İşletmelerin yaşaması, büyümesi, kârlılığı risk yönetimindeki başarıya b
Eskiden işadamları için risk "alacaklarını zamanında alamamaktan" (daha doğrusu vadeli çeki vadesinde tahsil edememekten) ibaret idi. Alacak tahsil edilince risk unutulurdu.
Halbuki bir işletmenin finansal riskleri dışında da riskleri var. Yanlış stok politikası, girdi fiyatlarının dalgalanması karşısında gereken tedbirin alınmaması, yanlış istihdam politikası, işcinin beceriksizliğinden kaynaklanan kalite ve üretim kayıpları, yanlış müşteri seçimi nedeniyle üretimin veya ödemelerin aksaması şimdilerde finansal riskten fazla önem kazanmaya başladı.
Konjonktür aynı çizgide devam etmiyor. İniyor çıkıyor. Konjonktür yükselirken kâr edenler, risk yönetimine dikkat etmeyince konjonktürün aşağıya inmeye başladığı dönemlerde güçlüklerle karşılaşıyorlar.
Unutulan yıl boyu güneşli günler olduğu kadar fırtınanın ortalığı kasıp kavuracağı günlerin de olduğu, sadece güneşli günlere göre rehavete girenlerin fırtınalı günlerde üzüleceğidir.
Konunun bir başka yönü daha var…İşletmeler ne kadar güçlü olur ise olsun dış finansman kaynaklarından yararlanmak zorunda. İşletmelerin bankalardan, sermaye piyasasından kaynak bulabilmeleri için, parasını işletmeye kullandıracak olanlara güvence vermesi gerekiyor.
Eskiden finans kuruluşlarına işletmelerin vereceği güvence genelde gayrımenkul teminatı idi.
(1) Her işletme sahibi gayrımenkul teminatı veremiyor.(2) Gayrımenkul teminatının bir sınırı var.(3) Finans müesseselerinin amacı gayrımenkul stoğu yapmak değil, sürdürülebilir, güvenli bir finans ilişkisi içinde olmak.
Kriz dönemi risk yönetiminin önemini ortaya çıkardı:
- İşletmeler, özellikle KOBİ'ler ayakta kalabilmek için, üretimi sürdürebilmek ve artırmak için yeniden yapılanmaya yönelirken risk yönetimine bilerek veya bilmeyerek özen göstermeye başladı.
- Bankalar kredi talep eden müşterilerinden artık sadece gayrımenkul teminatı talep etmiyor. Risk yönetimi konusunda harekete geçmelerini, şeffaf bilançolar düzenlemelerini bekliyor.
Garanti bankası Yönetim kurulu Üyesi, risk yönetimi konusunda uzman Dr.Cüneyt Sezgin, özellikle kriz sonunda yeniden yapılanma arayışına giren işadamlarını uyarıyor. John Sheed'in bir sözünü hatırlatıyor: "Gemiler limanda güvencededir. Ancak gemiler limanda kalmak için yapılmamıştır."
Gemilerin (işletmelerin) fırtınalara dayanabilmesine imkan verecek risk yönetiminin hedefini ise şöyle sıralıyor: (1) Kayıpları önleme,( 2)Belirsizliği önleme/Değişimi yönlendirme, (3) Fırsat yaratma/Değerleri artırma.
Garanti Bankası tarafından düzenlenen Risk Yönetimi Konferansı'nda Dr. Cüneyt Sezgin "Risk yönetimine önem vermeyen işletmeler belli bir süre ayakta kalır ama uzun sürede yaşamaları imkansızdır." dedi.
Garanti Bankası risk yönetimini önemini işletmelere anlatabilmek için yararlı bir program hazırlığı içinde. İstanbul'daki konferans bu programın büyük kurumsal işletmeler için düzenlenlenen ayağı idi.
Anadolu'da KOBİ diye adlandırılan büyüklükte işletmelerin sahiplerine ve yöneticilerine risk yönetiminin önemini anlatabilmek için değişik bölgelerde de özel toplantılar düzenlenmesi planlanıyormuş.
İşletmeler kriz sonu ayakta kalabilmek, maliyetlerini düşürebilmek, pazar paylarını büyütebilmek, kârlılıklarını koruyabilmek için şimdilerde girdi maliyetlerini aşağıya çekmeye, daha az stok tutmaya, istihdam politikalarını gözden geçirmeye, müşterilerini daha dikkatli seçmeye, finansman maliyetini ucuzlatmaya çaba gösteriyor.
Bütün bunlar "risk yönetimi"nin parçalardır. Önemli olan işadamlarının şartları zorlaması ile başlattıkları çalışmaların kanalize edilmesi, işletmelerin gerçek durumlarını ortaya koyacak şeffaf bilançoların düzenlenmesine imkan vermesidir..
Bu işletmeler çok yönlü yarar sağlayacak. (1) Hem işletme içi riskler azalacak (2) Hem de işletmelerin bankalarla daha kolay ilişki kurmaları mümkün olacak. İşletmeler bankaların finansman imkanlarından daha kolay ve daha geniş şekilde yararlanabilecek.
Kabaca: "Bankalarda para var ama işletmelere kredi vermiyor" şikayetleri sona erecek.