İmalat sanayiine yönelik teşvik belgesi kapsamındaki inşaat işlerinde KDV iadesi

Katma Değer Vergisi Kanunu'na 6770 sayılı Kanun ile eklenen geçici 37. maddede, imalat sanayiine yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirilen bina-inşaat harcamalarında yüklenilen KDV'nin iadesine ilişkin usul ve esaslar hükme bağlanmıştır. Daha sonra, anılan maddede 7061 sayılı Kanun’un 43. maddesiyle, değişiklik yapılmış ve imalat sanayi yatırımları üzerindeki katma değer vergisinden kaynaklı finansman yükünü gidermek amacıyla, bu yatırımlar nedeniyle önceki düzenlemede 2017 yılı için geçerli olan inşaat harcamaları dolayısıyla yüklenilen KDV’nin iadesi uygulamasının 2018 ve 2019 yıllarında da devam etmesi sağlanmıştır.
KDV Genel Uygulama Tebliği'nin (II/E) bölümünde "İmalat Sanayiine Yönelik Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamındaki İnşaat İşleri" bölümü eklenmiş ve konuya ilişkin açıklamalar yapılmıştır.
Anılan düzenlemelere göre; imalat sanayiine yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamında;

1- Asgari 50 milyon Türk Lirası tutarında sabit yatırım öngörülen yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle
- 2017 yılının ilk altı aylık döneminde (1/1/2017-30/6/2017) söz konusu yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere düzenlenen faturalarda yer alan ve bu süre içinde indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV’nin 1/7/2017-30/6/2018 tarihleri arasında (en erken Temmuz/2017, en geç Mayıs/2018 dönemine ait KDV beyannamesine dahil edilerek),
- 2017 yılının ikinci altı aylık döneminde (1/7/2017-31/12/2017) söz konusu yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere düzenlenen faturalarda yer alan ve bu süre içinde indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV’nin 1/1/2018-31/12/2018 tarihleri arasında (en erken Ocak/2018, en geç Kasım/2018 dönemine ait KDV beyannamesine dahil edilerek)
- 2018 yılının ilk altı aylık döneminde (1/1/2018-30/6/2018) söz konusu yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere düzenlenen faturalarda yer alan ve bu süre içinde indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV’nin 1/7/2018-30/6/2019 tarihleri arasında (en erken Temmuz/2018, en geç Mayıs/2019 dönemine ait KDV beyannamesine dahil edilerek),
- 2018 yılının ikinci altı aylık döneminde (1/7/2018-31/12/2018) söz konusu yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere düzenlenen faturalarda yer alan ve bu süre içinde indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV’nin 1/1/2019-31/12/2019 tarihleri arasında (en erken Ocak/2019, en geç Kasım/2019 dönemine ait KDV beyannamesine dahil edilerek),
- 2019 yılının ilk altı aylık döneminde (1/1/2019-30/6/2019) söz konusu yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere düzenlenen faturalarda yer alan ve bu süre içinde indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV’nin 1/7/2019-30/6/2020 tarihleri arasında (en erken Temmuz/2019, en geç Mayıs/2020 dönemine ait KDV beyannamesine dahil edilerek),
- 2019 yılının ikinci altı aylık döneminde (1/7/2019-31/12/2019) söz konusu yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere düzenlenen faturalarda yer alan ve bu süre içinde indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV’nin 1/1/2020-31/12/2020 tarihleri arasında (en erken Ocak/2020, en geç Kasım/2020 dönemine ait KDV beyannamesine dahil edilerek),

2- 50 milyon Türk Lirası tutarına kadar sabit yatırım öngörülen yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle
- 2017 yılında söz konusu yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere düzenlenen faturalarda yer alan ve 2017 yılı sonuna kadar indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV’nin 1/1/2018-31/12/2018 tarihleri arasında (en erken Ocak/2018, en geç Kasım/2018 dönemine ait KDV beyannamesine dahil edilerek),
- 2018 yılında söz konusu yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere düzenlenen faturalarda yer alan ve 2018 yılı sonuna kadar indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV’nin 1/1/2019- 31/12/2019 tarihleri arasında (en erken Ocak/2019, en geç Kasım/2019 dönemine ait KDV beyannamesine dahil edilerek),
- 2019 yılında söz konusu yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere düzenlenen faturalarda yer alan ve 2019 yılı sonuna kadar indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV’nin 1/1/2020-31/12/2020 tarihleri arasında (en erken Ocak/2020, en geç Kasım/2020 dönemine ait KDV beyannamesine dahil edilerek),
talep edilmesi halinde iadesi öngörülmektedir.

Uygulamanın esasları ve iadenin beyanı:

Bu uygulamadan yararlanacak mükelleflerin, söz konusu inşaat işlerinin yatırım teşvik belgesinde öngörülen yatırıma ilişkin olması ve teşvik belgesinde öngörülen süre içinde yapılmış olması gerekmektedir.

İstisna, münhasıran söz konusu yatırımlar kapsamındaki inşaat taahhüt işi, nakliye, hafriyat ve benzeri inşa işlerine ilişkindir. Yatırımı yapanların söz konusu inşaat işlerinde kullanılan mal alımları da bu kapsamda değerlendirilir. Dolayısıyla söz konusu istisna inşaat işlerine ilişkin olmak koşuluyla hem hizmet hem de mal alımlarını kapsamaktadır.

Bu istisna, verginin önce uygulanıp sonra iade edilmesi şeklinde düzenlenmiş olup, istisna kapsamında değerlendirilen mal ve hizmet alımlarında genel hükümler çerçevesinde KDV uygulanır. Yatırımı yapan belge sahibi mükellefler tarafından inşaat işlerine ilişkin bu şekilde yüklenilen vergiler, ilgili dönemde indirim konusu yapılır. Söz konusu mükelleflerin bu şekilde yüklenip indirim hesaplarına dahil ettikleri vergilerin öncelikle indirim yoluyla telafi edilmesi gerekmektedir. İlgili altı aylık veya yıllık dönemlerde yüklenilen ve indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV’nin iadesi mümkündür. Ancak, iadesi talep edilecek KDV tutarının altı aylık veya yıllık dönemlere ilişkin son dönem beyannamesindeki sonraki döneme devreden KDV tutarını aşmaması gerekir.

İadesi talep edilecek tutar, talebin yapılacağı döneme ait KDV beyannamesinin “İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler” kulakçığının “Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler” tablosunun 442 kod numaralı “İmalat Sanayiine Yönelik Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamındaki İnşaat İşleri” satırında beyan edilir.

Yatırımın ilgili mevzuat hükümlerine göre tamamlanamaması halinde, iade edilen vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanarak iade tarihinden itibaren gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir.
İadenin yapılması

Mükelleflerin bu işlemden kaynaklanan mahsuben iade talepleri

- Standart iade talep dilekçesi,
- İade talep edilen döneme ilişkin indirilecek KDV listesi,
- İade hakkı doğuran işleme ait yüklenilen KDV listesi,
- Yatırım teşvik belgesi ve eki listenin onaylı örneği belgelerin ibraz edilmiş olması halinde miktarına bakılmaksızın vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranmadan yerine getirilir.

Mükelleflerin bu işlemden kaynaklanan ve 5.000 TL’yi aşmayan nakden iade talepleri vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranmadan yerine getirilir. Nakden iade talebinin 5.000 TL’yi aşması halinde aşan kısmın iadesi, vergi inceleme raporu veya YMM raporuna göre yerine getirilir. Teminat verilmesi halinde mükellefin iade talebi yerine getirilir ve teminat, vergi inceleme raporu veya YMM raporu sonucuna göre çözülür.

Öte yandan, süresinde düzenlenmiş tam tasdik sözleşmesinin mevcudiyeti halinde, bavul ticareti ve yolcu beraberi eşya ihracatından doğan iadelerde 3568 sayılı Kanuna ilişkin Genel Tebliğlerle belirlenen limitlere göre, diğerlerinde miktara bakılmaksızın vergi inceleme raporu ve teminat aranmadan iade yapılmaktadır. Tam Tasdik Sözleşmesi olmaması halinde ise YMM tarafından rapor yazılabilecek iadelerde sınır tutar, iadenin ne olduğuna göre değişmekte olup, 2019 yılında talep edilecek ihracatlara ilişkin iadelerde her bir dönem için limit 695.000 TL, indirimli orana tabi iadelerde ise 1.391.000 TL’dir. Ancak, teşvik belgeli inşaat yatırımlarından kaynaklanan iadelerde iade tutarı limitinin ne olduğu belirsizdir. KDV Uygulama Tebliği’nde bu konuda bir belirleme de yapılmamıştır. Buna rağmen, şifahi olarak öğrendiğimize göre; Gelir İdaresi Başkanlığı bunlarda da ihracattan ve diğer işlemlerden kaynaklanan kdv iadelerinde uygulanan limitin (695.000 TL) uygulanması gerektiği görüşündedir. Kanımızca, teşvik olarak getirilen bu düzenlemede sınırlayıcı yaklaşımdan vazgeçilmeli ve iadelerin amaca uygun olarak daha kısa sürede yapılabilmesi için, süresinde yapılmış Tam Tasdik Sözleşmesi olsun olmasın, YMM tarafından düzenlenecek rapora istinaden iade işlemleri yapılabilmeli ve Gelir İdaresi Başkanlığı’nca bu konuda Tebliğle açıklama yapılmalıdır.