasallar, hazır giyim, metal eşya ihraç ediyoruz.
İsrail’den ise kimyasallar, petrol ve petrol ürünleri, maden cevherleri ve döküntüleri, elektriksiz makineler, dokumacılık ürünleri ve kağıt-karton ve kağıt, karton esaslı mamuller ile metal eşya ithal ediyoruz.
Uzun dönemde, İsrail’in enerji projelerinde, Avrupa geçişi olarak Türkiye’den yararlanılması bekleyişi var.
Bunun dışında kısa dönemde, Türklerin İsrail’de İsrail vatandaşlarının Türkiye’de tek başlarına veya ortak projeler gerçekleştirme olasılıkları sınırlı.
İlişkilerin kesik olduğu dönemde, Türkiye’ye gelmekte çekinen İsrail’li turistlerin sayısı artabilir. İsrail’liler uluslararası uçuşlarda THY’dan daha fazla yararlanabilir. Bunlar küçümsenmeyecek gelişmelerdir.
Açık anlatımıyla ilişkilerin düzelmesinin kısa sürede ekonomiye ne getireceği hesabını yapmaktansa, bütünü ile İsrail ile siyasi ilişkilerin düzeltilmesinin getireceği yararlar üzerinde durmak daha doğru olur.