İpek böcekçiliği giderek yok oldu

Bursa'da ipek böcekçiliği MS 552 yılında başladı. 1860 yılında Bursa'da 37 ipek çekim fabrikası, 5 bin ipek dokuma tezgâhı vardı. 1888 yılında Fransızlar, Bursa'da dut ağacı fidesi ve böcek tohumu (yumurtası) yetiştirmek için İpek Böceği Araştırma Enstitüsü kurdu. Bu enstitünün şehrin içinde 30 dönüm dut fidanlığı, 20 dönüm içinde de araştırma ve tohum üretme tesisleri vardı.

"İpek Böceği Araştırma Enstitüsü" 2004 yılında kapatıldı.

İpekböceği ve iplik üretimini teşvik için 1940 yılında kurulan Üretici Kooperatifleri Birliği Kozabirlik 1940 yılından bu yana Türkiye'nin her yanında ipek üretimini teşvik ediyor.

Kozabirlik 1980 yılında Bursa'da ipek ipliği işlemek için fabrika kurmuştu. Bu tesis, işleyecek ipek bulunamadığından 1995 yılında kapandı.Tesisler Türkmenlere satıldı.

1984 yılında 4.9 milyon dut ağacı vardı. Kestik kestik sayıyı 1.8 milyona indirdik. Şimdi çiftçinin yeni dut fidanlığı oluşturmasını bekliyoruz. Bir dönüm dut fidanlığından 1 ton yaş koza üretecek böceklerin yiyecekleri yaprak toplanabiliyor.

Halen 24 ilde, 280 köyde 3 bin aile ipek böceği besliyor.

1900 yılının başlarında Türkiye'de 18 bin ton yaş koza üretilirdi. 2000 yılının başında ise 18 bin tondan 60 tona (inanılamaz! 60 tona) geriledi. 2000’den sonra ise Kozabirlik'in işe sahip çıkmasıyla yaş koza üretimi 140 tona kadar yükselebildi.

140 ton yaş kozadan 60 ton kuru koza, ondan da 20- 25 ton ham ipek iplik elde ediliyor.

Türkiye'nin yıllık ipek iplik tüketimi yaklaşık 200- 300 ton. Üretemediğimizi, ithal ediliyoruz. Yıllık ipek ipliği ithalatı 200 ton dolayında. Bizde ipek ipliğinin yüzde 80'i ipek halı dokumada kullanılıyor.