İnceleme ve muktezalar konusunda yapılan anket sonuçları

Zeki GÜNDÜZ
Zeki GÜNDÜZ VERGİ POLEMİKLERİ [email protected]

Değerli DÜNYA okurları 07.12.2010 tarihinde "PwC Business School" tarafından düzenlenen IX. Çözüm Ortaklığı Platformu'nda yapılan elektronik anket sonuçlarından bazılarını paylaşmak istiyorum.

Özelge sistemi yavaş işliyor

Soru: Yeni özelge sisteminden özelge talep ettiniz mi?

 Yanıt Sayısı %

Evet 49 17

Hayır 233 83

Toplam 282 100

Soru: Özelge talebinize ne kadar zamana cevap aldınız?

 Yanıt Sayısı %

1 Aydan kısa zamanda 6 7

3 Aydan kısa zamanda 5 6

6 Aydan kısa zamanda 7 9

Henüz cevap alamadık 64 78

Toplam 82 100

Son bir yılda incelemeler hızla artmış.

Soru: İşletmeniz ne zaman vergi incelemesine tabi tutuldu?

 Yanıt Sayısı %

Son 1 yıl içinde 82 55

Son 2 yıl içinde 19 13

Son 3 yıl içinde 18 12

Son 5 yıl içinde 29 20

Toplam 148 100

Soru: İnceleme nasıl sonuçlandı?

 Yanıt Sayısı %

Tarhiyat öncesi uzlaşma ile 32 28

Tarhiyat sonrası uzlaşma ile 37 33

Dava ile 44 39

Toplam 113 100

Sonuç

Kısıtlı bir grup içinde de yapılmış olsa bu sonuçları paylaşmak istedim.

1. Bu sonuçlara göre, büyük ölçekli şirketlerde vergi incelemelerinin artık düzenli-sürekli bir hal alacağı anlaşılıyor.

2. Yeni mukteza sistemi çok yavaş işliyor.

Firmanızın sektör içindekini yerini Merkez Bankası söylüyor

Değerli DÜNYA okurları sizinle bugün Merkez Bankamızın çok güzel bir hizmetini paylaşacağım.

Banka şuan bu hizmeti bir bedel almaksızın yapıyor. Ama bu yazı sonrası talepler artarda bir bedel istenir hale gelirse bilemem.

Firmanızın bulunduğu sektördeki yerinin çok çeşitli açılardan karşılaştırmalı olarak analitik bir rapor halinde sunulduğu çalışmalar talep üzerine yapılıyor ve kısa sayılabilecek bir sürede tamamlanıp gönderiliyor.

"Firmanın Sektör İçindeki Yeri" çalışmasını, TC Merkez Bankası'nın İstatistik Genel Müdürlüğü - Reel Sektör Verileri Bölümü hazırlamaktadır.

Transfer fiyatlaması değerlendirmeleri açısından da piyasaya göre durumunuzu anlayabilmenize yardımcı olabilecek bu çalışmayı yaptırmanızı tavsiye ederim.

İletişim        

E-Posta         :[email protected]     

Internet Adresi  :http://www2.tcmb.gov.tr/sektor/anamenu.htm     

Telefon  :(312) 310 36 46 / 3345 / 2335 / 2338 / 3340    

Fax   :(312) 324 23 06, (312) 309 00 18  

Zamanaşımına çeyrek kala tebliğ edilen raporlar

Değerli DÜNYA okurları, geçen yıl bu günlerde sizlerle yılın son günlerinde alelacele tebliğ edilen vergi inceleme raporları konusundaki görüşlerimi paylaşmıştım. Bir yılı daha geride bırakmaya yaklaştığımız bu günlerde gündemimizde yine aynı konular var. Ben de aynı konudaki düşüncelerimi bir kere daha sizlerle paylaşma ihtiyacı duydum.

1. Zamanaşımına çeyrek kala rapor tebliğinin gerekçesi

Vergi incelemesine yetkili olan arkadaşlarımızın üzerinde stres yaratan konulardan en önemlisi "zamanaşımlı işler" dir.

Bu günlerde 2005 yılı ile ilgili işlerini de ne yapıp edip bitirmeye ve yılın son günlerinde mükelleflere tebliğ etmeye çalışıyorlar. Bu nedenle de bazı iş adamları ve yeminli mali müşavirler diğer meslektaşları gibi yeni yılı neşeyle karşılama telaşı yanında bir de bu işlerin telaşını yaşıyorlar.

Öncelikle belirtelim ki, sene sonlarında yapılan tebligatların nedeni "sadizm" değil, "zamanaşımıdır". Ancak bazen son gün yapılan tebligatlardan ayrı bir haz alıyor olduklarından da şüphelenmiyor değilim.

2. Ne derece sağlıklı?

Efendim, eskilerin "Acele işe şeytan karışır." deyimi boşa değildir. Zamanaşımı telaşıyla, yılın son gününe yetiştirilen raporlar, ister istemez hukuki hatalar, maddi hatalar, yorum yanlışlıkları vb. değerlendirme zaafları taşıyabilmektedir. Gerçi mükellef açısından bakıldığında bu durum kötü de değildir. Ya dört başı mamur, eskilerin deyimi ile "Ağyarını mani, efradını cami" (amiyane tabiri ile dört dörtlük) raporlar olsaydı, daha mı iyi olurdu?

3. Gecikme faizi? Diğer yıllar?

Biliyorsunuz vergi inceleme elemanlarınca yapılan cezalı tarhiyatlarda anapara için ödeme gününe kadar faiz hesaplanmaktadır.

Dolayısıyla 2005 yılı ile ilgili bir eleştiri beş yıllık bir faiz yükü de taşımaktadır. Bunun yanında aynı hatanın veya eleştirilen konudaki uygulamanın izleyen yıllarda da aynı şekilde yapılmış olması kuvvetle muhtemeldir.

Bu nedenlerle, 2005 yılı eleştirilen şirketler atacakları adımlarda sadece 2005 yılını değil, aynı zamanda sonraki yıllara etkisini de dikkate almak zorundadır.

4. Yasal haklar?

a) Taslak af yasası

Bu saatten sonra tebliğ edilecek inceleme raporları ile ilgili olarak mutlaka taslak yasanın hükümleri de göz önüne alınmalıdır.

b) Tarhiyat öncesi uzlaşma

Yılın son günlerinde tebliğ edilen raporlar için bu hak tanınmıyor.

c) Tarhiyat sonrası uzlaşma

Tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde uzlaşma dilekçesi ile başvurulmalı. Başvurudan sonra Mali İdare size uzlaşma gün ve saatini gösteren bir davetiye gönderecek.

d) Yargı

Uzlaşılamazsa, uzlaşma tutanağının imzalandığı günü izleyen günden itibaren 15 gün içinde dava açılması gerekmektedir. Uzlaşılan konularda yargıya gitmek mümkün değildir.

aa- Tahsilat

Yargı kararı çıkana kadar vergi idaresi tahsilat için zorlayamaz. Ancak, ilk mahkeme (vergi mahkemesi) mükellef aleyhine sonuçlanır ve Danıştay'dan yürütmeyi durdurma kararı alınamazsa vergi idaresi Danıştay kararını beklemeden tahsil için takibe geçebilir.

bb- Vergi mahkemesi süreci

Yaklaşık 1 yıl sürer. Talep edilirse bir kez duruşma yapılır, akabinde karar verilir.

cc- Danıştay aşaması

Vergi mahkemesi kararı mükellef lehine ise idare her halükarda Danıştay'a gider. Ortalama 2 yıl sürer.

e) Teminat

Vergi idaresi, yargı aşamasındayken, tarh edilen tutarlar için teminat da isteyebilir. Gayrimenkul veya teminat mektubu vb. bir teminat yargı aşaması boyunca vergi dairesince talep edilebilir.

5. Tavsiyeniz

Uzlaşma konusunda karar verirken konuyu enine boyuna masaya yatırıp iyi değerlendirin. Dolayısıyla, uzlaşma aşamasında uzlaşıp uzlaşmamaya, uzlaşılacak tutara, yargıya gidiliyorsa alınan riskin büyüklüğüne bu değerlendirmelere dayanarak karar verebilmek mümkün olabilecektir.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar