İnşaat maliyetlerinde büyük artış var

Türkiye İstatistik Kurumu, üçer aylık dönemlerde inşaat maliyetlerindeki artış oranlarını açıklıyor.

İnşaat maliyetleri ekonomiyi çok hem de çok ilgilendiriyor. Çünkü; (1) Kamunun büyük projelerinin tamamı inşaat projeleri, (2) Özel sektör yatırımlarının tamamına yakını inşaat yatırımı, (3) TOKİ destekli çok sayıda konut projesinin yapımı devam ediyor, (4) Çok sayıda birikim sahibi ev satın almaya niyet etmiş durumda, hesabını yapıyor

İnşaat maliyetlerindeki artış; (1) Kamu projelerinin işvereni olarak devleti ve de belli bir maliyet hesabı yaparak bu projelerde yükümlülük altına giren müteahhitleri (2) TOKİ destekli konut inşa eden, inşaatı devam eden veya bitmiş konut stoku bulunan yapımcıları, (3) Konut satın almak için bekleyen halkı ilgilendiriyor.

Bina inşaatı maliyet endeksi, temmuz-ağustos-eylül aylarını kapsayan yılın üçüncü üç aylık döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre, (yıllık olarak) ortalama yüzde 17.1 oranında arttı.

Malzeme artışı yüzde 18.7, işçilik artışı yüzde 11.9 oranında

Temmuz-ağustos-eylül aylarını kapsayan 3 aylık dönemin inşaat maliyetleri ile bir önceki yılın aynı aylarındaki maliyet arasında artış yüzde 22.1 oranında.

Üç aydan üç aya maliyet artışları demir çelik malzemede yüzde 58.1, kalorifer malzemesinde yüzde 26.6, elektrik malzemesinde yüzde 25.4, sıhhi tesisatta yüzde 23.9, ahşap malzemede yüzde 23.9 oranında. İnşaat maliyetlerindeki artış, döviz kurundaki değişim sonucu inşaat malzemesi fiyatlarındaki artıştan ve de özellikle inşaat demiri fiyatlarındaki artıştan kaynaklanıyor. Malzeme fiyatlarındaki artışın yüksekliği yanında bir yılda işçilik maliyetinin yüzde 11.9 oranında artması da dikkati çekiyor.

İnşaat maliyetlerindeki artış sonunda yeni konut fiyatlarının yükselmesine yol açacak. Çok sayıda yeni konut inşaatı var. Fakat satılmayı bekleyen eski maliyetlerle üretilen çok sayıda da konut var. Konut yapımcıları, henüz maliyet artışlarının konut fiyatlarına yansıtılmadığını, yıl başından sonra konut fiyatlarındaki artışın kaçınılmaz olduğunu belirtiyorlar. Konut sektöründeki gelişmeleri yakından izleyen Milliyet’ten Duygu Erdoğan’ın haberine göre; “yüksek gelen maliyetler ardından gayrimenkul fiyatlarında artışın ‘kaçınılmaz’ hale geldiğini belirten sektör temsilcileri, yılın son aylarını ‘önemli fırsat’ olarak niteliyor.

Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği Başkanı Feyzullah Yetgin, ithal malzeme başta olmak üzere, işçilik fiyatlarıyla birlikte artışların sektör tarafında ‘dayanılmaz’ hale geldiğini satışlardaki durgunluk nedeniyle fiyatlarında zamların sürekli ertelendiğini söylüyor.

Sur Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Altan Elmas, maliyet artışı sonunda satış fiyatlarına yansıtılacak. Çünkü sürdürülebilir değil. Bugüne kadar yansıtılmamış olmasının nedeni ise rekabet. Sanayiciden  taahhüt gruplarına kadar herkes konut üretmeye başladı. Talepte azalma yok ama üretim çok. Bu rekabetin dışında kalmamak için fiyatlara yansıtılmadı. Malzemeciler hiç geri kalmıyor, her zammı mutlaka uyguluyor. Biz yapamıyoruz” diyor. 

Ağaoğlu Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu, “Bıçak kemiğe dayanmadı, kemiği de yaraladı” diyerek, maliyet artışlarının konut fiyatlarına yılın başında mutlaka yansıyacağını belirtiyor.

İnşaat maliyetlerindeki artış öncelikle yeni konut fiyatlarında artışa yol açacak ama, sonunda artış genel fiyat çizgisini etkileyecek.