İş kazalarında da İş Kanunu’nun 25. maddesinin 1. fıkrasında düzenlenen
YARGITAY KARARLARI / Av. Ali Yüksel - Av. Cihan AVCI
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2005/32884 E. 2005/36570 K. ve 21.11.2005 tarihli kararında işyerinde gerçekleşen iş kazasından ötürü alınan iş göremezlik raporlarının süresinin İş Kanunu’nun 25. maddesinin 1. fıkrasında gösterilen süreyi aşması halinde işçinin iş akdinin haklı nedenle feshedilebileceğini belirtmiştir.
Bu karar özellikle, iş kazasından kaynaklanan devamsızlıklar açısından da 25. maddenin uygulanabileceğini göstermesi açısından büyük önem arz etmektedir. İncelememize konu Yargıtay kararında, davacı işçi, işyerinde kaza geçirdiğini uzun süre raporlu olması nedeniyle işverence 4857 sayılı Kanun’un 25/1-a maddesi uyarınca iş akdinin feshedildiğini, ancak bu maddenin kendisine uygulanamayacağını iddia ederek feshin geçersizliğine, işe iadesine, boşta geçen süre ücretine ve tazminata karar verilmesini istemiştir. Davalı yan cevaben, işçinin kendi kusuru nedeniyle işyerinde kaza geçirdiğini uzun süre raporlu kalıp işe devam edemediğini bu nedenle hizmet aktini İş Kanunu 25/1. madde uyarınca feshettiklerini belirtmiştir.
Yerel mahkeme 4857 sayılı İş Kanunu’nda 25/1. maddesindeki kaza tabirinin işyerinde meydana gelen kazaları öngörmeyip işyeri dışında meydana gelen kazaları ifade ettiğini, feshin haksız olduğunu belirterek feshin geçersizliğine ve işe iadeye karar vermiştir.
Dava, davalı yanca temyiz edilmiş ve Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin önüne getirilmiştir. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi kararı temyizen incelemiş ve bozmuştur. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi kararında en başta temyiz nedenini göstermiştir. Buna göre davacı işçinin hizmet akdinin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25/1. maddesi gereğince rapor sürelerinin 17. maddedeki bildirim sürelerini 6 hafta aşması nedeni ile sona erdirilmiş olduğu ortaya konulmuştur. Davacı işçi işyerinde geçirdiği iş kazası nedeniyle 25.12.2003 - 16.05.2004 ve 31.08.2004 - 02.06.2005 tarihleri arasında raporlu olup çalışmamıştır.
Yargıtay 25/1. maddenin uygulanması noktasında geçirilen kazanın iş kazası olup olmamasının sonuca etkili olmayacağını belirtmiştir. Bu kabul ve değerlendirmelerden sonra Yargıtay, yapılan feshin 4857 sayılı Kanun’un 25/1. maddesindeki koşullara uygun düştüğüne, davalı işverenin derhal fesih yetkisine sahip olduğuna, bu nedenle feshin geçerli nedene dayandığına karar vermiştir.
Bahse konu kararda üzerinde durulması gereken hususların başında iş kazalarından kaynaklanan raporların da ihbar süresi + 6 haftayı aşan müddeti aşması halinde, işçinin iş akdinin İş Kanunu’nun 25/1. maddesinde gösterilen zorunlu nedenlerle haklı feshini mümkün kılacağı gelmektedir. Bir diğer önemli husus ise 25/1. fıkrada gösterilen sağlık nedenlerine dayalı fesihlerin sonuçlarıdır. 4857 sayılı yasanın 25. maddesi işverence haklı fesih sebeplerinin gösterildiği bir maddedir. Ancak bu maddenin sadece 2. fıkrasında sayılan ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışlar tazminatsız feshi içermektedir. Bunun dışında 1. fıkrada anlatılan sağlık nedenleri ile yapılan fesih ve 3. fıkrada anlatılan zorunlu nedenlerle fesihte işveren işçiye kıdem tazminatı ödemek durumundadır.