Interpack'ı nasıl okudum?
Ambalaj sektörü ilgi menzilimize girmiş üretim alanlarından biridir.
Sektörle ilgili ilk bilgileri Unilever' de Suat Baycılı' nın rahle-i tedrisine borçluyuz. Sonra Cem Ofset'in kurucusu Dr. Oktay Duran'ın "Ambalaj Dergisi"ni çıkarma sırasında bilgilerimizi artırdık. Cem Ofset ofislerinin dili olsa da, grafiker Suat Tekin'le kışın titreyerek, yazın terleyerek, Interpack' dan gelen tanıtım broşürlerinden bilgi derleme, fotoğraf kesme ve dergiyi yetiştirme serüvenimizi anlatsa hatırlama kültürümüz çok şey kazanır.
Ambalaj Sanayicileri Derneği (ASD) yetkilileri Interpack' a katılma çağrısı yapınca, kadim dostlarımla Belgrad'a yapacağımız geziye katılma kararından vazgeçtim; yönümü Düssolddrf'a çevirdim. Düsseldorf fuarcılığın başkentlerinden biri. Interpack' da ambalaj ambalaj makineleriyle ilgili gelişmeleri öğrenmek için her şey var.
Aldığım notları, getirdiğim belgeleri inceledikçe sektördeki gelişmeleri nasıl okuduğumu okuyucuyla paylaşacağım. Bugün sektörde gözlediğim 7 eğilime kısaca değineceğim.
İlk bakışta 7 eğilim
1. Geçmişte büyük üretim miktarları, büyük birimler üzerine kurulu bir ambalaj sektörü izlerdik. Bu yapı değişmiştir; hızla da değişmektedir. Sipariş boyları küçülmekte, kişiye göre üretim yapılmakta ve ambalaj boyları da tek bir kullanıma kaymaktadır. Bu yapı değişikliği, ister istemez makine tasarımlarında da etkili olmaktadır.
2. Ambalaj sektörünün alt-sektörleri ve üretim bölümlenmesi de hızla artmaktadır. İletişim teknolojilerinin desteklediği yapı değişikliği Interpack Fuarı'nda sergilenen bütün makinelere yansımıştır. Çok esnek, modüler, değişmelere hızla uyum gösteren, kişinin kullanımını kolaylaştırıcı özellikler taşıyan ambalaj makineleri geliştirilmiştir.
3. Ambalaj hacimlerindeki küçülme, üretimin inanılmaz hızlara ulaşılmasını etkileyen hususlardan biridir. Ülkemizdeki yaygın anlatımıyla "öğünlük ambalaj" önem kazanınca, dakikada bin birimi aşan işlem yapan makineleri geliştirilmi; firmalar makine hızlarındaki uyumu sergilemeştir.
4. Ambalaj sektörü, "inovasyon-odaklı" hale gelmiştir. Özellikle "bireyselleşme eğilimi" inovasyon ihtiyacını artırmış; çeşitlenen, renklenen ve zenginleşen bir ambalaj sektörü oluşmuştur.
5. Kozmetik, içecekler, toz malzemeler, değişik gıda ürünlerinde ambalaj ihtiyacı sektörde köklü biçimde Ar-Ge, tasarım, inovasyon ihtiyacını artmış; ambalaj ve ambalaj makine üreticileri bu değişmelere hızlı yanıt vermek zorunda kalmıştır. Sektörde "Zaruret maharet doğurur" sözünü doğruylan değişik gelişmelere Interpack' da tanıklık edilmiştir.
6. Nüfus artışı, yaşlı nüfus oranındaki büyüme, orta sınıfın yükselme süreci, tüketici değer, beklenti ve davranışlarındaki değişme ambalaj sektöründe ürün ve makine kombinasyonlarını hızla farklılaştırmaktadır. Talep odaklı üretimin ağırlık kazanması, her şeyin interneti (IoT) ve endüstri 4.0 Interpack' ta ön unsur olarak kendini kabul ettirmiştir.
7. Eşzamanlı uygulama potansiyelinin artması, kontrol mekanizmalarını farklılaştırmıştır. Sistemin kontrolü -"edilgen kontrol" de deniyor- ağırlık kazanırken, insan kontrolu, "etken kontrol" giderek küçülmektedir; teknolojinin insan performasını artırma işlevini, insanın yerini alma işlevine dönüştürmesi fuarda çok somut biçimde gözlemlenebilmektedir.
ASD'nin adımı
Başlıklar halinde aktardığımız eğilimler, bizim kişisel gözlemlerimiz. Fuara katılanlar Çin'in katılımında bir yavaşlama, Hindistan'dan katılımda ise olağanüstü arttışı gözlemiştir.
Gelişmekte olan ülkeler sektörün ülke kalkınmasındaki önemini hızla kavramakta, hem üretici firmaların katılımı hem de gözlemci ziyaretçi sayıları artmaktadır.
Türkiye'den 191 üretici fuara katılırken, çok sayıda gözlemci de vardı... ASD'nin bir arama konferansı ile katılımcıların gözlemlerini alması ve yazılı belge haline getirmesi yararlı bir çalışma olacaktır. Saptamalarımızı zenginleştirmiş olur; bir sonra ki Interpack'a giderken bir öncekinin saptamalarını elimizde bulundurursak; fuar gezilerinin değer katma verimini artırırız.