İş kazalarında işveren yükümlülükleri
İş kazalarında işverenlere getirilen bazı yükümlülükler bulunmaktadır. Özellikle sağlık yardımlarının yerine getirilmesi ve iş kazasının ilgili kurumlara bildirilmesi bunların başlıcalarıdır.
***
Sağlık yardımı yapma yükümlülüğü
İşveren, iş kazasına uğrayan sigortalıya, SGK tarafından işe el konuncaya kadar, sağlık durumunun gerektirdiği sağlık yardımlarını yapmakla yükümlüdür.
Bu amaçla yapılan ve belgelere dayanan masraflarla yol paraları, işverenin iş kazasını en geç kazadan sonraki üç işgünü içinde SGK'ya haber vermesi şartıyla ödenmektedir. Yukarıdaki yükümlülüklerin yerine getirilmesindeki savsama ve gecikmeden dolayı, sigortalının tedavi süresinin uzamasına, malül kalmasına veya malüllük derecesinin artmasına sebep olan işveren, SGK'nın bu yüzden uğrayacağı her türlü zararı ödemekle yükümlüdür.
Sağlık yardımlarının zamanında yapılmaması veya geciktirilmesi nedeniyle sigortalının tedavi süresinin uzaması, malul kalması veya malullük derecesinin artması durumlarında, işverenin, kurumun bu yüzden uğrayacağı tüm zararları karşılaması gerekmektedir.
***
İş kazasını bildirme yükümlülüğü
Bir iş kazasına uğrayan sigortalıya gerekli yardımların yapılması ancak iş kazasının Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirilmesi ile mümkündür. Bu nedenle anılan kanunun 13'üncü maddesine göre; İşveren, iş kazasını, o yer yetkili zabıtasına derhal ve kuruma da en geç kazadan sonraki üç iş günü içinde bildirmekle yükümlüdür. Bu bildirme iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesi ile doğrudan ya da taahhütlü posta ile ya da elektronik ortamda yapılır.
İşverenin kasten ve ağır ihmali neticesi iş kazasını bu madde gereğince kuruma zamanında bildirilmemesinden veya yapılan bildirimin eksik veya yanlış olmasından doğan ve ileride doğacak olan Kurumun zararlarından işveren sorumludur.
SGK'ya bildirilen hususların gerçeğe uymadığı ve olayın iş kazası olmadığı anlaşılırsa, kurumca bu olay için yersiz olarak yapılmış bulunan ödemeler, ödemenin yapıldığı tarihten itibaren gerçeğe aykırı bildirimde bulunanlardan, 5510 sayılı Kanun'un 96'ncı madde hükmüne göre tahsil edilir.
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanun'un 14. Maddesi ile iş kazalarının kazadan sonraki üç iş günü içinde işverenlerce bildirilmesi SGK'ya bildirilmesi zorunluluğu getirilmiş bu yükümlülüğe uymayan işverenlere idari para cezası uygulaması başlatılmıştır. 01.12.2013 tarihinden sonra meydana gelen iş kazalarının SGK'ya 3 iş günü içinde bildirilmemesinin 2.156 TL idari para cezası bulunmaktadır.
Bu bildirme iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesinin doldurulup kağıt ortamında kuruma verilmesi ile yapılabildiği gibi, İşverenler tarafından elektronik ortamda gönderilecek olan İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu ile de yapılabilecektir. Söz konusu forma işverenler www.sgk.gov.tr adresinden, "E-SGK"/ "Diğer Uygulamalar"/ "Çalışılmadığına Dair Bildirim Girişi" alt menüsünden "Hizmet Akdi İle Çalışanlar" başlığı altındaki "İşveren Bildirim İşlemleri" ekranından ulaşılabilecektir.
Ayrıca 6331 sayılı Kanunun 14. Maddesi ile Sağlık hizmeti sunucuları kendilerine intikal eden iş kazalarını, en geç on gün içinde Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirmek zoundadırlar.
Söz konusu yükümlüğü yerine getirmeyen sağlık hizmet sunucularına da 2013 yılı için 2 bin 156 TL idari para cezası ödeme yükümlülüğü getirilmiştir.