Iskonto Oranı
Şant Manukyan / İŞYATIRIM
Piyasalarda FED'in faiz arttırımına bir adım daha yaklaşmasının işareti "extended periond" tanımını değiştirmesi olacak. Bu noktada son toplantıda bir FED üyesinin itirazı olduğunu gördük, bu nedenle dikkatler artan oranda kaç üyenin çekincesi olacağına yoğunlaşıyor. Ancak geçtiğimiz hafta Bernanke'nin çıkış stratejileri ile ilgili yaptığı konuşmada Iskonto Oranı (IO) de önemli yer tuttu. Bernanke IO'nin arttırılmasının kesinlikle para politikasında değişiklik işareti olmayacağının altını çizdi (piyasa FED'in yılının ikinci yarısında özellikle 4Çte faiz arttırabileceğini düşünüyor, bence faiz artışı söz konusu değil ama baz senaryo bu olsun) ancak FED toplantı açıklamalarında normale dönüşü gösteren her adım piyasada ister istemez faiz artışına doğru atılan bir adım olarak algılanacaktır.
FED'in kendi tanımına göre Iskonto Oranı bankaların bölgese Rezerv bankalarından aldığı kredinin adı.9 Ocak 2003te Primary Credit Iskonto Oranının yerine açıklanmaya başlandı.Normal koşullarda bu oran FED Fund Rate(FFR, FED faiz oranı) olarak tabir edilen orandan 100 puan daha yüksek seviyede bulunur ve her toplantıda FED Faizleri baz alınarak belirlenirdi.Bunun da nedeni bankaların FED'de ucuza para alıp "carry trade" yapmasını engellemek ve bankaları cezalandırmak.
Ancak 17 Ağustos 2007de FED FOMC toplantısı dışında ara bir karar açıklayarak Iskonto oranını 6.25%den 5.75%ye çekti. Bu sırada FFR 5.25% seviyesinde idi (yani spread 100den 50ye geriledi). Ardından 16 Mart 2008de yine ani bir toplantı ile oranı 3.50%den 3.25%ye çekti ve spreadi 25e düşürdü. Şu anda da spread 25 puanda seyrediyor. Ayrıca vadeyi de 90 güne çıkarttı ki standart vade O/N'dir. Tüm bu adımların amacı Bankaları rahatlatmaktı. Daha önce IO penceresini kullanan , yani FFR'in 100 puan üzerinden para alan,bankalar piyasa tarafından sorunlu bankaları olarak damgalandığından krizin başında FED bu durumun önüne geçmek için oranı ve vadeyi düşürmüştü. Şimdi ise vade 90 günden 28 güne gerilemiş durumda ve yakında yeniden Primary Credit için 1 güne gerileyecektir.
FED, Iskonto oranını para politikasından ayrı tutarak finansal piyasaların normalleşmesi üzerine arttıracak ise bir görüş/yol bu artışın FOMC toplantısında değil farklı bir tarihte yapılması. Yukarıda verdiğim 2 örnekte olduğu gibi toplantı arasında oran arttırılabilir. Bizce de FFR ve DR'in ayrıştırılması için bu makul bir strateji olacaktır. Çok uzak olmayan bir vadede ani bir DR haberi beklememiz gerekiyor, yükseliş tek kalemde 75 baz puan değil 25 puanlık adımlarla olacaktır. Para politikasının sıkılaşması anlamı taşımıyor denilse de piyasa böyle bir haberi satışla karşılayacaktır.