İnovasyon Stratejileri

Değişen pazar koşulları, giderek birbirine benzeyen ürünler, azalan fiyat farkları ve müşterilerin her geçen gün geçmişe nazaran daha bilinçlenmiş olmaları işletmelerin standart ve her yerde bulunan ürünlerle rekabette başarılı olmalarını zorlaştırmaktadır. Bu nedenle işletmelerin rekabet üstünlüğü sağlamaları için inovatif yaklaşım çok önemlidir ve bu yaklaşımın sürdürülebilir olması gerekmektedir.

Zamanında yenilikçi olarak bilinen Nokia, Kodak, Yahoo gibi şirketlerin, günümüzde eski başarılarından uzak olmalarını, inovasyon stratejilerini sürdürmemeleri gelmektedir.

Bir işletmenin, performansını yükseltmesi, inovasyonu ne ölçüde ve ne şekilde kullanmaya yöneldiği ile ilgilidir. İnovasyon stratejileri geliştirmek, işletmeler için önemlidir, çünkü bu stratejiler örgütlerin genel iş stratejisine yön vermektedir ve stratejik hedeflere ulaşmayı sağlamaktadır.

İşletmelerin büyük bir kısmı inovasyon yapmanın ve sürdürmenin önemini kavramışken, bir yandan da bir rekabet stratejisi olarak kabul edilen inovasyona nereden başlayacaklarını, neyi, ne zaman yapacaklarını veya rekabet karşısında hangi ürünlerde (Mal ve hizmetlerde) inovasyon yapacaklarını tespit etmekte zorlanmaktadırlar, çünkü inovasyonun bir parmak şıklatmasıyla oluşacak veya bir beyin fırtınası toplantısında fikirlerin ortaya çıkmasıyla oluşması zordur. Mutlaka üzerinde düşünülmeli, geliştirilmeli, yapılabilirliği ve etkinliği net olarak belirlenmeli, maliyet hasapları yapılmalı, hatta işletmenin diğer ürünleri ile olan etkileşimi (Olumlu veya olumsuz) tespit edilmeli ve zaman planlanması ortaya konmalıdır.

Diğer ürünlerle olan etkileşimi konusunu biraz açmak gerekirse; geliştirilecek yeni ve inovatif bir ürün, mevcut ürün gamından satışı yüksek olan ürünlerin satışını olumsuz yönde etkileyecek ise, belki de bu inovasyonu daha ileri bir tarihte pazara vermek uygun olabilir. Çok satan ürünlerin ürün yaşam eğrileri düşmeye başladığında (Yani artık eskisi kadar satmadığında ve pazardan çıkış aşamasına doğru gelindiğinde) yeni ve inovatif ürün pazara verilebilir.

İnovasyonun aslında rakipler tarafından da izlendiğini ve her inovasyonun bir gün imitasyona dönüşeceğini de kabul etmek gerekmektedir. Bu nedenle yapılacak olan inovasyonların da stratejilerini belirlemek gerekmektedir.

Aşağıdaki tabloda inovasyon stratejileri farklı şekilde sınıflandırılmış bir şekilde yer almaktadır.

En çok bilinen sınıflandırmalardan olan Freeman’ın sınıflandırmasını kullanarak, sizlere dört ayrı yazıda, saldırgan strateji, savunmacı strateji, taklitçi ve bağımlı strateji, geleneksel ve fırsatçı saldırgan strateji başlıklarından oluşan dört ana inovasyon stratejisini aktarmaya çalışacağım.

Bu yazımdan itibaren sırayla inovasyon stratejileri konusunda detaylı bilgi verirken, ilgili işletmelerin ve yöneticilerin inovasyonla ilgili almaları gereken kararları, yol haritaları ve yapılması gereken planlar konularında daha çok fikir sahibi olmalarını hedeflemekteyim.

Kaynakça

(1) Miles, R.E. & Snow, C.C. (1978). Organizational strategy, structure and process. New York: McGraw-Hill
(2) Freemann, C. & Soete, L. (1997). The Economics of Industrial Innovation
(3) Tidd, J. & Bessant, J. (2005). Strategic Innovation Management
(4) Gilbert, J.T. (1994). “Choosing an innovation strategy: Theory and practice.” Business Horizans Vol. 37, Issue 6, Nov.- Dec. 1994, Pages 16-22