İhracatta devlet yardımları

İHRACAT SOHBETLERİ / Şefik Ergönül [email protected] Ara sıra gelen bazı e-posta mesajları bu aralar sıklaşmaya başladı. Konuları da Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın ihracatçılarımıza sağladığı "İhracatta devlet yardımları". Hepimizin bildiği gibi, devletimiz ihracatımızı uzun yıllar boyunca ürün temelli olarak desteklemiştir. Hatta 1970'li yıllarda yüzde 45'lere varan vergi iadeleri verilmekteydi. Belli ölçütler çerçevesinde hesaplanan vergi iadeleri yıllar boyu uygulamada kaldı ve faydalı olduğu kadar, sistemi kendi yararlarına çalıştıranlar tarafından da uygunsuz bir şekilde kullanıldı. Artık, DTÖ (Dünya Ticaret Örgütü) kuralları çerçevesinde (bazı özel durumlar dışında) ürün temelinde devlet yardımı yapılmamaktadır. Ancak ihracatın önemini bilen devletler de ihracatçılarını, DTÖ kurallarını çiğnemeden desteklemenin yollarını arayıp bulmakta ve onlara destek sağlamaktadırlar. Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM ) internet sitesine ( www.dtm.gov.tr) bu çerçeveden baktığımızda, 9 destek görmekteyiz. Bu desteklerden biri fuar organizatörlerine verilmekte olup, 8 adet başlıkta da doğrudan ihracatçıya destek sağlanmaktadır. Sohbetimizin girişinde de belirttiğimiz gibi, bu destekleri konu alan ve ihracatçımızın bu desteklerden yararlanması için danışmanlık teklif eden e-posta mesajları etrafta dolaşmaktadır. Bu tür danışmanlıkları veren ve başvuruların hazırlanmasında yararlı olan birçok kişi ve kurum olduğu gibi, ne yazık ki bazı cambazlar da ortalıkta dolaşmakta ve umut tacirliği yapmaktadır. İhracatta devlet desteği almak için aracı kullanmak şart değildir. Ancak bu hizmeti dışarıdan almak isteyenlerin de mutlaka, iş yoğunluğu veya eleman eksikliği gibi, haklı nedenleri de olacaktır. Bu desteklerden yararlanmak için hizmet satın almak isteyecek ihracatçı dostlarımıza, danışmanlık vereceklerden kesinlikle referans almalarını ve referans verilen bu firmalarla mutlaka bire bir görüşme yapmalarını salık veririm. Yeterlilikleri yüksek olan ve ihracatçılarımıza yararlı olabilecek danışmanların, diğerlerinden ayırt edilebilmesi de ancak bu şekilde mümkün olacaktır. Aşağıda, ihracatçılarımız verilen doğrudan destekleri başlık olarak belirtmek istiyorum. Bu desteklerin koordinatörü olan kuruluşlar, destek miktarları ve koşulları farklıdır. Detayları verilen internet sitelerinde bulabilirsiniz. Ayrıca zaman içerisinde bu desteklerin ayrıntılarını da ele almaya çalışacağım. 1- Çevre maliyetlerinin desteklenmesi 2) Araştırma-Geliştirme (AR-GE) yardımı 3) İstihdam yardımı 4) Yurt dışı fuar katılımlarının desteklenmesi 5) Yurtdışında ofis-mağaza açma, işletme ve marka tanıtım faaliyetlerinin desteklenmesi 6) Türk ürünlerinin yurtdışında markalaşması, türk malı imajının yerleştirilmesi ve TURQUALITY'nin desteklenmesi 7) Pazar araştırması ve pazarlama desteği 8) Eğitim ve danışmanlık yardımı Son başlıkta yer alan "Eğitim ve danışmanlık yardımı" için koordinatör kuruluş olarak İhracatı Geliştirme Etüt Merkezi (İGEME) atanmıştır. Ancak İGEME'nin internet sitesinde de (www.igeme.org.tr) "28 Temmuz 2007 tarihli Resmi Gazete'de yayınlamış olan "Eğitim yardımı ve danışmanlık" ile ilgili 2007/3 sayılı tebliğ hakkında hazırlanacak 'uygulama usul ve esasları' henüz belirlenmediğinden başvurular değerlendirilememektedir" ifadesi yer almaktadır. Kısacası bu destek şu anda hayatta değildir. Hizmet almadan önce bunları incelemek ve pazarlığa bilinçli olarak başlamak, olası kayıpları ve üzüntüleri mutlaka engelleyecektir.