İSO 500’de Anadolu firmaları ve yıldızı Gaziantep

İS0 500 listelerine her bakışta yeni bazı sonuçlar öne çıkar. Yurt Haberler Yöneticimiz Handan Sema Ceylan’ın haritaya yerleştirerek sunduğu 309 Anadolu firması içersinde 23 firma ile yer alan Güneydoğu Anadolu ili Gaziantep, listenin yıldızı olarak karşımıza çıkan illerimizden biri... 

Ceylan’ın haberinde son 10 yıllık gelişmelerle ilgili bazı kıyaslamaya imkan veren sonuçlar yer alıyor. Bunlardan biri 2006 yılında 13 kamu kuruluşu 487 özel sektör kuruluşu listede yer alırken 2015’te kamu kuruluş sayısı 9’a inerken, özel sektör firması sayısı 491’e yükselmiş durumda. 

2006 yılında İstanbul 256 firmasıyla toplamda yüzde 50.1 paya sahipken, 2015’te firma sayısı 182’ye gerilerken oranları da 36.4’e düşmüş durumda. Anadolu firmalarının sayısı 231’den 309’a yüzde 34’lük bir artış gösterirken, üretimden satışlarındaki artış yüzde 6 seviyesinde kalmış durumda. Bu da dev firmaların İstanbul’da kalmayı sürdürdüğünü gösteriyor. 

İSO 500’de hiç firması olmayan 30 ilden 8’i Batı ve Orta Anadolu’da, 22 il ise Doğu Karadeniz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da. 16 ilden ise sadece tek firma yer alıyor. Bunlardan üçü Doğu ve Güneydolu’daki Elazığ, Erzurum ve Siirt illeri. Son yılda 5 kentten listeye giren firma sayısında düşüş, 33 kentte artış olduğu gözleniyor... 

İSO 500’e kamudan daha fazla firma ile giren il sayısı 8 oldu. Bunlar 38 firma ile İzmir, 32 firma ile Kocaeli, 30 firma ile Bursa, 27 firma ile Ankara, 23 firma ile Gaziantep, 14’er firma ile Adana ve Kayseri, 11 firma ile Denizli. Kahramanmaraş da 9 firma ile listeye kamu sayısında firma sokmuş durmda.

Gaziantep’i Anadolu’da yıldızlaştıran başarının ardında neyin yer aldığına baktığımda uzun yıllardır izlediğim kentin başarısında yer alan yapıyı şöyle ortaya koyabilirim: Gaziantep’te ilk OSB 1969 yılında kurulmuş. O günden bu yana kentteki OSB sayısı 5’e yükselmiş. Bu 5 OSB, toplam 4.3 milyon metrekare iken, 367’si tekstil, 190’ı gıda, 86’sı kimya, 127’si diğer sektörlerde olmak üzere 800 fabrikada 130 bin çalışan yer alıyor. TİM’in ilk 1000 ihracatçı listesinde kentin 62 firması yer alıyor. Bu firmalar 2015 yılında 173 ülkeye 6 milyar 270 milyon 203 bin dolarlık ihracat gerçekleştirmişler. 

Gaziantep’in başarısını bu tablo ortaya koyuyor. Ama daha önce de yazılarımda belirttiğim bir başka özellikten söz etmeliyim. Gaziantep çeşitli dönemlerde ihracat yaptığı ülkelerde sıkışınca, hızla yeni pazarlara yönelen esnek bir tutumu benimsiyor. İran-Irak’a ihracat tıkanınca, Rusya ve Kafk aslar’a, orası tıkanınca Kuzey Afrika’ya, orada olumsuzluklar olunce AB pazarına yönelmişler. Bunun sorucunda hem yatırımını, üretimini, hem ihracatını artırırken, firmalarının büyümesini de ortaya koyabiliyor. Bu yapısı ile Gaziantep diğer sanayici illerimiz açısından örnek olan bir yol göstericiliğe ulaşarak yıldızlaşıyor.