İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti yapan mükelleflerin binek otomobil alımlarında KDV indirimi

Akif AKARCA / Dr.Mehmet ŞAFAK
Akif AKARCA / Dr.Mehmet ŞAFAK VERGİNİN GÜNDEMİ [email protected]

3065 sayılı Kanun’un (29/1)’inci maddesine göre mükellefler, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV’den, faaliyetlerine ilişkin olarak, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV’yi veyahut ithal ettikleri mal ve hizmetler dolayısıyla ödedikleri KDV’yi indirebilirler. Ancak, vergi indirimine imkân tanınmayan bazı haller kanunun 30’uncu maddesinde sayılmış olup, kanunun (30/b) maddesine göre; faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları binek otomobillerinin alış belgelerinde gösterilen KDV hariç olmak üzere, KDV mükelleflerinin binek otomobili alımında yüklendikleri KDV’nin indirimi mümkün bulunmamaktadır.

Bakanlar Kurulu’na verilen yetkiye dayanılarak mal ve hizmetlere uygulanan KDV oranlarını belirleyen2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın 1’inci maddesiyle mal teslimleri ile hizmet ifalarına uygulanacak KDV oranları, söz konusu kararnameye;

- Ekli listelerde yer alanlar hariç olmak üzere, vergiye tabi işlemler için (%18),

- Ekli (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için (%1),

- Ekli (II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için (%8),

olarak tespit edilmiştir.

(I) sayılı listenin 9. sırasında motorlu taşıtlardan sadece kullanılmış olanlar için uygulanan KDV oranına ilişkin düzenleme bulunmakta olup, anılan kapsamdaki motorlu taşıtların teslimi %1 oranında KDV’ye tabidir. Ancak, anılan bendin parantez içi hükmünde; “Katma Değer Vergisi Kanununun 30/b maddesine göre binek otomobillerinin alımında yüklenilen katma değer vergisini indirim hakkı bulunan mükelleflerin, bu araçları tesliminde bu Kararın 1 inci maddesinin (a) bendinde öngörülen vergi oranı uygulanır” denildiği için, faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların binek otomobillerini (taksi işletmecisi, sürücü kursu ve otomobil kiralama şirketi gibi işletmelerin faaliyetleri ile ilgili satın aldıkları binek otomobillerini) tesliminde kdv oranı %18 uygulanmaktadır. Bunların dışındaki diğer mükelleflerin binek otomobilleri tesliminde ise KDV oranı %1’dir.

Yukarıdaki yasal düzenlemeler uyarınca, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce (araba galerileri gibi araba alım- satımı yapan mükelleflerce) satmak amacıyla alınan binek otomobillerinin alımında ödedikleri kdv varsa (binek otomobilini satın aldıkları kişiler kdv mükellefi ve binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanlar ise bu alımlarında % 18 KDV, diğer KDV mükellefleri ise %1 KDV ödemektedirler) bu KDV’leri indirim konusu yapamıyorlardı. Bu mükelleflerin, aldıkları bu binek otomobillerini satmaları-teslimleri halinde ise %1 oranında kdv uygulamaları gerekiyordu. Bu durum, anılan mükelleflerin alım maliyetlerini yükseltmekte ve ticaretlerini olumsuz yönde etkilemekteydi.

Anılan sorunlara çözüm amacıyla, 22 Mart 2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 845 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 2007/13033 sayılı Karar’a ekli (1) sayılı listenin 9. sıranın sonunda yer alan parantez içi ifadenin sonuna aşağıdaki cümle eklenmiştir:

“İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce bu Kararın birinci maddesinin (a) bendinde belirtilen vergi oranı uygulanarak satın alınan araçların tesliminde, bu araçların alımında uygulanan katma değer vergisi oranı uygulanır:”

Anılan Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce %18 KDV oranı uygulanarak satın alınan binek otomobillerinin tesliminde KDV oranı %18 olarak uygulanacaktır.

Buna göre, söz konusu Kararın yürürlüğe girdiği 22/3/2019 tarihinden itibaren ikincil el araç ticareti yapan işletmelerce;

- %1 KDV oranı uygulanarak alınan binek otomobillerinin tesliminde %1,

- %18 KDV oranı uygulanarak alınan binek otomobillerinin tesliminde %18

KDV oranı uygulanacaktır.

Öte yandan, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun (29/5) maddesine göre, Hazine ve Maliye Bakanlığı vergi indirimi uygulamasında doğabilecek aksaklıkları, vergi mükerrerliğine ve vergi muafiyetine meydan vermeyecek şekilde, bu kanunun ana ilkelerine uygun olarak gidermeye ve indirimle ilgili usul ve esasları düzenlemeye yetkilidir.

Anılan sorunun çözümü amacıyla, yukarıda belirtilen yetkiye dayanılarak hazırlanan ve 28 Mart tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 26 seri nolu Tebliğde; “İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik kapsamında ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti ile iştigal eden mükelleflerin, 22/3/2019 tarihinden sonra alım satıma konu etmek üzere satın aldıkları binek otomobillerinin alış belgelerinde gösterilen KDV’yi indirebilecekleri” açıklaması yapılmıştır.

Keza anılan Tebliğde; “22/3/2019 tarihinden önce alım satıma konu etmek üzere satın alınan, ancak 22/3/2019 tarihi itibarıyla henüz satılmamış olup, ticari mal stoklarında bulunan binek otomobillerinin alış belgelerinde gösterilen ve daha önce indirim konusu yapılamayan KDV tutarlarının, bu araçların teslim edildiği döneme ilişkin KDV beyannamesinde indirim konusu yapılması uygun görülmüştür. Ancak, söz konusu binek otomobillerin daha önce maliyetine dahil edilen KDV tutarlarına ilişkin kayıtlarının düzeltileceği tabiidir.

İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti ile iştigal edenler, İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik kapsamında işletmesi adına yetki belgesi alan tacirler ile esnaf ve sanatkârlardır. İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti ile iştigal etmekle birlikte henüz yetki belgesi almamış olanlar, anılan Yönetmeliğe göre yetki belgesi alınması için verilen süre ile sınırlı olmak üzere yetki belgesi olmaksızın, bu kapsamda işlem yapabilirler” açıklamaları da yer almıştır.

İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti ile iştigal eden mükelleflerin alım-satım amacı dışında satın aldıkları ve işletmede kullandıkları binek otomobillerinin alış belgelerinde gösterilen KDV ise indirim konusu yapılamayacaktır.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Aramalı vergi incelemesi 26 Eylül 2019