İSO ikinci 500 ve Bursa 250’den çıkan sonuçlar

Osman AROLAT
Osman AROLAT AROLAT'tan [email protected]

 

Dün iki önemli  araştırmanın sonuçları yayınlandı. Bunlardan birisi 2012 yılı sonuçlarını içeren İSO İkinci 500 firma sıralamasıydı. Diğeri Bursa’nın 250  firması sıralamasıydı. Bu iki araştırmanın sonuçları ekonomimizin geçen yılındaki gelişmeleri daha iyi algılamamıza fırsat  verecektir.     

Yıllardır ikinci 500’ün “500 Kobi değerlendirmesi” olmasını  öneriyorum. Böyle bir ayrımın 500 büyük kuruluş ve 500 büyük KOBİ olarak bize ülke ekonomisi ve sanayii açısından daha iyi bir resim ortaya koyacağına inancımı belirtiyorum. Ancak, gayretlerine karşın  İSO çalışanları bunun mümkün olamadığını söylüyorlar. KOBİ tanımının  netleştiği bu dönemde belki bu önerim daha kolay sonuç verebilecektir diye düşünerek, İSO İkinci 500 raporunun açıklandığı günde önerimi tekrarlıyorum.

İSO başkanı Erdal Bahçıvan, açıklanan İSO İkinci 500 sonuçlarını değerlendirirken  “Büyüme var ama yeterli değil” değerlendirmesini yapıyor. Bunun neden kaynaklandığını bealirtirken de, “Küresel büyümeye ilişkin riskler artarak devam ediyor. Eski riskler varlığını sürdürürken, yükselen piyasa ekonomilerinde ortaya çıkan düşük potansiyelli büyüme, yavaşlayan kredi hacmi ve ABD’deki parasal sıkılaştırmanın sermaye hareketlerini sınırlaması ve benzeri faktörler yeni riskleri ortaya çıkarmaktadır”değerlendirmesini yapıyor.

Bahçıvan, geleceğe dönük değerlendirmelerini yaparken iyimserliğini ortaya koyuyor. Geleceğe dönük hedef ve planlarda kuşku ve karamsarlığa düşülmemesi gerektiğini belirterek, “Biz Türkiye olarak ekonomik bağlamda geçmişte oldukça zor günler geçirdik, ama her seferinde hep beraber, elbirliğiyle yolumuza devam ettik. Bugün ve gelecekte de yolumuza devam edeceğimize inanıyorum” diyor.

Şimdi de İSO İkinci 500’den çıkan bazı sonuçları aktaralım:

-500 büyük ihracatını 2012’de binde 6 oranında artırmışken, ikinci 500 firma yüzde 4.6 artırmış durumda. Buda küçüklerin büyüklere göre daha atak ve esnek bir tutumla geleneksel pazarlar dışında yeni pazarlara yönelip daha hızlı ihracat imkanına ulaştıklarını gösteriyor.

-Büyüklerin  GSYH payı yüzde 8.4 iken, küçüklerin payı binde 9’da kalıyor. İkinci 500’dekiler, ilk 500’dekilerin üretici fiyatlarıyla katma değerinin ancak yüzde 10.2’sini gerçekleştirebiliyor. 2008’den bu yana büyüklerin GSYH içindeki payları 8.4 ile 9.3 arasınrda değişirken, küçüklerin payının binde 9 ile sabit kaldığını görüyoruz.

-2012 yılında İkinci 500’de yer alan firmalar bir yıl öncesine göre üretimden satışlarını yüzde 5.9, ihracatlarını yüzde 4.6, çalışan sayılarını binde 8  oranında artırmışlar. Bunlara karşılık vergi öncesi dönem kar zararlarında yüzde 61.1 oranında artışla karşılaşıyoruz. İkinci 500’ün 83 firması zarar bildirirken 417 firması karlılık bildiriyor. Bunda satışlarda canlılık olmamasına karşılık, finansal giderlerde azalma  ve faaliyet dışı gelirlerdeki artış önemli rol oynamış görülüyor.

-İkinci 500 ihracat artışında yüksek oranı yakalarken,  bunda sektörlerin  paylarının sıralamasında ilk sırayı yüzde 23.7’ile Dokuma, Giyim, Deri ve Ayakkkabı sanayii alıyor. İkinci sırada ise yüzde 20,6 ile  Metal eşya, makine techizat ve mesleki aletler bulunuyor. Üçüncü sırada  yüzde 15.6’lık payıyla Gıda, İçki ve Tütün  sanayii yer alıyor.

Bir de dün açıklanan Bursa 250’nin sonuçlarına bakalım:

-Bursa 250 sonuçlarına göre firmalar en iyi performansı yüzde 17.2’lik dönem karı artışı ile gösterdiler.

-Bursa 250 sıralamasına bu yıl 28 yeni firma girerken bir o kadar firma liste dışında kaldı. Yeni giren firmaların toplam 4.5 milyar liralık ciroları, 250 firma toplamının yüzde 8.3’ünü oluşturdu.

-BTSO başkanı Burkay, otomotiv, gıda, tarım, hayvancılık, metal makine, enerji, elektrik elektronik, nakliye firmalarının 250 büyük firma içersinde sayılarının arttığını buna karşılık tekstil-konfeksiyon, kimya, ağaç-ormanürünleri, mobilya firmalarının sayılarının azaldığını, inşaat, plastik-kauçuk, çimento sanayi firmalarının sayılarınınsa aynıo kaldığını belirtti.

İSO  İkinci 500 ve Bursa 250’nin ortaya koyduğu sonuçlar 2012 yılına ilişkin sanayi gelişmelerini daha iyi görmeye yardımcı olacak özellikler taşıyor.

 

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar