İnşaat izinlerinde yavaşlama var
Konut stokundan söz ediyoruz. Buna rağmen yeni konutların yapımı sürüyor. Yapımı süren konutların ne kadarının tamamlandığını, yapı kullanım izini aldığını bilemiyoruz.
Bilindiği gibi yapımcılar önce yapı izin belgesi alıyor. Yapı tamamlanınca da kullanım belgesine sahip oluyor.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun yayınladığı verilere göre;
Bu yılın ilk 3 ayında belediyeler tarafından 135 bin daire için yapı izin belgesi verildi. Geçen yılın ilk üç ayında bir önceki yıla göre, bina sayısı %23.5 oranında daire sayısı ise %41.9 oranında azaldı.
Geçen yılın aynı döneminde de bina sayısında % 13.5, daire sayısında %10.6 azalma görülmüştü.
Demek ki, yapımcılar, talepteki yavaşlama sonucu stok artışını görünce yeni bina yapımını yavaşlatıyorlar.
Yavaşlama bu yıl daha belirgin hal aldı.
Yapı alanı ve yapılarla ilgili harcama hedeflerinde de gerileme var.
Yapı izin belgelerinin yüzölçümü %32.9, değeri %19.8, oranında azaldı. Geçen yılın aynı döneminde yapı izin belgelerinin yüzölçümünde azalma % 16.2, değerlerinde azalma % 2.4 oranında idi.
Bu yılın ilk 3 ayında alınan yapı izin belgelerinde, yapı değer tahmini 37.8 milyar TL olarak gösteriliyor
Geçen yıl ise aynı dönemde alınan yapı izin belgelerinde gösterilen yapı değer tahmini 47.2 milyar TL idi.
Daire sayısına göre ise 2018 yılının ilk 3 ayında yapı izin belgesi alan toplam dairelerin % 82’si özel sektöre, % 11’i kamuya, kalanı kooperatiflere ait.
Görüldüğü gibi kamu lojman inşaatı için izin almaya devam ediyor.
Yapıların toplam yüzölçümüne göre İstanbul en yüksek paya sahip. İstanbul’u, Ankara ile Antalya illeri izliyor. Yüzölçümü en düşük olan iller sırasıyla Bayburt, Tunceli ve Muş.
Üç ayda İstanbul’da 19 bin yeni daire için yapı izin belgesi alındı.
Yapı izin belgeleri sayısında büyük gerileme varken yapı kullanma belgelerinde daha olumlu bir gelişme izleniyor.
Belediyeler tarafından yılın ilk 3 ayında 27.950 binada 200 bin daire için yapı kullanma izin belgesi verildi. Geçen yıl aynı dönemde 195 bin daire için kullanma belgesi verilmişti.
Yapı kullanma izini verilen binaların değeri 49.3 milyar TL olarak beyan ediliyor.
Yapı kullanım belgesi alan illerin başında gene İstanbul, Ankara ve İzmir geliyor.
Yapı kullanım belgesi alan illerde, daire sayısına göre, İstanbul 35 bin daire ile en yüksek paya sahip oldu. İstanbul’u 16 bin daire ile Ankara ve 13 bin daire ile İzmir illeri izledi.
Hükümet konut sektörünü ekonominin dinamiği olarak kabul ediyor. Ancak değişen şartlar konut talebini yavaşlattı. Hükümetin uygulamaya koyduğu yoğun-etkili teşvik tedbirleri talepte kısa süre de olsa artış gerçekleştirecek. Ancak bu artışın önümüzdeki dönemde devam etme olasılığı pek zayıf.