İnternet vasıtasıyla yurtdışından satın alınan hizmetlere KDV getirildi!

Soner ALTAŞ - Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Başmüfettişi

27 Mart 2015 tarihli DÜNYA gazetesinde yayımlanan “Avrupa Birliği’nde Yeni KDV Sistemi ve Diğer Ülkelere Yansıması” başlıklı yazımızda, Avrupa Birliği’nin 1 Ocak 2015 tarihinden itibaren, dijital ürünlerin katma değer vergisinde yeni bir sisteme geçtiğini, Avrupa Birliği Konseyi’nin uygulamaya koyduğu 1042/2013 sayılı düzenlemesi ile telekomünikasyon, yayım ve elektronik hizmetlerde, satıcının bulunduğu yere göre KDV alınmasından vazgeçilip vergilendirmede tüketicinin bulunduğu ülkenin esas alındığını, düzenlemenin GSM, telefon, internet sağlama, televizyon ve radyo yayımcılığı, yazılım, bulut teknolojisi, online oyun, e-öğrenme, e-kurs, e-kitap, müzik ve video yükleme, hosting, online ödeme sistemleri gibi alanlarda faaliyet gösteren şirketleri kapsadığını, tüketicinin AB’de yaşaması ve yukarıda sayılan telekomünikasyon, radyo/televizyon yayımı ve elektronik hizmetlerinden satın alması durumunda, anılan düzenlemenin AB dışındaki şirketleri de kapsadığını, AB’nin bu amaçla kısa adı MOSS olan ve Türkçeye Mini Tek Durak Mağazası olarak çevirebileceğimiz Mini-One-Stop-Store adlı bir sistemini kurduğunu, ülkemizde teknolojiye erişimin ucuzlaması ve internet kullanımın yaygınlaşması ile birlikte artan e-ticaret hacmi dikkate alındığında, yabancı ülkelerde faaliyet gösteren şirketlerden elektronik ortamda yapılacak dijital ürün satın alımlarında benzer bir sistemin uygulanabilirliğinin müzakere edilmesinin ve ülkemizde de hayata geçirilmesinin faydalı olacağını” yazmıştık.

AB’dekine benzer bir uygulama, 28 Kasım 2017 tarihinde kabul edilen 7061 sayılı Kanun'un 41’inci maddesi ile Türk vergi hukukuna da kazandırıldı. Getirilen bu yeniliğe göre, Türkiye’de ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi bulunmayanlar tarafından katma değer vergisi mükellefi olmayan gerçek kişilere elektronik ortamda sunulan hizmetlere ilişkin katma değer vergisi, bu hizmeti sunanlar tarafından beyan edilip ödenecektir. Elektronik ortamda sunulan hizmetlerin kapsamı ile uygulamaya ilişkin usul ve esaslar ise Maliye Bakanlığı tarafından belirlenecektir. Böylece, yurt dışından ülkemizdeki tüketicilere hizmet sunan gerçek veya tüzel kişiler de KDV mükellefi olarak addedilecektir. Örneğin, Türkiye’de yaşayan bir tüketici internet üzerinden Amerika’da faaliyet gösteren bir şirketten ücretini ödeyip cep telefonuna bir uygulama indirdiğinde, Amerikalı şirketin bu satış üzerinden ülkemizde geçerli KDV’yi hesaplayıp Türk Gelir İdaresi’ne beyan etmesi ve ödemesi gerekecektir.

Düzenleme henüz çok yeni olduğundan, Maliye Bakanlığı bu konuda nasıl bir usul ve esas belirleyecek, bilemiyoruz. Ancak, düzenleme oldukça yerindedir ve mütekabiliyet esasına da uygundur. Sadece aklımıza bazı sorular takılmaktadır. AB’de bu yükümlülük şirketler için getirilmiştir. Oysa, Türk vergi hukukuna kazandırılan yenilikte “Türkiye’de ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi bulunmayanlar” denilerek, kapsama yurtdışından Türkiye’ye elektronik ortamda hizmet satışı yapan gerçek ve tüzel kişilerin tamamı dahil edilmiştir. Dünyada en çok bilinen online alışveriş sitelerinden birisi olan Ebay üzerinden gidelim mesela. Ebay aslında alıcı ile satıcı arasında bir nevi aracı konumundadır ve alışveriş üzerinden komisyon almaktadır. Ebay’da şirketler yanında gerçek kişiler de hizmet satabilmektedir. Bu yönüyle, yurtdışındaki gerçek kişiden Türkiye’deki gerçek kişiye satışlarda KDV’nin beyan edilip ödenmesinde oluşturulacak mekanizmanın uygulanabilirliği kanımızca biraz tartışmalıdır. Satıcıları genelde gerçek kişilerden oluşsa da satışı doğrudan kendisi satıp faturalandıran amazon gibi global şirketler ile yurtdışında muhtelif yazılım programları satan şirketler yönünden ise bir sıkıntı yaşanmayacağı düşünülmektedir. Tabi, getirilen bu düzenlemeden yurtdışından elektronik ortamda yazılım vesaire gibi hizmet alan tüketiciler bir nebze tedirginlik yaşayabilir, ancak, içleri rahat olsun. Zira, düzenleme bu konudaki yükümlülüğü hizmeti alana değil satana getiriyor.