İhracatta 5 bin dolar üstü milli gelirli ülkelere yelken açmak...
Zorlu Holding CEO’su Ömer Yüngül, arkadaşımız Ece Ceyhun’a verdiği mülakatta, dünyanın görece yavaş büyüme ortamında olduğunu ve Avrupa’da yeni başlayan krizin 7-8 sene sürebileceğini belirterek, “Mutlaka ülke olarak yeni pazarlara açılmalıyız. 5 bin dolar üzerinde milli geliri olan her ülkeye ihracat için atak yapmalıyız” diyor. Yüngül, her krizin içinde fırsat taşıdığını unutmamamız gerektiğinin altını da çiziyor.
Ömer Yüngül, kuvvetli pazarımız Avrupa krize girerken, bizim için fırsat taşıyan pazarları işaret ederken, Suudi Arabistan, İran, Orta ve Güney Afrika’dan söz ediyor. Yüngül, “Türkiye’de Afrika denilince hep Kuzey Afrika akla geliyor, ama daha fazla orta ve güney Afrika’da olmamız lazım. Birçok ülke oralarda. Örneğin Ekvator Ginesi’nde kişi başına milli gelir 15 bin doların üzerinde ve her şeye ihtiyaçları var. Avrupa pazarına devam etmemiz lazım, ama başka stratejik yerlere de çok hızlı girmemiz lazım” değerlendirmesini yaparak yeni pazarlara ayna tutuyor.
Ülkemiz ihracatçıları zaten son on yılda esnek davranıp yeni pazarlar aradılar. Avrupa pazarındaki daralma nedeniyle ihracatımızdaki payı yüzde 50’lerden, yüzde 36’lara gerilediği dönemde, Pazar çeşitlendirmesiyle ihracatı artırmayı sürdürme başarısını gösterdiler. Avrupa pazarını da ihmal etmeyerek, AB 28 üye ülkesine ihracatımızı 2013 yılında toplam ihracatımızın yüzde 40’ı üzerine, diğer Avrupa ülkelerine ihracatımızı toplamda yüzde 9.4’e yükseltmeyi başardılar.
2013 yılında ihracatımızda ülke gruplarının payına baktığımızda Avrupa dışındaki dağılım içerisinde, yüzde 23.4 ile Ortadoğu, yüzde 6.9 diğer Asya ülkeleri, yüzde 9.3 ile Afrika, yüzde 6.4 ile Amerika’ya ihracatımızın payı olduğunu görüyoruz. Diğer ülkelerin payları ise ihmal edilebilir düzeyde, binde birler seviyesinde. Bu tablo da Yüngül’ün önerdiği 5 bin doların üzerinde milli gelirli ülke pazarlarında bizim için var olan fırsatları belirlememiz gereğini ortaya koyuyor.. Bu yeni ülkelere, yeni pazarlara ihracat yapacak firmalarımıza, pazarda yerleşip yer almaları için özel destekler vermekten de çekinmemeliyiz.
Bizim ihraç ürün yelpazemizin teknolojik yapısına baktığımızda, çok çeşitli pazarlara hitap edebilecek özellik taşıyan orta altı ve orta üstü teknolojili ürünlerin ihracatımız içindeki payının yüzde 60.8 oranında olduğunu görüyoruz. Ancak, teknolojisi geri ülkelere ihraç edebileceğimiz düşük teknolojili ihraç ürünlerimizin ihracatımızdaki payı yüzde 35.8 düzeyinde, yüksek teknolojili ürün ihracatımız ise ihracatımızda sadece yüzde 3.4 pay alıyor.
Bu ihraç ürün yapımız içerisinde yer alan ürünlerimiz ile Yüngül’ün önerdiği 5 bir dolar üzeri milli gelirli ülkeler pazarlarındaki talepleri ele alarak yeni bir ihraç stratejisi hazırlamamız, ihracat artışımızı sürekli kılmamıza yardımcı olacaktır.
Doğaldır ki, bu yeni pazarlara eğilirken, ihraç yapımızı da iyileştirmeyi amaçlamalıyız. Bunun için bir yandan yüksek teknolojili, katma değeri yüksek ürün ihracatımızı yüzde 10’lar seviyesine çıkarabilmenin adımlarını atmalıyız. Bir yandan da her 100 dolarlık ihracatımız içerisinde 62 dolara varan ithal hammadde ve ara malı girdisini aşağıya çekici, ihraç mallarda yerli girdiyi artırıcı çalışmalara hız vermeliyiz.
Yüngül’ün söyleşisinde yer alan öneriler benim bunları düşünmeme yol açtı...