İş güvenliği ihmale gelmez

Bugüne kadar maalesef bazı işletmeler tarafından lüzumsuz ve gereksiz masraf olarak görülen iş güvenliğinin bir işletmeyi/şirketi çöküşe bile götürebileceğine şahit olduk. 

Soma faciası ile birlikte işverenler, sendikalar, Çalışma Bakanlığı, SGK, kamu kurumları, basın ve sivil toplum örgütleri büyük dersler aldı. Umarız bu dersler bundan sonraki kazaları önler.
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası'na göre işletmelerin en önemli yükümlülüğü risk değerlendirmesidir. İşverenlerin çalışma ortamının ve çalışanların sağlık ve güvenliğini sağlama, sürdürme ve geliştirme amacı ile iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi yapması veya yaptırması gerekmektedir. Tüm işyerlerinde risk değerlendirmesi yapılması veya yaptırılması gerekmektedir. İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması amacıyla yapılması gerekli çalışmalar risk değerlendirmesi olarak kabul edilmektedir. Risk değerlendirmesi; tüm işyerleri için tasarım veya kuruluş aşamasından başlamak üzere tehlikeleri tanımlama, riskleri belirleme ve analiz etme, risk kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması, dokümantasyon, yapılan çalışmaların güncellenmesi ve gerektiğinde yenileme aşamaları izlenerek gerçekleştirilmelidir.

Soma faciasında gördük ki, en önemli sorun çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterince eğitim verilmemesi ve acil durumlara hazırlıklı olunmamasıdır. İşverenler çalışanlarını işyerinde karşılaşılabilecek riskler, koruyucu tedbirler, ilk yardım, afetler, olağan dışı durumlar, yangınla mücadele ve tahliye işleri konusunda görevlendirilen kişilerle ilgili olarak bilgilendirmek zorundadır. 

İşverenler çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini almasını sağlamak ve bu eğitimin özellikle; işe başlamadan önce, çalışma yeri veya iş değişikliğinde, iş ekipmanının değişmesi hâlinde veya yeni teknoloji uygulanması hâlinde verilmesi gerekmektedir. Eğitimler, değişen ve ortaya çıkan yeni risklere uygun olarak yenilenir, gerektiğinde ve düzenli aralıklarla tekrarlanacaktır. 

Eğitimlerin bu kadar önemsenmesinin nedeni, iş kazalarının büyük bir bölümünün eğitim ve uygun ekipmanlar kullanılmamasından kaynaklanmasıdır. Bu eğitimlerin maliyeti çalışana yansıtılamayacağı gibi, eğitimde geçen süreler çalışma süresinden sayılacaktır.

Mesleki eğitim alma zorunluluğu bulunan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde, yapacağı işle ilgili mesleki eğitim aldığını belgeleyemeyenler çalıştırılamaz. Bunun yanında iş kazası veya meslek hastalığı geçiren kişilere işe başlamadan önce bu konularla ilgili ilave eğitim verilmesi, ayrıca herhangi bir sebeple altı aydan uzun süre işten uzak kalanlara da yenileme eğitimi verilmesi zorunludur.