İş Güvenliğinde “Bilgi Sistemi” Nasıl İşleyecek?
2012 yılında ayrı bir kanunla yeniden düzenlenen iş sağlığı ve güvenliği mevzuatımızda taşlar yavaş yavaş yerine oturuyor. 6331 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ve uygulamalar toplumda gelen kabul görmüş olup, çalışanlar ve işverenlerin farkındalıklarının artmış olması da ayrıca memnuniyet vericidir.
Bu anlamda önemli görev üstlenen kurumlardan birisi de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğüdür. İş sağlığı ve güvenliğinin iş kazası ve meslek hastalıklarının azalması yönünden de olumlu katkısı olduğu görülmektedir.
İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin bilgileri toplamak ve konu hakkında araştırma yaptırmak İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü’nün görevlerinden biridir.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, iş sağlığı ve güvenliği konusunda işyerlerinden bilgi alınmasını sağlayacak bir sistemin kurulmasına dair çalışmalarını tamamladı. Böylece iş sağlığı ve güvenliği bilgilerinde göre ülkemizin ihtiyaçları belirlenecek, veri sonuçlarına göre yol haritası çizilecek.
İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü (İSGGM), tarafından organize edilen bu sistem, İBYS (İş Sağlığı ve Güvenliği Bilgi Yönetim Sistemi) olarak belirlendi. İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin veriler İBYS üzerinden toplanacak, İSG profesyonelleri, işverenler ve yetkili kurumlar (OSGB) istenen verileri 01.06.2018 tarihine kadar sisteme göndermek zorunda olacak.
İBYS sisteminin yönetilmesi ve işyerlerine ait bilgilerin istenmesi İSGGM tarafından yetkilendirilecek aracı firma (entegratör) tarafından yapılacaktır. Aracı firma, yetki aldıktan sonra veri aktarımına ilişkin yazılımı sağlayacaktır. Bu yazılım üzerinden iş güvenliği uzmanları, işverenler ve işverenlerin hizmet aldığı yetkili birimler veri akışını sağlayacak. Çalışan sayıları, çalışanların aldıkları eğitimler, sağlık raporları gibi veriler sayesinde Türkiye’nin ihtiyaçları belirlenecek. Bu yazılımı sağlayacak firmaların yetkilendirme süreçleri devam etmektedir.
Yazılım firmasının bilgileri https://ibys.csgb.gov.tr/ adresinden takip edilecek.
Hangi verilerin isteneceği veri setleriyle belirlenecektir. İSGGM, veri setlerini internet adresinde yayınlayacaktır. Bu konuda yayınlanan ilk veri seti İşyeri Doğrulama, Çalışan Doğrulama, Çalışanların İSG Eğitim Bilgisi, Çalışanların İSG Eğitim Bilgisi Sorgulama olarak belirlenmiştir.
İBYS işleyişine dair yükümlülükler şöyle olacak;
İSG profesyonelleri görevli oldukları işyerindeki faaliyetlere ilişkin olarak yazılım aracılığıyla en geç 01.06.2018 tarihine kadar veri aktarımı yapacak. Yazılım aracılığıyla gösterilen verileri gizlilik ilkesine uygun bir şekilde kullanmakla yükümlü olacaklar.
Yetkili Kurumlar (OSGB) görevli oldukları işyerindeki faaliyetlere ilişkin olarak işyerinde görevli İSG profesyonellerinin yazılım aracılığıyla verileri en geç 01.06.2018 tarihine kadar aktardığını kontrol edecekler. Yazılım aracılığıyla gösterilen verileri gizlilik ilkesine uygun bir şekilde kullanmakla yükümlü olunacak.
İşveren veya işveren vekilleri ise yetkili kurumdan hizmet alınması halinde yazılım aracılığıyla en geç 01.06.2018 tarihine kadar veri aktarımı yapıldığını kontrol etmekle yükümlü olunacak.
İşverenin yetkili kurumdan hizmet aldığı ancak kendisinin temin ettiği yazılımı kullanmak istemesi halinde yetkili kurumun yazılım temin etme sorumluluğu olmayacak.
Burada özellikle programların OSGB’ler üzerinde mali külfet oluşturmamasına dikkat edilmesinin büyük bir önem taşıdığını hatırlatmakta fayda var.