İhracat bedelleri ile ilgili son düzenleme

Sayın okurlar, biliyorsunuz yeni düzenleme ile fiili ihracatı gerçekleştirilen işlemlere ilişkin ihracat bedellerinin yurda getirilme süresi ve satılması konusunda çok çeşitli sorunların yaşandığı biliniyor. Merkez Bankası geçen hafta bir genelge ile yeni düzenlemeler yapmış bulunuyor.
Buna göre;

- 180 günlük süre içerisinde kalınması şartıyla ihracat bedeli dövizlerin yurda getiriliş tarihinden sonraki bir tarihte bankaya satılması mümkündür.

- 2018-32/48 sayılı Tebliğ’in yayımı tarihinden önce fiili ihracatı gerçekleştirilen ihracat işlemlerine ilişkin bedeller bu tebliğ hükümleri kapsamında yer almamaktadır.

- İhracat işlemlerine ait sözleşmelerde bedellerin tahsili için fiili ihraç tarihinden itibaren 180 günden fazla vade öngörülmesi durumunda, bedellerin yurda getirilme süresi vade bitiminden itibaren 90 günü geçemez.

- Öngörülen vadenin tespiti için ihracatçının yazılı beyanıyla birlikte vade içeren sözleşmenin ya da vadeyi tevsik niteliğini haiz proforma fatura veya poliçenin aracı bankaya ibrazı zorunludur. İhracat bedelinin satış tarihi DAB’ın düzenlendiği tarihtir.

- Serbest bölgelere yapılan ihracat işlemleri aynı tebliğ hükümleri kapsamındadır.

- İran ve Suriye’ye yapılan ihracat işlemleriyle ilgili olarak 2018-32/48 sayılı Tebliğ’in 3’üncü madde-sinin birinci fıkrası uygulanmaz.

- İhracat bedelleri 2018-32/48 sayılı Tebliğ’in 3’üncü maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen ödeme şekillerine göre tahsil edilir ve GB’nin 28 inci hanesine tahsil işleminde kullanılan ödeme şekli yazılır.

- Birden fazla ödeme şeklinin kullanılması durumunda kullanılan diğer ödeme şekilleri GB’nin açık-lama kısmına yazılır.

- Bedelin beyan edilenden farklı bir döviz üzerinden getirilmesi mümkündür.

- Türk parası üzerinden yapılan ihracat karşılığında yurda döviz getirilmesi mümkündür.

- İhracat bedelinin yolcu beraberinde efektif olarak yurda getirilmesi halinde gümrük idarelerine be-yan edilmesi zorunludur.

- Peşin ödeme olarak ihracatçının hesabına transfer edilen ihracat bedellerinin en az %80’i fiili ihraç tarihinden itibaren en geç 180 gün içerisinde bir bankaya satılır ve ihracat bedellerini alan bankaca DAB düzenlenir. İhracat karşılığında gelen peşin bedeller ihracatçı veya yurt dışında yerleşik kişiler adına açılan DTH'lere alınabilir ve bu hesaptan istenilen tutarda alışı yapılabilir.

- DTH'ye alınan söz konusu dövizlerin ihracat hesabının kapatılmasında kullanılabilmesi için mutlaka DAB düzenlenmesi gerekir. Düzenlenecek DAB üzerinde bedelin peşin ihracat bedeli olduğu belirti-lir. Peşin bedel karşılığı ihracatın 24 ay içerisinde yapılması zorunludur.

- Peşin döviz karşılığında 24 ay içerisinde ihracat yapılmaması veya bu süre içerisinde peşin döviz tutarının tamamının tek seferde iade edilmemesi durumunda bu tutar kambiyo mevzuatı açısından prefinansman kredisi hükümlerine tabidir.

- Peşin bedelin iadesine ilişkin KKDF mevzuatı hükümleri saklıdır.

- Peşin bedeller, gönderenin muvafakatı ile devreden ihracatçı firmanın yazılı beyanının alınması ve devralan tarafından tekrar devredilmemek kaydıyla başka bir ihracatçı firmaya devredilebilir.
Devir işlemi, DAB’ın düzenlendiği veya bedelin döviz tevdiat hesabına transfer edildiği tarihten iti-baren peşin bedelin kullanım süresi içinde kısmen veya tamamen sadece bir firmaya yapılabilir. Kısmi devir yapılan işlemlerde aynı firmaya bilahare devir yapılabilir.

- Peşin bedel karşılığı ihracat tutarı olarak GB’nin 22’nci hanesinde kayıtlı toplam fatura bedeli esas alınır.

- İhracatçılarca kesin satıştan önce "konsinye avansı" olarak alışının yapılması istenen bedellerin alışı peşin bedel olarak yapılır.

- Peşin bedel (ihracat akreditiflerinin peşin ödemeye imkân veren kısımları dâhil) faiz şartıyla gönde-rilmiş ise peşin bedel karşılığında gelen bedele faiz tutarının ilavesiyle elde edilen tutar kadar ihracat yapılır.

- İhracatçılarca, ödeme şekli “Peşin Ödeme” yazılı olan GB’ler peşin bedele ilişkin DAB’ı düzenleyen bankaya ibraz edilir.

- Bankalarca peşin bedel hesabı kapatılırken gerekli kontrol yapılarak DAB'ın firma ve banka nüshası-na GB’nin tarih, sayı ve tutarı kaydedilir.

- Peşin bedelin alışından önceki bir ihracatın, peşin bedelin taahhüdüne sayılmasının talep edilmesi halinde; peşin bedele ait DAB iptal edilerek taahhüde sayılan GB ile irtibatlı yeni bir DAB düzenlenir ve üzerine ödeme şekli değişikliği sonucu düzenlendiğine ilişkin not konulur. Peşin bedele ilişkin DAB tutarının taahhüde sayılan GB tutarından fazla olması halinde ise kalan tutar kadar da peşin bedelle ilgili yeni bir DAB düzenlenmesi ve iptal edilen DAB'ın yenisine iliştirilmesi gerekir.

İmalatçı veya tedarikçi firma adına alışı yapılan peşin bedelin ihracat taahhüdü, aracı ihracatçı vasıtasıyla diğer bir ithalatçıya yapılan ihracata ilişkin GB'de lehine peşin bedel alışı yapılan imalatçı veya tedarikçi firma unvanının kayıtlı olması veya imalatçı veya tedarikçi firmanın ihracatçıya düzenlediği faturanın ibrazı halinde kapatılır.

- Peşin bedel, ihraç bedellerinin tahsil süresi ile peşin bedelin süresi içinde beyan edilmek kaydıyla peşin bedelin alışından önce veya sonra diğer bir ithalatçıya yapılmış olan ihracatın taahhüdüne sayılır.

Ancak imalatçı veya tedarikçi firma adına alışı yapılan peşin dövizlerin aracı ihracatçı vasıtasıyla peşin bedelin alışından önce veya sonra diğer bir ithalatçıya yapılmış olan ihracatın taahhüdüne sayılabilmesi için GB'de imalatçı veya tedarikçi firma unvanının kayıtlı olması veya imalatçı veya tedarikçi firmanın ihracatçıya düzenlediği fatura ibrazı gerekir.

Netice olarak, çeşitli ihracat işlemlerine ilişkin bedellerin yurda getirilip kayıt altına alınması esasları detaylandırılarak uzun uzadıya açıklanmış bulunuyor.